Dưới gốc si già

Mỗi cây si với chùm rễ xòa xuống như một chiếc rèm che dịu mắt trên phố, mà nếu bộ hành qua, bạn sẽ thấy ngay điểm nhấn khác biệt này suốt dọc dài hàng cây phía trước.

Bóng mát của cây si tỏa ra như chiếc ô xanh rợp phía trên, lại được dịu thêm bởi mành che rủ xuống dưới, nên dưới mỗi gốc cây si, những nắng nóng, ngột ngạt của phố phường như không len được vào phía trong chiếc ô điệu đà này:

"Giống si đặc điểm của nó là có rất nhiều rễ phụ, đợt mưa vừa rồi rễ phụ nó xuống rất nhiều. Bóng mát là quan trọng, cái rễ nó xum xuê rủ xuống như thế này, những chỗ công cộng như Bờ Hồ có những cây này là quá đẹp rồi".

"Thay cái ô còn gì nữa – Bằng 5-10 cái ô ấy chứ".

Si vốn được coi là một trong những loài cây “tứ linh”. Nếu được trồng ở các khu vực đền chùa, làng cũ lâu đời, là cây lâu năm thì mỗi cây lại được gắn liền với một câu chuyện kể huyền bí, thú vị nào đó mà chỉ cần bạn hỏi chuyện, người dân sinh sống tại đó đều có thể kể ngay với bạn. Dù có thể thêm, có thể bớt những chi tiết ma mị nào đó đi chăng nữa thì bạn vẫn thấy đọng lại sau mỗi câu chuyện đó là sự quen thuộc, gắn bó rất đỗi đời thường của người dân với loài cây đặc biệt này.

Phố thị hiện đại, si cũng được trồng làm cây cảnh, phổ biến tại các cơ quan, nơi cộng cộng hoặc trên các hè phố rộng rãi. Những cây cao tỏa bóng mát rộng, còn cây si tán lá xum xuê thường ở tầng thấp hơn, cùng bộ rễ rủ làm phố phường thêm phần dịu mát. Bởi lẽ thế mà dưới mỗi gốc si già luôn là điểm trốn nắng, tránh ngột ngạt lý tưởng của người dân phố thị.

Cũng bởi bộ rễ lòa xòa mà si dù chưa phải cây cổ thụ cũng đã thấy như nhiều tuổi, mang cho góc phố một dáng vẻ thâm trầm, sâu sắc nhất định. Nghĩ là vậy thôi chứ nếu có thời gian nán lại một chút dưới gốc cây si già nào mà có hàng quán nước nhỏ thì lại thấy phố phường như trẻ hẳn ra với những tiếng cười nói rộn ràng vang lên mỗi sớm, mỗi chiều:

"Ở đây coi như cây bóng mát ở vỉa hè, hàng xóm ra đây uống nước, chuyện trò thì thiếu gì chuyện, trên giời dưới biển".

"Thiếu gì chuyện, chuyện gia đình, con cái, thời sự thế giới, rồi chuyện trong nước, đủ các thứ, chả bao giờ hết chuyện".

Dưới những gốc si già luôn không thiếu chuyện để nói, để kể, để người với người có chút thời gian ngồi lại với nhau, ngồi lại với phố, ngồi lại với  nhịp sống chậm hơn một chút của đô thị.

Chiếc ô điệu đà và dịu mắt này nếu vắng bóng trên phố là ai cũng nhận ra ngay đầu tiên. Người hụt hẫng một phần vì thiếu đi góc nhìn xanh mát, thì phố còn trống vắng nhiều phần hơn nữa.

Nhất là sau trận bão lớn vừa quét qua, một số cây si cổ thụ trên những con phố lớn bị bật gốc khiến không ít người xót xa, tiếc nuối, rồi lại vui mừng, mong ngóng mỗi ngày khi từng gốc si được dựng lại.

Dẫu mọi cành rễ lòa xòa râm mát của cây si đều đã bị chặt bỏ, chỉ còn trơ lại gốc si cổ thụ, nhưng mỗi chồi xanh nhú lên lại mang theo nhiều niềm vui của cả con người và phố.

Như một gốc si cổ thụ ngay Ngã tư Hàng Bài- Trần Hưng Đạo, hay cây si nhiều năm tuổi trên phố Ngô Quyền được dựng lại ngay sau bão khiến người dân quanh phố ai cũng thấy lòng reo vui, dõi theo màu lá xanh lớn lên mỗi ngày và tin tưởng, như ông Nguyễn Trường, một người thích trồng cây chia sẻ:  

"Sức sống của cây si thì nó mãnh liệt lắm, thậm chí chỉ 1 cái cành râm xuống nó cũng sống, dễ sống, rất dễ sống, chỉ sống bằng nước và không khí thôi mà nó vẫn cứ lên tốt".

Rồi sẽ nhanh thôi, trên mỗi gốc si già sẽ sớm xuất hiện lại chiếc ô điệu đà, tỏa bóng xanh mát và rèm che rủ xuống hè phố.

Rồi sẽ nhanh thôi, tiếng cười nói chuyện trò  và ánh mắt tìm chút dịu dàng trên phố cũng sẽ có nơi để ghé lại…