Chật vật vì thiếu tài xế xe buýt

Hiện nay, các đơn vị dù cơ bản đảm bảo kế hoạch phục vụ hành khách đi lại trong quý I do thời gian này đang là giai đoạn thấp điểm nhất trong năm. Tuy nhiên, bước vào giai đoạn cao điểm, ngành giao thông công cộng cần có giải pháp lâu dài để đảm bảo nhu cầu đi lại cho người dân.

Ghi nhận tại nhiều doanh nghiệp vận tải hành khách công cộng trên địa bàn TP.HCM, điển hình như Công ty Cổ phần Vận tải TP.HCM (Citranco) có hơn 71 xe phục vụ 4 tuyến buýt. Từ cuối năm 2024, đơn vị có 90 tài xế chạy với tần suất 560 chuyến một ngày.

Kể từ khi Luật Trật tự An toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ đầu năm nay, quy định điều kiện nâng hạng bằng lái và số giờ làm việc không quá 48 tiếng một tuần đã khiến doanh nghiệp thiếu khoảng 40% tài xế so với đoàn phương tiện, buộc đơn vị này phải xin giãn chuyến.

Hiện đơn vị chỉ đáp ứng khoảng 337 chuyến mỗi ngày. Tốn chi phí tuyển dụng, tăng chi phí vận hành, lại lo vi phạm hợp đồng với Trung tâm do không đáp ứng đủ chuyến, khiến doanh nghiệp phải chật vật xoay xở.

Ông Đặng Ngọc Sơn Ca - Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải TP.HCM cho biết "Đối với công ty hiện tại, lái xe hạng E bị hụt khoảng 50%. Tuyển dụng lái xe hạng E hiện tại cũng rất khó khăn do nguồn cung không đủ. Vì vậy, các doanh nghiệp đều phải xin giảm chuyến. Đồng thời, một số khó khăn khác là lái xe hạng D của mình trước giờ hoạt động trên các tuyến nâng hạng lên không được, lý do là một số lái xe hết tuổi và một số anh em lái xe không đủ bằng cấp trung học cơ sở. Nên hiện tại, lái xe hạng E hầu như là khó khăn chung của cả hệ thống buýt của Thành phố".

Về việc đào tạo nâng hạng bằng lái xe cho tài xế buýt theo quy định mới, Sở Giao thông Công chánh cho biết sau khi triển khai nhiều giải pháp, số lượng tài xế đăng ký thi nâng hạng giấy phép lái xe và tuyển mới đến nay đã có hơn 350 người, nhưng vẫn còn thiếu gần 250 người.

Ông Võ Khánh Hưng - Phó Giám đốc Sở Giao thông Công chánh TP.HCM cho biết. "Hiện tại, vẫn tiếp tục thực hiện việc tính toán để điều tiết sao cho số chuyến phù hợp với tình hình thực tế và cũng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đơn vị vận tải. Thứ hai là vẫn tiếp tục duy trì việc hỗ trợ, tạo điều kiện để đội ngũ tài xế có thể đi học và thi lên dấu, lấy bằng mới".

Liên quan đến việc gặp khó khăn trong quá trình thi nâng hạng từ bằng D lên bằng E, anh Lai Hữu Khánh - tài xế xe buýt lâu năm của Công ty Cổ phần Vận tải TP.HCM chia sẻ. "Từ ngày 1/1/2025, Sở Giao thông không cho hoạt động xe buýt D nữa, cho nên bây giờ mình không đủ điều kiện để lái. Muốn nâng từ D lên E thì phải có bằng cấp hai, nhưng mình không có bằng nên không đủ điều kiện để nâng lên. Vì vậy, mình không được lái xe buýt nữa và hiện đang thất nghiệp. Rất buồn vì mình đã đam mê nghề lái xe buýt, quen với công việc này rồi. Bây giờ muốn chuyển nghề khác thì cũng phải từ từ".

Hiện nay, các doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng tài xế xe buýt, một phần khách quan do áp lực lớn từ tính chất công việc, khiến nhiều tài xế khó trụ với nghề.

Ông Đặng Ngọc Sơn Ca - Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần Vận tải TP.HCM cho biết, phía doanh nghiệp cũng đã chủ động nâng lương, tăng thu nhập, thế nhưng số lượng tài xế tuyển dụng được cũng rất cầm chừng. "Thiếu lái xe hạng E, về phía doanh nghiệp, chúng tôi cũng tăng cường tuyển dụng bằng cách đăng quảng cáo trên các kênh, điều chỉnh mức lương, tăng chế độ thưởng cho lái xe, kể cả thu hút lái xe hạng E vào.

Chúng tôi cũng có thưởng cho lái xe khi ký hợp đồng. Hiện tại, số lái xe tuyển được hàng tháng cũng khoảng 5 đến 7 người. Chúng tôi cũng cố gắng làm sao tuyển dụng được để phục hồi lại số chuyến đang xin giãn".

Sau Tết, khi hệ thống các tuyến xe buýt đã hoạt động trở lại bình thường, đồng nghĩa với việc ngành giao thông công cộng đã khôi phục toàn bộ các tuyến đã giãn trước đó, trong bối cảnh số lượng tài xế xe buýt vẫn đang thiếu như hiện nay.

Ông Võ Khánh Hưng - Phó Giám đốc Sở Giao thông Công chánh cho rằng, bên cạnh sự nỗ lực của cơ quan chức năng, điều quan trọng nhất vẫn là ý thức của các doanh nghiệp trong việc chủ động tìm kiếm và áp dụng những giải pháp để thu hút nguồn nhân lực.

"Các doanh nghiệp vận tải phải nhận diện được vấn đề đó, tính toán để có những giải pháp phù hợp trong việc tuyển dụng cũng như hỗ trợ cho việc đào tạo để lấy bằng", ông Võ Khánh Hưng nói.

TP.HCM hiện có 1.895 xe buýt đang hoạt động trên 108 tuyến xe buýt có trợ giá với khoảng 2.050 lái xe. So với trước đây, số lượng lái xe cần bổ sung là khoảng 150 người.

Trung tâm Quản lý Giao thông Công cộng đã làm việc với các đơn vị vận tải để hỗ trợ, tạo điều kiện cho các đơn vị bố trí, sắp xếp lái xe phù hợp, hiệu quả. Đồng thời, Trung tâm cũng phối hợp với các đơn vị chức năng thuộc Sở Giao thông Công chính tổ chức các lớp đào tạo nâng hạng GPLX trong thời gian sớm nhất nhằm nhanh chóng bù đắp số lượng lái xe đang thiếu hụt hiện nay.