Ngập lụt diện rộng: Cần nhìn thẳng vào phần “nhân tai” để giảm thiệt hại
Những đợt mưa lớn trong thời gian vừa qua gây ngập lụt trên diện rộng tiếp tục đặt ra câu hỏi lớn cho công tác phòng, tránh thiên tai và quản lý đô thị ở Việt Nam.
Những năm gần đây, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và công nghệ phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục được chú trọng đầu tư, mở rộng.
Làm sao để phát triển thanh toán không tiền mặt mạnh cả về chất và lượng?
Sau 10 năm, tính đến cuối năm 2022, số lượng các loại thẻ ngân hàng đang lưu hành đã lên tới 140 triệu thẻ, số ATM đạt trên 20.000 máy, số lượng máy đọc thẻ POS đạt gần 400.000 máy, 94% đơn vị sử dụng ngân sách đã trả lương qua tài khoản, 77% người tiêu dùng VN biết đến ngân hàng số và có tới 31% người tiêu dùng sử dụng các dịch vụ này.
TS Nguyễn Quốc Hùng, tổng thư ký hiệp hội ngân hàng Việt Nam cho biết: "Thực tế cho thấy phát triển các sản phẩm cá nhân thúc đẩy quá trình bán lẻ phát triển hơn, trên cơ sở đó đấy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế. Dư nợ cho vay bán lẻ ngày càng chiếm tỷ lệ cao, từ 40-50% đối với các ngân hàng trung bình, có các ngân hàng tỷ trọng cho vay bán lẻ chiếm đến 60%".
Theo Ông Nguyễn Bá Diệp - Đồng sáng lập kiêm Phó chủ tịch Ví điện tử MoMo, thanh toán không tiền mặt có ý nghĩa quan trọng đến việc tiết kiệm khối lượng tiền mặt trong lưu thông, từ đó giảm bớt những phí tổn của xã hội có liên quan đến việc phát hành và lưu thông tiền.
Ðặc biệt, thanh toán không tiền mặt còn giúp chống thất thu thuế cho Nhà nước qua kiểm soát, phát hiện những giao dịch chui hoặc không minh bạch; giảm rủi ro rửa tiền, hay nói cách khác là kiểm soát và phát hiện các thanh toán phạm pháp:
"Tiện lợi, miễn phí là những yếu tố đầu tiên là lợi thế của thanh toán không dùng tiền mặt. Quản lý chi tiêu, tiết kiệm những mục không cần thiết. Thanh toán điện tử mang lại sự công khai, minh bạch cho toàn xã hội, đặc biệt trong những lúc thiên tai, dịch bệnh vẫn có thể sử dụng các dịch vụ mà không bị gián đoạn".
Ảnh minh họa
Dù biết những lợi ích của việc thanh toán không dùng tiền mặt nhưng ông Nguyễn Anh Đức - Chủ tịch Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam cho biết, người dân chưa sử dụng thanh toán không tiền mặt do lo ngại mất an toàn, nhiều khu vực chưa được kết nối mạng và tốc độ mạng cũng chưa đáp ứng nhu cầu thanh toán, các hệ thống thanh toán chưa đồng bộ:
"Thói quen, tâm lý sử dụng tiền mặt của người dân cũng cần có những tác động mang tính chất chiều sâu để thay đổi nhận thức, hành vi mua sắm của người tiêu dùng. Cần có những quy định, chế tài nhất định để đảm bảo tỷ lệ thanh toán không tiền mặt tăng lên và hiệu quả chung của lưu thông tiền tệ cũng tăng lên".
Không những vậy, một số chuyên gia nhận định, rủi ro an ninh mạng đối với Việt Nam đang gia tăng vì nhiều lý do, trong đó có phần do Việt Nam đang tăng mạnh các hoạt động giao dịch không dùng tiền mặt.
Đại tá, Tiến sĩ Vũ Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Bộ Công an cho biết, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hiện nay có hai bộ dữ liệu là: bộ dữ liệu dân cư gồm 18 trường thông tin công dân cơ bản và bộ dữ liệu sinh trắc. Đây được xem là bộ dữ liệu gốc, sẽ dùng trong các lĩnh vực, bảo mật thông tin, bảo đảm an toàn cho các giao dịch của công dân.
"Trong quá trình triển khai Đề án 06 đã làm "sạch" được 85% dữ liệu cho ngành bảo hiểm, 80% thuê bao di động, 21 triệu trong số 25 triệu dữ liệu cho ngành ngân hàng…Từ đó tạo niềm tin cho người dân, doanh nghiệp khi tham gia các giao dịch điện tử, trong đó có thanh toán không tiền mặt".
Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục áp dụng một số giải pháp nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt:
"Ngân hàng Nhà nước đang hoàn thiện dự thảo sửa đổi Luật các tổ chức tín dụng. Trong đó có tạo hành lang pháp lý rất thuận lợi cho thanh toán không tiền mặt. Chúng ta sẽ có một mạng lưới đại lý chấp nhận thanh toán vươn đến các vùng sâu vùng xa, biên giới, hải đảo, thực hiện chức năng nhiệm vụ hỗ trợ người dân trong thanh toán không tiền mặt".
Theo các chuyên gia trong lĩnh vực kinh tế, với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt đến năm 2025 cần liên tục được cập nhật tạo cơ sở thúc đẩy hành lang pháp lý, đảm bảo theo kịp yêu cầu thực tiễn.
