Mở đường cho phụ phí nhiên liệu bay bền vững từ 2026
Kể từ năm 2026, hành khách bay từ Singapore phải trả phụ phí cho các chuyến bay sử dụng nhiên liệu bay bền vững. Mức phí này sẽ dao động từ 1 – 41,6 đô-la Singapore (tức khoảng hơn 20 nghìn - 850 nghìn VNĐ) tuỳ theo hạng ghế và phân vùng.
Theo đó, Singapore chia các vùng, chặng bay ra thành 4 nhóm: Nhóm 1 là Đông Nam Á; nhóm 2 là Đông Bắc Á và Úc; nhóm 3 là Châu Âu, Trung Đông; và nhóm 4 là Châu Mỹ. Hạng ghế chia thành 2 là nhóm ghế Phổ thông và nhóm Thương gia, Hạng nhất.
Với nhóm 1, số tiền phụ thu lần lượt cho 2 nhóm ghế này là 1 và 4 đô-la Singapore; với nhóm 2 là 2.8 và 11.2 đô-la; nhóm 3 là 6.4 và 25.6 đô-la; và với nhóm 4 là 10.4 và 41.6 đô-la.
Theo quy định của Singapore, khoản phụ phí nhiên liệu bền vững sẽ được tính vào giá vé máy bay kể từ 1/4/2026 cho các chuyến bay khởi hành từ Singapore từ ngày 1/10/2026. Hành khách bay các chuyến bay quá cảnh, không làm thủ tục nhập cảnh vào Singapore sẽ không phải chịu khoản phụ thu này.
Singapore cũng có kế hoạch phụ thu phí nhiên liệu bền vững đối với cả các chuyến bay chở hàng với mức phí áp dụng theo phân vùng như chuyến bay thương mại, dự kiến dao động từ 0.01 – 0.15 đô-la Singapore cho mỗi 1 kg hàng hoá. Máy bay cá nhân cũng phải chịu loại phí bổ sung này. Còn các chuyến bay vì mục đích nhân đạo, từ thiện sẽ không bị thu phí.
Nhiên liệu bay bền vững sẽ được trộn lẫn với nhiên liệu truyền thống và sử dụng cho máy bay tại sân bay Changi và sân bay Seletar của Singapore. Mục tiêu đặt ra là đến năm 2026, nhiên liệu bay bền vững chiếm 1% tổng lượng nhiên liệu sử dụng tại hai sân bay này và tới năm 2030 sẽ là 3 - 5%.
Số tiền thu được từ khoản phí này sẽ được Cơ quan Hàng không Dân dụng Singapore gom vào một quỹ tập trung và dùng cho hai mục đích chính là chi trả phần chênh lệch chi phí mua nhiên liệu bền vững, giúp các hãng hàng không “chịu được giá”. Thứ hai là ổn định giá và hỗ trợ mở rộng thị trường nhiên liệu bền vững.
Ông Han Kok Juan, TGĐ Cơ quan hàng không dân dụng Singapore cho biết: “Chúng tôi sẽ thành lập cơ quan Nhiên liệu hàng không bền vững để quản lý và điều động nguồn tiền thu được từ khoản phụ phí để mang lại những lợi ích tốt nhất và giảm chi phí mua nhiên liệu bền vững”.
Người dân chấp nhận nhưng còn băn khoăn
Trước thông tin về khoản phụ phí khi đi máy bay trong thời gian tới, người dân đảo quốc sư tử đã có nhiều phản ứng đa dạng. Bà Elaine Kong, 55 tuổi, một nhân viên môi giới bất động sản cho biết đối với bà, đây không phải là một khoản phí lớn dù bản thân bà thường xuyên đi lại nhiều quốc gia cả ở Châu Á và Châu Âu.
Cô May, 37 tuổi, một người thường xuyên đi máy bay, cho biết bản thân không vui vẻ mấy với loại phụ phí này, dù chúng không ảnh hưởng nhiều tới việc đi lại của cô. “Ai lại muốn trả thêm tiền chứ?” – Cô cho biết.
