Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt game online: Nên hay không?

Tin trong nước và thế giới

# Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký Quyết định phê duyệt Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021-2030. 

Và theo thống kê, có đến 1.015 doanh nghiệp (DN) đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ở Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng khi chính sách thuế tối thiểu toàn cầu áp dụng từ năm 2024. 

# Theo ghi nhận mới nhất, so với mức đỉnh điểm ghi nhận hồi giữa tháng 1, lãi suất huy động niêm yết tại các ngân hàng đã giảm khoảng 0,5-1,5% ở tất cả  kỳ hạn.

Và mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tiếp tục kêu gọi các ngân hàng thương mại giảm lãi suất cho vay trong thời gian sắp tới để hỗ trợ doanh nghiệp. 

# Từ đầu năm, trong tổng số 45 nhóm hàng xuất khẩu (XK) chính, có đến 35 nhóm hàng có tốc độ tăng trưởng âm, chiếm đến hơn 80% giá trị xuất khẩu. 

Còn kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng công nghiệp chế biến chế tạo quý I vừa qua cũng suy giảm mạnh, ước đạt 67,5 tỷ USD, giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái.

# Các cơ quan chức năng vừa khuyến cáo người dân, thời điểm kinh tế khó khăn, cần cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo giả mạo app (ứng dụng), website của các tổ chức tín… nhằm chiếm đoạt tài sản. 

Đáng chú ý, Diễn đàn và Hội chợ hàng Việt Nam xuất khẩu quy mô lớn sẽ diễn ra vào cuối tháng 5 tới tại TPHCM nhằm kết nối, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội XK để mở rộng đầu ra cho hàng hóa. 

# Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng năm nay của các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á đạt 4,8, cao hơn mức 4,6% trong dự báo trước đó. 

Nếu loại trừ Trung Quốc khỏi dự báo, các nhà phân tích của ADB nhận thấy lạm phát của khu vực châu Á sẽ tăng tốc 6,2% trong năm nay. 

# Tính từ đầu năm, Mỹ đã trở thành nhà cung cấp khí tự nhiên hàng đầu cho EU, chiếm 52% lượng giao hàng. 

Còn tại Nga, từ đầu năm, lần đầu tiên đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã vượt qua đồng USD để trở thành đồng tiền được giao dịch nhiều nhất ở Nga. 

Thông tin chứng khoán

# VNIndex đóng cửa mất gần 10 điểm, tương đương 0,92%, về ngưỡng 1.070,9 điểm.

# Hầu hết các nhóm ngành đều đi xuống đi kèm sự phân hóa ở từng nhóm như Chứng khoán, Dầu khí, Bán lẻ, Hóa chất, Bất động sản…Cụ thể, phải kể đến HCM, VND, PVS, DGW, DGC, DXG…

# Theo SSI Reseach, thanh khoản là điểm nhấn của phiên hôm nay khi GTGD trên HOSE lên mức cao 15,8 nghìn tỷ đồng. Khối ngoại quay lại bán ròng 227 tỷ đồng.

Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt game online: Nên hay không?

Có khá nhiều ý kiến trái chiều trước thông tin có khả năng đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến (game online) vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Vậy đánh thuế tiêu thụ cho mặt hàng này: nên hay không? Và nếu có thì cần có lộ trình ra sao? 

Lần thứ 2 trong vòng 7 năm, game online lại được đề xuất đưa vào danh mục đánh thuế tiêu thụ đặc biệt. Một trong những nguyên nhân đưa ra là “Loại hình kinh doanh game hiện nay là mặt hàng có doanh thu lớn, mức lợi nhuận cao, thu hút mọi độ tuổi tầng lớp dân cư, đặc biệt là giới trẻ”…

Nêu quan điểm về đề xuất này, ông Đậu Tuấn Anh, Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng Ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết: "Đề xuất này theo tôi là một dề xuất quan trọng và rất lớn; khác với chính sách thuế khác. Cho nên ngành đấy có cạnh tranh hay không, có phát triển hay không phụ thuộc rất lớn vào chính sách thuế này; cho nên bổ sung vào diện chịu TTDB hết sức cân nhắc và tính toán được nhiều chiều".

