Hàng loạt công trình cho thanh thiếu niên bị bỏ hoang
Từ năm 2011 -2020, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã “rót” 40 tỷ đồng để xây dựng Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên tại tỉnh Hậu Giang trên diện tích 3 hecta, sau khi hoàn thành đã bàn giao lại cho tỉnh Hậu Giang thụ hưởng. Chức năng của Trung tâm này là nơi để tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể dục, thể thao, bồi dưỡng năng khiếu… cho Thanh thiếu niên tỉnh nhà. Thế nhưng đã 5 năm, công trình chưa phát huy được hiệu quả như kỳ vọng.
Đến khu vực 6, phường 3, TP.Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang người ta dễ dàng bắt gặp một khối nhà hoang tàn nép mình trong lau sậy, không bảng hiệu,… đó chính là Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên. Công trình gồm khối nhà chính rộng lớn một trệt, một lầu với “hình hài” xuống cấp nghiêm trọng, rêu phong bám phủ trên mặt tường, xung quanh tòa nhà là cỏ dại mọc um tùm.
Bên trong có ít nhất 10 phòng chức năng và 1 nhà thi đấu, nhưng tất cả các phòng chức năng đều cửa đóng then cài, không có bộ máy hoạt động. Các tài sản, như: bàn, ghế… chưa một lần sử dụng, được dồn vào phòng riêng bụi bặm phủ đầy rồi khóa cửa. La phong trên trần nhà rơi rớt, mỗi cơn gió cuốn qua, từng lớp bụi bám lấy nền nhà bốc lên mù mịt.
Bà Lưu Lệ Thủy, người dân sinh sống đối diện công trình lãng phí này, tại KV6, phường 3, TP.Vị Thanh cho biết: “Thấy vậy chứ không có cán bộ nào làm việc trong đó hết. Giờ tòa nhà đó trống quơ, mình vô đó là thấy từ trước tới sau bị bỏ phế. Thấy về mặt tiền bạc là phí tiền nhà nước lắm đó, mà người dân chúng tôi nhìn chỉ có thể nói là nó phí thôi chứ chúng tôi cũng đâu có làm được gì”.
Điều đáng nói, từ năm 2020 Trung tâm này không hoạt động, đến năm 2023, TW Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục cung ứng vốn xây dựng hồ bơi trị giá 15 tỷ đồng nằm trong khuôn viên của Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên. Từ đó đến nay hồ bơi cũng không hoạt đông, hiện trạng nước trong hồ nhiều năm không được tháo rửa nên đóng nhiều cặn và đọng nhiều rác rưởi. Lãng phí chồng thêm lãng phí, trong cùng một diện tích có hai công trình đầu tư 55 tỷ đồng nhưng lại không phát huy hiệu quả trong nhiều năm.
Ông Võ Thanh Phong, người dân sống tại Phường 3, TP. Vị Thanh cho biết: “Xây hồ bơi này phí tiền vì không ai sử dụng, làm ra xong không cho thuê mướn, con em địa phương không sử dụng được, bỏ không đó. Nếu họ mở cửa cho con em ở đây vào tập bơi cũng được, đằng này đóng cửa suốt. Thà xây cất cái gì cho dân sử dụng được, đằng này quy hoạch đưa dân đi chỗ khác rồi xây lên bỏ đó, lãng phí quá là lãng phí”.
Trao đổi với VOV Giao Giao, ông Bùi Hữu Lộc – Bí thư Tỉnh đoàn Hậu Giang, đơn vị được giao nhiệm vụ khai thác Trung tâm Thanh thiếu niên Hậu Giang cho biết cũng “lực bất đồng tâm” với việc vận hành hoạt động Trung tâm này. Theo ông Lộc, Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên không hoạt động suốt 5 năm là do không có nguồn nhân lực vận hành.
Sau khi tiếp nhận Dự án, Tỉnh đoàn đã có tham mưu đề xuất với UBND tỉnh về việc bố trí nhân sự để thành lập Ban Giám đốc Trung tâm nhưng đến thời điểm này, địa phương vẫn không có nguồn biên chế thích hợp.
Bên cạnh đó, Dự án này cũng gặp khó khăn do chưa hoàn thiện các thủ về mặt pháp lý, chưa thực hiện thủ tục giao đất, đến tháng 2/2025 Dự án mới được phê duyệt quyết toán. Từ khi hoàn thiện đến nay, Trung tâm mới chỉ được khai thác “trưng dụng” một lần vào năm 2021 để phục vụ làm cơ sở cách ly dịch COVID-19. Đến tháng 03/2024 Sở VHTT&DL có đề xuất chuyển giao Trung tâm hoạt động Thanh Thiếu niên về cho Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao (TDTT) thai thác, hiện tại các thủ tục bàn giao vẫn còn đang được thực hiện.
Cuối năm 2023, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao (trực thuộc Sở VHTT&DL) đã mượn tạm một vài phòng chức năng của Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên để làm nơi tập luyện cho vận động viện hằng ngày:
“Tỉnh không có dư địa biên chế để cấp cho Tỉnh đoàn nhằm thành lập Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên. Cho nên, chúng tôi đang tạo điều kiện cho Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục Thể thao khai thác tốt tòa nhà này. Trung tâm TDTT có lộ trình rất lâu dài, sau khi chúng tôi hoàn tất các thủ tục giấy tờ, đất đai thì phía Trung tâm TDTT sẽ tham mưu với Sở VHTT&DL tu bổ thêm rồi khai thác có hiệu quả”.
