Hàng triệu xe sắp phải kiểm định, kế hoạch chống ùn ứ thế nào?

Trong bối cảnh hoạt động của ngành đăng kiểm đang bị xáo trộn do công tác thanh kiểm tra và hoạt động tố tụng. Vậy ngành đăng kiểm sẽ làm gì để tránh ùn ứ đăng kiểm vào dịp cuối năm? Liên quan đến vấn đề này, PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Phương – Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục Đăng kiểm Việt Nam).

PV: `Năng lực kiểm định xe cơ giới trên phạm vi toàn quốc hiện nay thế nào, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Phương: Sau thời gian cực kỳ khó khăn của ngành đăng kiểm, bằng quyết tâm rất lớn của toàn ngành và với các biện pháp hỗ trợ đồng bộ từ việc sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật như: miễn kiểm định lần đầu đối với xe mới, áp dụng chu kỳ dài hơn với một số loại xe, tự động áp dụng chu kỳ đối với một số loại ô tô con không kinh doanh vận tải…

Chúng tôi cũng bổ sung nguồn lực, cải tiến công tác thực hiện, đồng thời có sự hỗ trợ rất hiệu quả của công an và quân đội. Vì vậy hoạt động kiểm định xe cơ giới đã dần trở lại bình thường từ tháng 7/2023, đáp ứng tốt nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp, thậm chí nhiều trung tâm đăng kiểm mới hoạt động ở mức độ 50 - 60% công suất hiện có.

PV: Dự báo vào dịp cuối năm nhu cầu kiểm phương tiện rất cao, tại một số tỉnh, thành phố lớn có nguy cơ ùn tắc kiểm định. Về phía Cục Đăng kiểm VN có những giải pháp nào để xử lý tình trạng ùn tắc vào dịp này?

Ông Nguyễn Văn Phương: Theo dữ liệu thống kê và dự báo tình hình, lượng xe sẽ bắt đầu tăng trở lại từ tháng 12/2023, đặc biệt là thời điểm cận tết dương lịch, tết âm lịch và có thể đạt đỉnh vào giữa năm 2024 khi mà các xe được gia hạn theo chu kỳ mới quay trở lại kiểm định, lượng xe dự kiến sẽ gia tăng và dự báo sẽ có 11 tỉnh, thành phố quá tải, đặc biệt là Hà Nội, TP.HCM.

Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, hiện nay cả nước có 270 Trung tâm đăng kiểm đã khôi phục hoạt động trong tổng số 288 trung tâm.

Trong đó, riêng Hà Nội có 28/31 trung tâm đã khôi phục hoạt động, TP.HCM có 17/19 trung tâm đã khôi phục hoạt động.

Với sự gia tăng như vậy, hệ thống của chúng tôi sẽ cố gắng bằng cách tăng ca tăng kíp, làm thêm vào ngày nghỉ.

Thế nhưng điều mà chúng tôi đặc biệt lo lắng là nếu hoạt động xét xử của các cơ quan tố tụng đối với những sai phạm trong hệ thống đăng kiểm diễn ra vào đúng thời kỳ cao điểm sẽ có nguy cơ xảy ra ùn tắc, vì sẽ có 69 trung tâm đăng kiểm phải đóng cửa vì liên quan đến đăng kiểm viên bị khởi tố, chiếm 25% số lượng trung tâm; số lượng đăng kiểm viên bị khởi tố cũng như số người nghỉ việc hoặc tự ý bỏ việc chiếm hơn 40% lượng đăng kiểm viên của toàn hệ thống.

Hiện chúng tôi đang thực hiện nhiều giải pháp, nhưng quan trọng vẫn là vấn đề nguồn lực, Cục Đăng kiểm VN đã cố gắng đào tạo, tập huấn để bổ sung nguồn nhân lực, tuy nhiên, nguồn nhân lực không thể bổ sung nhanh được, bởi để có 1 đăng kiểm viên thì ít nhất phải có 5 năm Đại học và 1 năm đào tạo nữa là 6 năm.

Việc này chúng tôi cũng đã chủ động dự báo và trao đổi với 63 tỉnh thành có giải pháp điều động nguồn lực dự phòng từ tỉnh này sang tỉnh khác, từ chỗ dư thừa sang chỗ thiếu hụt để đảm bảo nguồn lực phục vụ người dân.

Chúng tôi cũng mong cơ quan tố tụng có các giải pháp hỗ trợ như phân nhóm đối tượng để tạo điều kiện cho những người có vi phạm nhẹ được sớm quay trở lại phục vụ nhân dân để chuộc lỗi. Và nếu được thì hoạt động xét xử tránh thời điểm cao điểm để hệ thống đăng kiểm phục vụ nhân dân tốt hơn.

Đồng thời chúng tôi mong người dân, doanh nghiệp thấu hiểu và chia sẻ với những khó khăn của ngành đăng kiểm, bằng cách chủ động đăng kí lịch hẹn qua website: ttdk.com.vn chuẩn bị tốt các điều kiện về xe và đầy đủ các giấy tờ hợp pháp, nếu có thể thì tránh lúc cao điểm và đăng kiểm sớm hơn một chút.

PV: Về lâu dài, Cục Đăng kiểm VN sẽ có giải pháp gì nhằm bù đắp lượng nhân sự thiếu hụt hiện nay, đáp ứng nhu cầu kiểm định phương tiện của người dân?

Ông Nguyễn Văn Phương: Để đáp ứng tốt nhu cầu kiểm định, trong tương lai có rất nhiều việc phải làm. Thứ nhất là phải đổi mới thể chế, làm sao hệ thống quy phạm pháp luật cho phép công tác phân cấp quản lý cho địa phương mạnh mẽ hơn, tách bạch rõ ràng hơn giữa chức năng quản lý nhà nước và chức năng dịch vụ kỹ thuật.

Đồng thời, giá dịch vụ đăng kiểm cũng phải thay đổi, đã hơn 10 năm nay giá dịch vụ đăng kiểm không thay đổi, trong khi vật giá leo thang rất nhiều, nếu giá thấp quá hệ thống đăng kiểm rất khó phục vụ người dân tốt được.

Thứ hai, chúng tôi bổ sung nguồn lực, bù đắp cho lượng thiếu hụt liên quan đến hoạt động tố tụng; nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực.

Thứ ba là vấn đề sống còn, chúng tôi phải đổi mới về trang thiết bị kiểm định, đưa vào những trang thiết bị mới và hiện đại, nâng dần mức độ tự động hóa, giảm dần sự phụ thuộc vào con người và đẩy mạnh áp dụng CNTT vào lĩnh vực đăng kiểm; từng bước ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào công tác kiểm định ở một số công đoạn.

Hiện nay Cục Đăng kiểm VN đã xây dựng Đề án về CNTT, chuyển đổi số của hệ thống đăng kiểm, hy vọng trong tương lai sẽ đáp ứng tốt nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

PV: Xin cảm ơn ông.