Theo thống kê của Bộ Bộ Thông tin và Truyền thông, doanh thu các trò chơi sản xuất tại Việt Nam phát hành ở thị trường toàn cầu lên đến 200 triệu USD/năm. Tuy nhiên số tiền đóng thuế cho nhà nước chỉ chiếm một nửa.

Là một trong những doanh nghiệp trong ngành, bà Nguyễn Thùy Dung, Giám đốc SohaGame cho rằng, nói game online có doanh thu lớn và lợi nhuận cao là không đúng. Ngành game trong nước có lịch sử khoảng 18 năm, nhưng đến giờ chỉ còn khoảng 20 DN hoạt động, riêng năm 2022 có 10 doanh nghiệp phá sản. Nhiều doanh nghiệp game của Việt Nam đang teo tóp: "Khi họ không thể chơi game của nhà phát hành VN vì chi phí quá cao thì họ sẽ chuyển dịch sang những game xuyên biên giới hoặc những game không được cấp phép của nước ngoài. Chúng ta có thể dần đánh mất đi năng lực cạnh tranh, cũng như sự hiện diện của doanh nghiệp game VN tại thị trường VN".

Do đó, khi việc thu thuế đối với các DN game không có trụ sở ở Việt Nam còn khó khăn, liệu sắc thuế này có phát huy hiệu quả hay sẽ trở thành bảo hộ ngược cho DN game nước ngoài?

Ông Nguyễn Xuân Cường, Chủ tịch Hội thể thao điện tử giải trí VN, nhận định: "Nếu áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt thì sẽ có một lượng người tiêu dùng trong nước sử dụng các dịch vụ tương tự ở nước ngoài. Từ trước đến nay, chúng ta làm khá tốt kiểm duyệt nội dung, khi dịch chuyển sử dụng dịch vụ nước ngoài thì chúng ta sẽ rất khó kiểm soát".

Còn ông Lã Xuân Thắng, GĐ phát hành game, Công ty cổ phần VNG, đánh giá: "Nếu chúng ta tiếp tục áp thuế thuế TTĐB lên ngành game online thì có thể làm gia tăng giá bán cho người tiêu dùng. Những DN trên lãnh thổ Việt Nam sẽ mất đi lợi thế và bị cạnh tranh không lành mạnh bởi các doanh nghiệp có trụ sở ở nc ngoài. Họ không thực hiện bất cứ một nghĩa vụ nào với Chính phủ VN".

Các chuyên gia đánh giá game online là ngành công nghiệp tiềm năng, lâu dài cho kinh tế số. Bởi vậy, việc áp thuế TTĐB và áp ở mức cụ thể như thế nào cần được cân nhắc kỹ, tránh ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh với các nhà phát hành nước ngoài của các DN trong nước.

Ông Lê Tấn Hùng, GĐ Trung tâm đổi mới sáng tạo, ĐH Bách Khoa HN, nêu quan điểm: "Khi đưa ra sắc thuế, nhà nước cần tập trung hơn nữa trong việc đánh giá tác động cho việc tạo ra ngành sản xuất game cho Việt Nam để sau đó có khả năng tạo ra những sản phẩm của người Việt".

Chia sẻ thêm về vấn đề này, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Bộ TT&TT cho rằng: Game là ngành có tính quốc tế vì thế các doanh nghiệp hoạt động không chỉ ở trong VN mà còn vươn ra thế giới. Mặc dù được đánh giá là thị trường tiềm năng nhưng trên thực tế doanh thu toàn ngành game Việt còn nhỏ, mới khoảng 600 triệu USD, chỉ chiếm 0,5% thị trường toàn cầu: "Ngành game là ngành giao thoa, lai giữa viết phần mềm và cung cấp dịch vụ. Cần có sự điều chỉnh ưu tiên liên quan đến thuế, phù hợp mới có điều kiện thúc đẩy để những công ty sản xuất game, viết game họ thấy công ty trong nước vẫn có lợi về thuế, về phát hành hơn phải đi ra nước ngoài".

Do đó, các chuyên gia và DN cho rằng trong trường hợp áp thuế, cần làm rõ hiểu quả của việc thu thuế cũng như giảm tác hại của game với người chơi. Chúng ta có thể điều chỉnh hành vi tiêu dùng thông qua việc kiểm soát nội dung. Bên cạnh đó cũng cần có giải pháp tăng thu thuế với những đối tượng cung cấp dịch vụ xuyên biên giới.