Chuyện hôm nay: Khi nhà văn "xin" vé máy bay

Ngày 13/6, Hội Nhà văn Việt Nam (HNV) họp báo thông tin về hội nghị Những người viết văn trẻ toàn quốc lần thứ 10 sẽ diễn ra tại Đà Nẵng vào 18 và 19/6. Và chuyện những chiếc vé máy bay không được các địa phương hỗ trợ cuối cùng mới là chủ đề nóng nhất.

Chuyện Hội Nhà văn không có tiền, chua chát phết, đã từng được than thở nhiều lần, nguyên Chủ tịch Hữu Thỉnh từ 2016 cho biết rằng là HNV chỉ được cấp kinh phí năm 2,4 tỉ, mà 2/3 đã chi để... trả nợ ấn phẩm (báo Văn Nghệ, tạp chí Thơ, Hồn Việt...). 1.000 hội viên đóng hội phí tổng 1 năm được... 6 triệu, chả đủ phong bì ma chay.

Lúc ấy, nhà thơ Hữu Thỉnh từng đề xuất nếu Nhà nước khó khăn không cấp kinh phí nữa, thì Hội Nhà văn sẽ tính đến phương án liên kết với doanh nghiệp phá bỏ hoàn toàn trụ sở hiện nay (số 9 Nguyễn Đình Chiểu, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội) để xây nhà hàng, khách sạn.

Nguồn thu chả có, thì hoạt động hội làm kiểu gì?

Có một số ít nhà văn bán được sách và sống nhờ viết. Nhưng đa số thì không, họ sống bằng nguồn khác hoặc nghề khác. Sách không như báo, ra được quyển sách tử tế không đơn giản. Ra được rồi, cầm nhuận về trừ đầu đuôi các thứ, tính ra công viết mỗi tháng được mấy triệu.

Đấy là công thức phổ biến. Các nhà xuất bản cứ mua bản quyền sách nước ngoài cho dịch, làm bìa đẹp rồi in, quảng bá bán hết vài nghìn cuốn là lãi. Thích hơn.

Bây giờ quay lại chuyện mấy cái vé với kinh phí tổ chức sự kiện. Đừng nói cấp địa phương, mà chỉ cần vài đại gia yêu văn chương, vài doanh nghiệp, hãng hàng không, hay thậm chí vài hội viên kinh doanh giỏi của Hội Nhà văn enter một cái, là xong. Các lãnh đạo đương nhiệm của HNV đều quan hệ rộng, việc ấy chả khó gì. Họ kêu lên, là vì họ muốn được dư luận chú ý đến khó khăn tài chính của hội kìa, rõ là thế.

Tôi đọc có cả bài báo bàn về tương quan giữa cái vé máy bay với... giá xăng. Nghĩ cay. Giá xăng tăng mà tụt cả cảm xúc người cầm bút, thì bảo sao ra hiệu sách thấy toàn ngôn tình Trung Quốc.

Nhân dân á? Nhân dân già thích xem tin tức từ app, nhân dân trung tuổi thích xem phim bộ, nhân dân trẻ tuổi thích xem Netflix với Tiktok. Nhưng mà dù thế, văn chương tử tế và hay ho vẫn có chỗ đứng.

Để nhà văn phải đi xin tiền vé máy bay, nâng tầm quan điểm lên thì nghĩ cũng chán. Nhưng không có thì hay là thôi, bỏ đi. Hội nghị viết văn trẻ toàn quốc năm nay hay là tổ chức online đi?

Buổi họp báo thay vì than thở thiếu tiền, Chủ tịch HNV thản nhiên tuyên bố, Năm nay không đủ tiền, chúng tôi không tổ chức nữa. Nó vừa nói được cái sự thiếu kinh phí, mà vẫn giữ được cái vị thế của HNV, của những hội viên, của cả những người sống bằng nghề viết.

Các nhà văn, xã hội luôn dành sự tôn trọng cho các anh chị, chắc chắn là như thế. Cứ viết đi, lao động sáng tạo, cần mẫn và có trách nhiệm vào. Còn đâu mấy chuyện lễ lạt hội nghị ma chay hiếu hỉ, trông vào ngân sách hay tài trợ mà làm gì. Có thì có chả có thì thôi.

Hội nghị là dịp gặp gỡ, giao lưu, trao đổi, học hỏi của các cây bút trẻ trên cả nước về việc viết văn - định hướng của HNV là thế. Mình giao lưu online cũng được vậy.

Thẳng thừng ra, HNV mà giao cho mấy công ty tổ chức sự kiện thầu, họ lấy danh nghĩa HNV mà đi vận động tài trợ, thì khéo Hội nghị không những thoải mái vé máy bay tàu xe khách sạn ăn ở, còn có cả ca sĩ hạng sao đế biểu diễn góp vui, xong cuộc hội viên còn có phong bì cầm về.

Đằng nào cũng đi xin tiền rồi, để dân chuyên nghiệp họ xin hộ cho.

Đấy, giờ là cơ hội của các tập đoàn bất động sản, các hãng hàng không, cả mấy anh đang làm chứng khoán với crypto, gọi tới Hội nhà văn nhanh lên kẻo có ông khác tranh mất.

Chờ mà xem...