Trong khi đó, bà Claudine Ho, 53 tuổi, một quản trị viên trong ngành y tế cho biết bản thân không có lựa chọn trước loại phí này. Bà cho rằng chính quyền cần tăng cường tuyên truyền để người dân hiểu được lý do đằng sau mức phí bổ sung này.
Bà Zhang Weina, PGĐ Viện Tài chính bền vững Singapore cũng cho rằng, người dân không có nhiều lựa chọn trước mức phí mới: “Khoản phí này là điều chắc chắn sẽ xảy ra khi chúng ta sử dụng nhiều hơn các loại nhiên liệu bền vững, vì chúng có giá đắt hơn. Và khoản chi phí thêm vào đó sẽ được các hãng hàng không chuyển xuống khách hàng”.
Liên quan tới quy định này, chia sẻ với báo giới tại họp báo ở Geneva, Thụy Sĩ hôm 9/12, Tổng giám đốc Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) Willie Walsh cho biết, hiệp hội sẽ theo dõi sát sao việc triển khai thu phí nhiên liệu xanh của Singapore nhằm xác định hiệu quả thúc đẩy sản xuất loại nhiên liệu này.
Ông Walsh bày tỏ lạc quan cách tiếp cận của Singapore có thể giúp kích thích sản xuất nhiên liệu bền vững, vốn đắt hơn nhiều lần so với loại nhiên liệu truyền thống.
Từ mô hình của Singapore, Tổng giám đốc IATA không loại trừ khả năng triển khai các mô hình tương tự trên thế giới, bởi việc sản xuất và ứng dụng nhiên liệu xanh trên thế giới chưa đạt nhiều tiến triển nên hiệp hội sẽ đánh giá cách áp dụng của Singapore xem liệu mức phí này có thực sự hiệu quả hay không.
Về vấn đề này, Phó Chủ tịch khu vực Châu Á Thái Bình Dương thuộc mảng kinh doanh nhiên liệu hàng không tái tạo tại Tập đoàn năng lượng Neste, ông Sa Jauhiaine chia sẻ:
“Hiện toàn bộ thị trường nhiên liệu hàng không bền vững vẫn đang ở giai đoạn sơ khai, và ngành hàng không cũng đang ở giai đoạn sơ khai trong việc áp dụng các giải pháp giảm phát thải như vậy. Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) ước tính rằng nhu cầu nhiên liệu hàng không bền vững toàn cầu năm ngoái là nửa triệu tấn, khoảng 0,2% tổng lượng tiêu thụ nhiên liệu máy bay phản lực toàn cầu, con số này rất nhỏ so với quy mô thị trường nhiên liệu sinh học toàn cầu trong lĩnh vực vận tải đường bộ.”
Còn ở Việt Nam, liên quan đến việc sử dụng nhiên liệu xanh trong ngành hàng không, Việt Nam đặt ra mục tiêu từ năm 2035 sẽ sử dụng tối thiểu 10% nhiên liệu xanh cho một số chuyến bay ngắn, từ năm 2050 sử dụng 100% nhiên liệu xanh cho tàu bay.
Do đó, Hàng không Việt Nam đang tích cực chuyển đổi sang nhiên liệu xanh với Vietnam Airlines và Vietjet Air là những hãng tiên phong thực hiện các chuyến bay thương mại dùng nhiên liệu bền vững, đáp ứng mục tiêu Net Zero 2050 của Việt Nam.
Với Vietnam Airlines, từ ngày 1/1/2025, tất cả chuyến bay của hãng khởi hành từ các sân bay Châu Âu đều sử dụng nhiên liệu xanh với tỷ lệ ít nhất 2%. Tỷ lệ này sẽ tăng dần lên lên 6%, 20%, 70% vào tương ứng các năm 2030, 2035, 2050.
Với Vietjet, vào giữa tháng 8 vừa qua, công ty Cổ phần Nhiên liệu bay Petrolimex đã ký thỏa thuận cung cấp 1,2 triệu lít nhiên liệu bền vững đầu tiên do Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam và công ty này pha trộn cho các chuyến bay nội địa của Vietjet.