Du lịch chậm - xu hướng mới sau đại dịch

Nghe nội dung chi tiết tại đây: 

Theo tổ chức du lịch thế giới, năm 2020 du lịch thế giới đã trải qua một cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử, sụt giảm 73,9% lượng khách du lịch quốc tế so với năm 2019, lùi lại thời điểm cách đây 30 năm.

Về giá trị đóng góp trực tiếp của du lịch vào GDP, đại dịch cũng gây thiệt hại khoảng 2.000 tỉ đô la Mỹ, chiếm hơn 2% tổng GDP kinh tế toàn cầu. Khoảng 100 - 120 triệu người mất việc làm trực tiếp trong ngành du lịch.

Năm 2021, đại dịch COVID-19 dự kiến sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu khoảng 2,4 nghìn tỷ USD do sự sụp đổ của ngành du lịch quốc tế.

Hiện sự phục hồi của ngành du lịch phụ thuộc phần lớn vào việc tiêm vaccine COVID-19 trên toàn cầu. Các nước đều nỗ lực đẩy mạnh chiến dịch tiêm vaccine ngừa COVID-19 – coi đây là tấm vé thông hành để khởi động lại ngành du lịch. Cùng với đó, du lịch chậm đang trở thành xu hướng mới nổi. 

Vậy du lịch chậm là gì? Du lịch chậm là khi du khách có sự gắn kết sâu sắc với chuyến đi, rất khác so với kiểu đi du lịch theo tour vốn rất phổ biến trước đại dịch. Verena Erin, một người đam mê du lịch chia sẻ: “Du lịch chậm đối lập hoàn với cách đi du lịch tour đầy căng thẳng. Bạn không phải liên tục di chuyển từ nơi này đến nơi khác, chỉ kịp chụp vài tấm ảnh rồi lại đi tiếp. Điểm hay của du lịch đó là bạn không nhất thiết phải thử mọi trải nghiệm, thay vào đó tập trung vào khám phá, tìm hiểu và cảm nhận nơi bạn đến”.

Du lịch chậm có nhiều đặc điểm phù hợp với bối cảnh đại dịch vẫn tiếp diễn như hướng tới các nhóm nhỏ, lịch trình linh hoạt, tập trung vào giải toả căng thẳng, thư giãn, rèn luyện sức khoẻ. Bên cạnh đó, du lịch chậm có thể kết hợp tốt với du lịch nội địa và du lịch gần nhà, vốn là một trong những xu hướng giúp ngành du lịch dần hồi phục trong thời kỳ bình thường mới.

Ví dụ điển hình có thể kể đến là Trung Quốc. Dù vẫn còn ca mắc mới Covid-19 trong cộng đồng tại một số địa phương, nhưng thị trường du lịch nội địa của Trung Quốc đang phục hồi mạnh mẽ. Theo số liệu của nền tảng du lịch trực tuyến Trip.com, trong kỳ nghỉ Tết Trung thu hồi tháng 9 vừa qua, đã có hơn 88 triệu chuyến du lịch nội địa Trung Quốc, đạt 87,2% so với cùng kỳ năm 2019 - thời điểm trước khi có dịch Covid-19, tạo ra doanh 5.7 tỷ USD.

Khi du lịch quốc tế vẫn bị hạn chế, nhiều gia đình Trung Quốc đã chuyển sang chọn những kỳ nghỉ dưỡng, hay cắm trai tại những khu du lịch gần nhà. Zhong Hua, một người dân chia sẻ: “Giờ khi tôi muốn đưa gia đình mình đi du lịch, tôi sẽ chọn những nơi cắm trại ở vùng nông thôn và hạn chế đến những nơi quá đông người”.

Hình thức du lịch chậm trước đó thường được khuyến khích cho những người cao tuổi như một cách giúp nâng cao chất lượng cuộc sống, giúp giảm nguy cơ trầm cảm tuổi già, cải thiện tâm trạng. Nhưng với sự thay đổi về xu hướng sau đại dịch, hiện các chuyên gia nhận định, những loại hình du lịch thư giãn, bền vững sẽ “lên ngôi”. Những tour du lịch với lịch trình dày đặc cùng số thành viên lớn sẽ ít đi, thay vào đó là những nhóm nhỏ, các hoạt động ngoài trời, gần gũi với thiên thiên và du lịch nông thôn. Có thể nói rằng, ngành du lịch sau đại dịch sẽ “chậm” nhưng “thông minh”.

Ông Metin Kozak, giáo sư, chuyên gia ngành du lịch từ Thổ Nhĩ Kỳ chia sẻ: “Sau đại dịch, khách du lịch sẽ tập trung vào chất lượng trải nghiệm hơn là số lượng. Với hình thức du lịch chậm thì chính quyền địa phương cũng dễ dàng hơn trong việc kiểm soát lưu lượng người tới các điểm du lịch trên địa bàn. Vốn đang phát triển mạnh tại các quốc gia Châu Á Thái Bình Dương những năm gần đây, đại dịch Covid-19 lại càng cho thấy mặt tích cực của xu hướng này”.

Tại Việt Nam, theo thống kê, do tác động của dịch COVID-19, thiệt hại của ngành du lịch trong năm 2020 và 2021 rất lớn. Năm 2020 - 2021, lượng khách quốc tế giảm 80 - 90% (10 - 20% lượng khách còn lại chủ yếu là chuyên gia, lao động kỹ thuật cao). Về khách nội địa, năm 2020 có 85 triệu lượt khách, năm 2021 lượng khách cũng đã giảm đáng kể.

Với nhận thức mới về COVID, thực hiện chính sách “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”, Việt Nam cũng đã có những biện pháp dần gỡ bỏ hạn chế đi lại trong nước. Tuy nhiên chúng ta cần phải nhận thức rõ rằng du lịch trong thời dịch bệnh phải “an toàn và có trách nhiệm”.

Những quy định và quy tắc về chứng nhận tiêm chủng, chứng nhận xét nghiệm, cách ly không nhất quán sẽ làm nản lòng những khách du lịch tiềm năng. Điều cần thiết hiện nay là phải có một bộ quy định và quy tắc rõ ràng và nhất quán liên quan đến du lịch trong nước và mở cửa với du lịch ngoài nước theo tiêu chí rõ ràng, áp dụng toàn quốc phù hợp với tiêu chí về mức độ dịch từng vùng của Bộ Y tế.