Lập ga trung chuyển hàng không có khả thi?

Vẫn thiếu cơ sở pháp lý

Khu vực dự kiến lập ga nằm tiếp giáp ngay mặt tiền đường Cách mạng Tháng 8 và đường Nguyễn Du. Ảnh: Báo Giao thông

Tập đoàn Đông Dương vừa đề xuất Bộ GTVT nghiên cứu lập ga hàng không trung chuyển trong nội đô (hay còn gọi là Trung tâm dịch vụ hàng không). Vị trí đề xuất lập dự án là khu trung tâm thương mại và bãi đậu xe đã được UBND Tp.HCM cấp chứng nhận đầu tư. Dự án này nằm tiếp giáp ngay mặt tiền đường Cách mạng Tháng Tám và đường Nguyễn Du thuộc phường Bến Thành, cách Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất khoảng 8km.

Theo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), vị trí dự án được UBND Tp.HCM phê duyệt quy hoạch tổng thể, kết nối trực tiếp với nhà ga số 2 thuộc tuyến đường sắt đô thị (metro) số 2 Thủ Thiêm - Bến Thành - Tham Lương. Tuyến Metro 2 này cũng sẽ kết nối với tuyến đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành để đến CHK quốc tế Long Thành.

Nếu dự án được triển khai, hành khách sẽ không cần phải có mặt tại sân bay trước 3 tiếng để xếp hàng làm thủ tục hàng không mà có thể làm vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày (trước 115 phút đóng quầy với chuyến bay quốc nội và 135 phút với chuyến bay quốc tế) với tổng thời gian làm thủ tục hành khách theo quy trình phục vụ tại ga trung chuyển tới sân bay Tân Sơn Nhất tối đa là 100 phút.

Hành khách có thể làm thủ tục ở ga trung chuyển rồi vào phòng cách ly ở sân bay Tân Sơn Nhất. Ảnh: Zìng

Đại diện ACV cũng khẳng định, lực lượng an ninh hàng không của ACV sẽ là đơn vị duy nhất cung cấp dịch vụ kiểm soát an ninh hàng không tại đây. Cụ thể, hành khách và hành lý sẽ được kiểm soát an ninh ngay từ khi làm thủ tục, trong quá trình ra sân bay cho tới khi đến Tân Sơn Nhất, di chuyển vào khu cách ly. Phương tiện vận chuyển hành khách có khoang chứa hành lý, được thiết kế hệ thống camera giám sát cùng nhiều biện pháp khác để đảm bảo an ninh tuyệt đối.

Theo Cục Hàng không Việt Nam, căn cứ vào dây chuyền hàng không và quy trình phục vụ hành khách, hàng hoá tại nhà ga hàng không trung chuyển, đây là loại hình cung cấp dịch vụ khai thác nhà ga hành khách kéo dài.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam cũng như Nghị định về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay lại chưa có quy định về loại hình này. Cục Hàng không Việt Nam cũng cho rằng mô hình này ảnh hưởng trực tiếp đến quy trình bảo đảm an ninh an toàn và năng lực khai thác chung của kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay do đó không thể xây dựng tràn lan và cần phải quy hoạch để đảm bảo hiệu quả chung của toàn bộ dây chuyền vận chuyển hàng không tại một hoặc nhiều cảng hàng không lân cận.

Một vướng mắc lớn nữa là nếu trung tâm này được thiết lập sẽ không thuộc địa bàn hoạt động của lực lượng an ninh hàng không, theo quy định của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (bao gồm cảng hàng không, sân bay, trên tàu bay, cơ sở cung cấp dịch vụ không lưu, cơ sở sản xuất bảo dươgnx tàu bay…).

Cùng đó, do đây là loại hình cung cấp dịch vụ khai thác nhà ga hành khách kéo dài, không phải nhà ga hành khách tại cảng hàng không, sân bay. Trong khi đó, hệ thống pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể với mô hình này. Do đó, nếu được thiết lập, doanh nghiệp này phải trình Cục Hàng không Việt Nam thẩm định cấp giấy phép cung cấp dịch vụ hàng không theo quy định.

Nhà đầu tư xin “định nghĩa rõ” lại Luật

Được biết, trong văn bản mới nhất gửi Bộ GTVT và Cục Hàng không Việt Nam, Phó Chủ tịch Tập đoàn Đông Dương Nguyễn Thị Bảo Quỳnh nói: “Luật Hàng không 2006 quy định cảng hàng không là khu vực xác định, bao gồm sân bay, nhà ga và trang bị, thiết bị, công trình cần thiết khác được sử dụng cho tàu bay đi, đến và thực hiện vận chuyển hàng không. Để có thể cho phép lực lượng kiểm soát an ninh hàng không là việc tại Trung tâm dịch vụ hàng không, cần phải định nghĩa rõ trung tâm dịch vụ hàng không trung chuyển là “công trình cần thiết khác”.

Về vấn đề này, theo Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Phạm Văn Hảo: Luật Hàng không đã quy định rõ “Cảng hàng không là khu vực xác định”, Luật Hàng không và Luật Quy hoạch 2017, Nghị định 102 của Chính phủ cũng quy định: Quy hoạch về cảng hàng không, sân bay gồm quy hoạch tổng thể và quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành.

“Như vậy, cảng hàng không là khu vực được xác định ranh giới cụ thể. Việc xác định này phải căn cứ vào quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết. Do đó, việc xác định các công trình thuộc cảng hàng không sân bay, ngoài việc xác định tính chất, chức năng của công trình cùng cần phải căn cứ vào quy hoạch”, ông Hảo nói cho biết thêm: Cục Hàng không VN cũng đã có văn bản gửi Bộ GTVT xác định nhà ga trung chuyển hành khách của Trống Đồng không phải là hạng mục kết cấu hạ tầng tại CHK sân bay theo quy định hiện hành.