Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp không thể thờ ơ (Bài 2)

Tin trong nước và thế giới

# Tại phiên họp Chính phủ chiều nay 22/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo các giải pháp điều hành kinh tế vĩ mô sau khi Fed tiếp tục nâng lãi suất.

Trong đó, yêu cầu NHNN nghiên cứu tăng lãi suất điều hành, tăng lãi suất huy động, giữ ổn định mặt bằng lãi suất cho vay và vận động các tổ chức tín dụng nghiên cứu giảm lãi suất để hỗ phục hồi kinh tế sau dịch. 

# Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản VN kỳ vọng, cuối năm nay, nếu thị trường Trung Quốc sẽ mở cửa trở lại sau chính sách Zero COVID, xuất khẩu thủy sản sẽ đi vào ổn định và phát triển tốt cho năm 2023. 

Còn ngày 29/9 tới tại TP.HCM, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Hiệp hội EuroCham tổ chức Diễn đàn Thương mại Việt Nam - EU năm 2022. 

# Hiện nhiều ngân hàng vẫn đang xây dựng kế hoạch và thực hiện tăng vốn điều lệ, cho thấy "cuộc đua" này của các NH sẽ còn tiếp tục diễn ra mạnh trong năm tới. 

Còn ở lĩnh vực BĐS, sắp tới, UBND TP Hà Nội sẽ tiếp tục yêu cầu siết chặt công tác đấu thầu, đấu giá đất đai đối với những dự án đầu tư có sử dụng đất của tổ chức đấu thầu. 

# Tổng cục Hải quan có các văn bản yêu cầu Hải quan các địa phương giám sát để hạn chế nguy cơ nhập lậu các mặt hàng điện tử, đặc biệt là sản phẩm iPhone 14. 

Đáng chú ý, nhiều DN bán lẻ xăng-dầu tại Hà Nội cho biết với tình hình chiết khấu 0 đồng như hiện tại thì hàng nghìn cây xăng chỉ có thể trụ nổi trong vòng một tháng nữa. 

# Ngân hàng thế giới WB dự báo, GDP toàn cầu sẽ giảm xuống 0,5% vào năm 2023, đồng nghĩa với việc kinh tế toàn cầu có thể rơi vào suy thoái. 

Và bất chấp lãi suất tăng và khủng hoảng Ukraine, Credit Suisse dự báo lượng triệu phú đô-la toàn cầu vẫn sẽ tăng mạnh, lên tới tăng 40% vào năm 2026. 

# Số tiền mà các gia đình trên khắp Liên minh châu Âu (EU) phải chi cho thực phẩm đã tăng đáng kể trong những tháng gần đây, nguyên nhân là vì lạm phát phi mã. 

Trong khi đó, LHQ cảnh báo, các DN thực phẩm hàng đầu thế giới có thể mất 25% giá trị thị trường đến năm 2030, nếu không thích ứng với các chính sách liên quan biến đổi khí hậu. 

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp không thể thờ ơ 

Báo cáo thường niên sở hữu trí tuệ năm 2021 của Cục Sở hữu trí tuệ, trong giai đọan 2010-2021 cho thấy hoạt động bảo hộ và quản lý tài sản sở hữu trí tuệ cho doanh nghiệp tại Việt Nam vẫn chưa tương xứng với yêu cầu phát triển hiện nay.

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp không thể thờ ơ (Bài 1)

Ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ KH&CH cho rằng, ở một số quốc gia, tài sản trí tuệ được coi trọng hơn cả tài sản cố định. Còn ở VN, sở hữu tài sản trí tuệ vẫn còn một số bất cập, nhất là với những dự án được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước: "Được hỗ trợ từ NSNN nhưng hiện nay, chúng ta coi đều là tài sản nhà nước, tức là khi kết thúc các đề tài, dự án nghiên cứu phải trả về cho Nhà nước. Lúc đó mới bắt đầu xem xét  giao quyền cho ai đi đăng ký quyền sáng chế thì nó mất khoảng 3-4 năm, chúng ta đang lãng phí nguồn lực nhà nước đầu tư cho xã hội và không thúc đẩy được phát triển kinh tế xã hội".         

