Được mùa cá cơm bún

Khi mùa chướng tràn về cũng là thời điểm ngư dân vùng ven biển Tây khu vực gần bờ vào mùa khai thác cá cơm bún. Nhiều phương tiện vỏ, ghe công suất nhỏ của ngư dân các xã: Khánh Hội (huyện U Minh); Khánh Hải, Khánh Bình Tây, thị trấn Sông Ðốc (huyện Trần Văn Thời); thị trấn Cái Ðôi Vàm (huyện Phú Tân)… của tỉnh Cà Mau đầy ắp cá cơm bún. Cá cơm bún màu có trắng trong suốt, kích thước nhỏ như cọng bún, chỉ bằng 1/3 cá cơm than, nhưng giá cao hơn gấp 5-6 lần. Cá cơm phơi xong được thương lái thu mua hết trong ngày.

Anh Trương Hoàng Phong ở xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời sống bằng nghề khai thác hải sản theo mùa. Anh đi biển, còn vợ thì lo vận chuyển, phơi cá cơm. Anh Phong cho biết, tuy chỉ với phương tiện gần bờ nhưng vào mùa cá cơm bún, mỗi ngày trừ chi phí anh vẫn lãi được từ 3-5 triệu đồng, có ngày trúng gần chục triệu.

Nói chung, cá cơm bún năm nay rất được mùa, cá trắng tinh, thương lái rất thích. Cá này tuy nhỏ nhưng có giá trị dinh dưỡng rất cao. Hiện nay, giá cá khô thương lái thu mua từ 200.000 -230.000 đồng/kg: “Nghề này cha ông đã đánh bắt từ xa xưa, cha truyền con nối. Thường ở xa thì chúng tôi 3h khuya đã đi rồi, sáng tới. Hôm trước đánh bắt chỗ nào thì hôm sau đến ngay chỗ đó là có cá hoài. Sau khi đổ cá lên cái đổ vào thùng, muối nước đá, đầy sọt là gọi điệ thoại cho đò ra lấy”.

Cá cơm sau khi đánh bắt, hầu hết đều được ngư dân bán cho các ghe tàu chuyên đi thu mua nguyên liệu để cung cấp cho các cơ sở sản xuất nước mắm. Riêng cá cơm bún thì sơ chế, phơi khô rồi xuất khẩu sang các nước trong khu vực.

Nhờ sản xuất thủ công và không sử dụng hóa chất, phụ gia nên các sản phẩm cá cơm của ngư dân Cà Mau luôn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và phù hợp để người tiêu dùng chọn sử dụng và làm quà biếu cho người thân, bạn bè.

Cá cơm tươi có nhiều giá, cá bún (cá nhất) có giá 170.000 đồng/kg, cá bún (loại 2) 110.000 đồng/kg và cá cơm nhọn có giá 40.000-60.000 đồng/kg. Trung bình cứ mỗi 3kg cá tươi sẽ phơi ra được 1kg cá khô.

Bà Nguyễn Tuyết Hạnh – Chủ vựa cá Vương Nguyễn, xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời cho biết: “Hiện giờ khô các cơm bún cô bán là 230.000/kg, đi miền Bắc và miền Trung. Người ta ram đường, chiên… để ăn cháu. Đây là loại nhỏ nhất, nhiều dinh dưỡng nhất và cũng mắc nhất trong các loại cá cơm”.

Vài năm trở lại đây, thị trấn Sông Đốc (nơi có cảng biển lớn nhất ĐBSCL) đã hình thành một số doanh nghiệp chuyên chế biến cá cơm xuất khẩu. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng nước ngoài, cá cơm được sơ chế theo một quy trình khá bài bản. Tàu của các cơ sở chế biến ra tận nơi đánh bắt thu mua, sau đó đưa vào đất liền để sơ chế.

Ngoài ra, còn có những người chuyên làm nghề thu mua sau đó vào bán lại cho các cơ sở chế biến trong bờ. Các doanh nghiệp, cơ sở chế biến cá cơm góp phần giải quyết việc làm cho nhiều lao động nhàn rỗi miền biển. Có những cơ sở thu hút hằng trăm lao động mỗi ngày. Tuy phải phơi nắng vất vả nhưng mỗi ngày làm thuê, các chị em có thể kiếm được từ 150.000 - 200.000 đồng (làm ăn theo sản phẩm).

Bà Lê Thị Ánh – ngụ xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời cho biết: “Mình phân loại ra, cá đẹp nhất và nhỏ nhất là cá cơm bún. Cơm nhọn thì mỏ nhọn, cơm cắt thì mỏ bằng. Các loại các cơm ở đây lớn từ đầu đũa ăn đến ngón tay út, chỉ có cơm bún là nhỏ nhất. Nhưng làm nghề lựa cá cơm thôi cũng thu về 20.000 đồng/ngày, sống được”.

Cá cơm trên vùng biển Cà Mau tập trung nhiều nhất trên vùng biển Vịnh Thái Lan (nằm ở phía Tây Mũi Cà Mau). Cá cơm trên vùng biển này chủ yếu có 2 loại phổ biến, đó là cá cơm đầu nhọn và cá cơm đầu bằng và đi theo từng luồng trên biển.

Do đó, mỗi khi chủ phương tiện phát hiện được luồng cá cơm đang di chuyển thường huy động các phương tiện thân quen của mình đến để vây bắt. Có những tàu có công suất lớn, chỉ sau một chuyến ra khơi có thể khai thác đánh bắt được trên trên 10 tấn cá cơm.

Tuy nhiên, do cá xuất hiện theo mùa vụ và sản lượng không ổn định nên phần lớn các tàu thuyền khai thác thủy sản trong tỉnh không chuyên hành nghề khai thác cá cơm mà chỉ khai thác, đánh bắt theo mùa vụ. Cá cơm bún vào mùa, hy vọng sẽ đem đến cho ngư dân vùng ven biển Tây Cà Mau một mùa bội thu, nhà nhà no ấm.