Nâng tầm thương hiệu, phát triển bền vững đặc sản mỳ chũ Bắc Giang

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Quy trình sản xuất mỳ Chũ rất tỉ mỉ, cẩn thận, đòi hỏi kinh nghiệm tích lũy qua nhiều năm của người dân làng nghề. Để tạo ra sợi mỳ vừa dẻo dai, đậm đà vừa có cảm giác ngọt bùi nơi đầu lưỡi, người thợ phải tiến hành những công đoạn hết sức công phu. 

Khâu quan trọng nhất là chọn nguyên liệu. Theo người dân Nam Dương, gạo làm mỳ phải là loại đặc sản Bao thai hồng trồng trên chính vùng đất đồi Chũ, mới cho ra sản phẩm có độ dẻo dai, trắng và hương vị đặc trưng. 

Những hạt gạo căng mẩy được nhặt sạch, đem ngâm từ 6 tới 8 tiếng, sau đó say thành bột cho thật dẻo, sánh, lọc đi lọc lại nhiều lần rồi ủ qua một đêm. Ngay từ tờ mờ sáng, người thợ đã phải dậy sớm đem bột ra tráng thành bánh mới kịp phơi cho được nắng. Khi bánh khô sẽ được đem trần mỡ rồi ủ, gấp để sáng hôm sau thái thành sợi sau đó tiếp tục  phơi khô. Tổng cộng từ lúc chuẩn bị nguyên liệu tới khi ra thành phẩm, người thợ phải thực hiện các các công đoạn trong khoảng thời gian 35-40 tiếng mới cho ra những sợi mỳ thơm ngon.

Chia sẻ về đặc sản mỳ Chũ, bà Đào Thị Hương, Giám đốc HTX Trại Lâm, Nam Dương cho biết: “Đó là nguồn gạo nguyên chất Bao thai hồng của vùng Lục Ngạn chúng tôi. Gạo trắng, nhưng khi tráng ra sản phẩm, rồi đến tay người tiêu dùng thì sợi mỳ bên trong lại có màu hồng. Bên cạnh đó, chúng tôi tráng theo kiểu thủ công truyền thống, tức là hoàn toàn phụ thuộc vào thời tiết, nắng gió tự nhiên, chứ không qua xử lý nhiệt sấy. Mỳ Bao thai hồng của chúng tôi khi ăn có độ dẻo dai, thơm ngậy của mùi gạo và có vị hơi ngọt ngọt ở đầu lưỡi”.

Từ nhiều năm nay, đặc sản mỳ Chũ luôn là niềm tự hào của mỗi người dân vùng Lục Ngạn. Món ăn làm từ gạo bình dị và dân dã này cũng ngày càng phổ biến trong bếp ăn gia đình người Việt. Không chỉ người tiêu dùng các tỉnh thành trong nước ưa chuộng, mỳ Chũ còn đang chinh phục cả những thị trường nước ngoài như Trung Quốc hay các nước Tây Âu. 

Theo thống kê, hiện làng nghề mỳ Chũ xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn có trên 300 hộ sản xuất, chiếm tới 85% số hộ dân trong làng. Bình quân, mỗi ngày làng nghề sản xuất và tiêu thụ gần 30 tấn mỳ gạo. 

Để sản phẩm có chỗ đứng trên thị trường, việc giữ gìn thương hiệu và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm luôn được người dân làng nghề quan tâm đặc biệt.

Chia sẻ với phóng viên, ông Nguyễn Văn Nam, Giám đốc HTX mỳ Chũ Nam Thể cho biết: “Thương hiệu càng mạnh, càng nổi tiếng thì chúng tôi càng phải đi sâu vào chất lượng. Chúng tôi luôn lấy chất lượng là yếu tố quan tâm hàng đầu. Chất lượng kết hợp với vệ sinh an toàn thực phẩm, tiến tới sau này bảo vệ môi trường của nơi sản xuất làng nghề. Thực tế, phải có nhiều bên kết hợp chúng ta mới làm được điều đó. Ngoài ra, bà con sản xuất phải ngày càng nâng cao tay nghề để bảo vệ thương hiệu. Tất cả các hộ gia đình, thường niên phải ký cam kết, nếu sản xuất không theo hướng sản xuất sạch, để thị trường, người tiêu dùng phản hồi không tốt thì sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước người tiêu dùng”.

Năm 2014, mỳ gạo Chũ được Bộ Công thương bình chọn, công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu khu vực phía Bắc, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia năm 2015.

Nói về những định hướng trong tương lai, ông Nguyễn Văn Nam bày tỏ: “Thực tế mỳ Chũ là thương hiệu, đặc sản của huyện Lục Ngạn, nhưng tiến tới chúng tôi đang phấn đấu là sản phẩm này sẽ là đặc sản đặc trưng của Việt Nam nữa chứ không chỉ riêng của Bắc Giang. Đó là thương hiệu lớn, thương hiệu được cấp quốc gia liên tục rồi thì sẽ trở thành thương hiệu của Việt Nam. Chúng ta định hướng xuất khẩu lớn ra thị trường thì chắc chắn sản phẩm sẽ mang thương hiệu Việt Nam”. 

Có thể nói, sự hòa quyện giữa đặc sản gạo quê, nguồn nước trong lành bên bờ sông Lục, cùng đôi bàn tay nghệ nhân khéo léo đã làm nên thương hiệu mỳ Chũ hôm nay. 

Mong muốn nâng tầm thương hiệu, phát triển bền vững đặc sản mỳ Chũ cũng là khát khao của những người dân làng nghề xã Nam Dương.