Người dân mong mỏi địa phương sớm có một Trung tâm “điểm” làm sân chơi lớn cho các hoạt động Thanh thiếu niên. Ngoài rèn luyện sức khỏe thì Trung tâm còn là nơi tư vấn, hỗ trợ các vấn đề liên quan đến nhu cầu và lợi ích chính đáng của Thanh thiếu niên.
Trung tâm cũng có thể tổ chức các chương trình đào tạo bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng sống cho Thanh thiếu niên. Thế nhưng, tình trạng thiếu nguồn nhân lực và chậm thực hiện các thủ tục pháp lý mà địa phương đã làm lãng phí công trình suốt thời gian dài, trong khi Thanh thiếu niên tỉnh nhà lại thiếu sân chơi.
Bến tàu bỏ hoang do...khu kinh tế đêm chưa hoạt động
Ngoài Trung tâm hoạt động Thanh thiếu niên thì trên địa bàn tỉnh Hậu Giang cũng đang tồn tại công trình xây dựng rồi bỏ không… đó là Bến tàu Du lịch Xà No, tọa lạc trên đường Trần Hưng Đạo, phường 1, TP.Vị Thanh.
Dự án có tổng diện tích khoảng 6.000 m2, trong đó nhà chờ có diện tích khoảng 272 m2 và cầu tàu khoảng 75 m2. Công trình này được khởi công hồi giữa năm 2021 và hoàn thành một năm sau đó (giữa năm 2022) với tổng kinh phí 7 tỷ đồng.
Trong quá trình thi công, Chi cục Đường thủy nội địa khu vực III đã lập biên bản yêu cầu đình chỉ thi công vì hạng mục cầu tàu chưa nhận được ý kiến chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền (cơ quan quản lý hoạt động ĐTNĐ). Cạnh đó, cầu tàu thi công nhưng không có phương án đảm bảo an toàn giao thông thủy. Tuy nhiên, chủ đầu tư và đơn vị thi công vẫn tiếp tục thi công công trình. Đến khi hoàn thành thì công trình không được đưa vào sử dụng mà để không.
Ông Lữ Diệu Đông, người dân địa phương ngụ tại Phường 2, TP. Vị Thanh cho biết: “Bến tàu này làm để tàu du lịch ghé lại mà không thấy chiếc tàu nào hết, hồi nó được xây lên tới nay chưa thấy có hoạt động nào. Chỉ có mấy ngày Tết người ta lại thuê bán mấy sản phẩm đặc sản, như: khóm, cá thát lát…”
Theo ông Nguyễn Việt Dũng - Phó Chủ tịch UBND TP. Vị Thanh, Bến tàu Du lịch Xà No được xây dựng nhằm chỉnh trang đô thị, hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng, thúc đẩy phát triển du lịch và kinh tế cho địa phương giai đoạn 2021 - 2025 và các năm tiếp theo. Chính ông cũng là người đã ký công văn gửi cơ quan chức năng xin giữ lại công trình cầu tàu vi phạm với cam kết sử dụng cầu tàu đúng mục đích, công năng.
Theo lý giải của Phó chủ tịch UBND TP. Vị Thanh, Bến tàu Du lịch Xà No để phục vụ cho Khu kinh tế đêm “Chợ Hai Bà Trưng cũ”, nhưng Khu kinh tế đêm chưa đưa “kích hoạt” dẫn đến công trình xây dựng cầu tàu chưa đưa vào hoạt động:
“Trong thời gian chờ Khu kinh tế đêm đưa vào hoạt động, Ủy ban Nhân dân thành phố đã giao cho Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền Thanh quản lý, khai thác, trưng bày sản phẩm OCOP của địa phương. Tết Ất Tỵ vừa rồi đã làm để phát triển thương mại dịch vụ trên địa bàn thành phố”.
Hiện nay Bến tàu Du lịch Xà No vẫn chưa phát huy tác dụng kích cầu du lịch. Trong khi đó, nguồn vốn ngân sách thì tiêu tốn ít nhiều cho hạ tầng của Bến tàu rồi đóng cửa bỏ không.
Từ những công trình được đầu tư tiền tỉ nhưng kém hiệu quả, gây lãng phí nguồn lực đã cho thấy, song hành với nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội thì địa phương cũng còn nhiều bất cập trong việc phát huy công năng các Dự án lớn.
Trong khi thanh thiếu niên địa phương thiếu sân chơi thì vẫn còn một Trung tâm đồ sộ xuống cấp, nếu muốn hoạt động thì phải tiêu tốn thêm tiền để sửa chữa. Trong khi địa phương “khát khao” tiếp vốn để phát triển du lịch thì vẫn còn bến tàu xây dựng để phát triển du lịch bỏ không. Những công trình, dự án được đầu tư xây dựng với số vốn nhiều tỷ đồng không phát huy được hiệu quả không chỉ làm lãng phí rất lớn nguồn vốn ngân sách mà còn làm nhiều diện tích đất không phát huy được giá trị, công năng.
Lãng phí là rất lớn và rất dễ nhìn thấy, tuy nhiên, lại rất ít khi thấy trách nhiệm được làm rõ. Người dân mong muốn UBND tỉnh Hậu Giang cùng các Sở - Ngành liên quan sớm có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các công trình này để các Dự án được đưa vào sử dụng, tránh gây lãng phí tài nguyên và ngân sách.