Tết còn là một trải nghiệm đặc biệt với cộng đồng người Việt khắp nơi trên thế giới, nơi ký ức và tình yêu quê hương được nuôi dưỡng giữa cuộc sống tha phương.
Ở Mỹ, nơi có hàng triệu người Việt định cư, mỗi dịp Tết đến, nhiều gia đình kiều bào như Bà Nguyễn Thị Mai - sống tại Bang California, lại cùng nhau chuẩn bị mâm cỗ cúng tổ tiên, giống như cách họ đã làm khi còn ở Việt Nam.
Trong căn nhà giữa phố xá phương Tây, hình ảnh bánh chưng xanh, dưa hành, thịt kho tàu vẫn hiện hữu, mang theo hơi thở ấm áp của quê nhà. Tỉ mẩn bày biện mâm ngũ quả để chưng trên bàn thờ vào ngày đầu năm mới Ất Tỵ, quyện trong khói hương bảng lảng, bà Mai gửi hết mong ước của mình cho một sự khởi đầu mới.
“Tết không chỉ là thời điểm nhắc nhở con cháu về cội nguồn, mà còn là lúc để chúng tôi, những người xa quê, tìm lại chính mình giữa dòng chảy hối hả nơi đất khách, quê người".
Sang Mỹ định cư theo nguyện vọng của con cháu, bà Mai nhiều lúc cũng chạnh lòng khi chẳng thể đón Tết cùng bà con họ hàng và chòm xóm. Nhưng hơn chục “mùa bánh chưng” đi qua, bà cũng dần quen với việc “ăn Tết” ở nơi xa. Một bữa cơm ấm cúng ngày đầu năm, phong bao lì xì gửi cho nhau cùng những lời chúc tốt đẹp, với bà cũng trọn vẹn hơi thở của cội rễ quê hương.
Thời gian và khoảng cách địa lý có làm thay đổi nhiều điều, nhưng những kiều bào vẫn luôn cập nhật thông tin về ngày Tết quê nhà qua mạng xã hội hoặc những cuộc điện thoại về Việt Nam. Mỗi câu chuyện về mai vàng, đào hồng hay dòng người đi chợ Tết ở quê hương cũng khiến người ta thấy ấm lòng. Anh Minh Khoan – người Việt định cư tại Mỹ chia sẻ:
"Gia đình anh qua Mỹ từ năm 1994, đến nay cũng hơn 30 năm rồi, chưa lần nào anh và gia đình về VN dịp Tết. Gia đình anh cũng bày tiệc, rủ mấy anh em lại nhà ăn uống, chơi lô tô… Thật sự là nhớ không khí Tết ở Việt Nam lắm".
Mỗi người đều có cách riêng để xoa dịu nỗi nhớ nhà, nhớ quê. Giống như những du học sinh và lao động Việt Nam có cách đón Tết rất giản dị, nhưng đong đầy cảm xúc. Anh Nguyễn Tấn Bảo – quê ở Vĩnh Long, đang làm việc tại Nhật Bản, tranh thủ các ngày nghỉ từ sau tết dương lịch, anh đã lên kế hoạch ăn tết Nguyên Đán. Không có mai, đào hay pháo hoa, anh trang trí phòng trọ bằng vài nhành hoa giả, dây đèn lấp lánh và những câu đối đỏ mua từ các cửa hàng châu Á. Anh Bảo tâm sự:
"Em đã đi siêu thị để mua ít bánh mứt, thịt cá. Ở đây mứt không có phong phú như VN, nhưng cũng có một số loại như chà là, mứt gừng. Gía cả có hơi đắt, nhưng em cũng gói gém để có một cái tết đầy đủ. Năm nay cũng là năm thứ 3 em ăn tết tại Nhật. Mấy anh em người Việt trong công ty tụ họp lại nấu ăn, em đã nấu khổ qua hầm, chả giò chiên, thịt kho… Em thấy tình cảm của mọi người cũng khăn khít hơn rất nhiều".
Còn Chị Nguyễn Thị Ngọc Trinh, một du học sinh tại Hàn Quốc kể rằng, chị đã nấu mấy món ăn ở quê nhà ền Bắc, Việt Nam như thịt heo nấu đông, canh măng móng giò… để mời bạn bè cùng phòng. Trong bữa cơm, chị đã kể về gia đình, về mẹ đã tất bật ra chợ sắm sửa, kể về bà ngồi gói bánh chưng và những ngày ấu thơ hồn nhiên đón Tết. Những ký ức ấy khiến không gian phòng trọ nhỏ bé như hòa cùng không khí Tết quê hương.
"Bạn cùng phòng của mình cũng là người châu Á, bạn ấy cũng chưa đến Việt Nam lần nào. Nghe mình kể về ngày Tết Việt, bạn ấy cũng háo hức và mong muốn đến khám phá. Bởi vậy mới thấy Tết ở VN rất là vui, mặc dù không về dịp này, nhưng mình cũng thấy ấm áp khi có bạn bè chia sẻ".
Các nhóm cộng đồng người Việt còn tổ chức những buổi gặp gỡ đầu năm, nơi mọi người cùng nhau du xuân, chơi các trò chơi dân gian như bầu cua tôm cá, hái lộc đầu năm. Dù ở Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc hay bất kỳ nơi đâu, những người Việt xa quê đều có chung một cảm giác, Tết không chỉ là một ngày lễ mà còn là một phần tâm hồn, một niềm tự hào dân tộc không thể phai nhòa. Anh Lê Văn Sơn, một lao động tại Đài Loan xúc động chia sẻ:
“Tôi không thể về Việt Nam đón Tết năm nay, nhưng trong lòng vẫn luôn cầu chúc cho gia đình ở quê mạnh khỏe, bình an. Tết ở xa không trọn vẹn, nhưng chúng tôi vẫn luôn hướng về quê hương bằng tình cảm chân thành nhất".
Tết Nguyên Đán không chỉ là một ngày lễ, mà là sợi dây vô hình kết nối người Việt ở mọi ền đất nước, mọi nơi trên thế giới. Đối với những người con xa quê, Tết là hành trình trở về trong tâm tưởng, nơi những hình ảnh quê hương, gia đình và tuổi thơ được tái hiện rõ nét nhất.
Dẫu đón Tết trong căn phòng nhỏ nơi đất khách hay giữa một thành phố hiện đại, người Việt xa xứ vẫn luôn giữ trọn hồn cốt của ngày Tết cổ truyền. Những mâm cỗ giản dị, những cành đào, câu đối, hay thậm chí chỉ là một lời chúc đầu năm gửi qua màn hình điện thoại, tất cả đều chất chứa tấm lòng chân thành dành cho gia đình, quê hương.
Bởi lẽ, Tết không chỉ nằm ở nơi chốn, không chỉ là những nghi thức, mà là tình yêu và nỗi nhớ quê nhà.
---
Cảm ơn Công ty cổ phần Dược Nam Hà đã đồng hành cùng VOV Giao thông thực hiện chương trình đặc biệt “Gieo niềm tin, gặt hạnh phúc” đón giao thừa Ất Tỵ 2025.