Là một trong những công ty khoa học công nghệ, Công ty cổ phần Eastern Sun VN những năm gần đây đã bắt đầu quan tâm tới vấn đề xác lập và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Ông Nguyễn Đường Tài, GĐ điều hành, CTCP Eastern Sun Việt Nam cho biết: "Vì là cty công nghệ số nên chúng tôi tập trung các sản phẩm công nghệ, việc hiểu biết trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ vẫn còn hạn chế. Tuy nhiên chúng tôi đã có những bước đi đầu tiên trong việc xác lập cũng như khai thác quyền sở hưu trí tuệ và quyên tác giả cho sp phần mềm quản trị DN của mình, cũng như xác lập văn bằng bảo hộ logo nhãn hiệu của cty, ngoài ra còn có những tài sản sở hữu trí tuệ khác".         

Đối với các loại tài sản sáng tạo thì luật pháp VN cũng như Luật các nước tương đối thống nhất. Căn cứ Điều 3 Luật Sở hữu trí tuệ thì đối tượng quyền sở hữu trí tuệ gồm: Quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, Quyền sở hữu công nghiệp, Quyền đối với giống cây trồng.

Theo Luật sư Nguyễn Trần Tuyên, GĐ Công ty Luật ELITE, về các thủ tục xác lập quyền với các đối tượng trên tương đối dài và phức tạp vì các thủ tục tương đối khác nhau và rất chi tiết. Quan trọng nhất là các DN cần tra cứu kỹ trước khi đăng ký bảo hộ để tránh mất thời gian, chi phí: 

"Việc tra cứu cũng giúp DN rút ngắn thời gian sáng chế cũng như tăng khả năng bảo hộ với các sáng chế rất nhiều. Đối với kiểu dáng công nghiệp cũng tương tự nh vậy. Một lưu ý với tất cả các quyền sở hữu trí tuệ là khi DN kinh doanh có sản phẩm trí tuệ mới là phải đăng kí càng sớm càng tốt, nhanh nhất có thể, tốt nhất là trước khi đưa sản phẩm mới ra thị trường".   

Khung pháp luật của Việt Nam hiện nay đã đáp ứng các chuẩn mực cao nhất về bảo hộ sở hữu trí tuệ  đối với thế giới. Vì VN đã tham gia vào các FTA mang chuẩn cao nhất, tiến bộ nhất về quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, về thủ tục đăng ký khiến doanh nghiệp phải đưa ra nhiều chi tiết thông tin liên quan đến DN và công nghệ nên họ rất ngại vì sợ lộ bí mật kinh doanh.

Ông Nguyễn Văn Bảy, Trưởng phòng pháp chế và chính sách, Cục SHTT, Bộ KHCN đánh giá: "Tranh chấp về sở hữu trí tuệ bây giờ tương đối phức tạp và có nhiều vụ việc xảy ra. Khi tình trạng đấy xảy ra thì cũng thể hiện 1 điều là các chủ thể trong xã hội đã quan tâm nhiều hơn tới sở hữu trí tuệ. Người ta có quan tâm nhưng chưa thấu đáo nên chưa đăng kí. Do vậy lúc người khác đăng ký trước sẽ xảy ra tranh chấp. Còn trường hợp 2 là họ đăng kí rồi nhưng bị ăn cắp xâm phạm quyền thì họ lại tiến hành các thủ tục bảo vệ quyền".

Luật SHTT có thay đổi tích cực là cho phép sự tham gia của cơ quan nhà nước khi phát hiện ra các hành vi xâm phạm trong quá trình thực thi công vụ. Việc xử lý này được tiến hành ngay mà không cần yêu cầu từ phía chủ thể quyền… Đây cũng là một trong những biện pháp trợ của nhà nước với doanh nghiệp trong thực thi quyền sở hữu trí tuệ.

Thông tin chứng khoán

# Diễn biến tích cực hơn nhiều TTCK khác, TTCK Việt Nam tạm thời có phiên thoát khỏi áp lực từ sự đi xuống của TTCK Mỹ. VNIndex đóng cửa tại 1,214,7 điểm, tăng 4,15 điểm (+0,34%) so với phiên trước.

# Hầu hết các nhóm ngành cùng đồng thuận tăng, ngoại trừ nhóm Ngân hàng và Dầu khí có sự phân hóa. Nhóm tăng tốt nhất là Chứng khoán với điểm nhấn SSI nằm trong nhóm nâng đỡ thị trường, ngoài ra SHS, VCI, CTS, MBS, HCM là các mã tăng trên 3%.

# Theo SSI Reseach, thanh khoản thị trường cải thiện trở lại từ mức thấp hôm qua với GTGD khớp lệnh trên HOSE đạt 10,1 nghìn tỷ đồng. Khối ngoại đẩy mạnh bán ròng lên 480 tỷ đồng trên HOSE./.