Nghị quyết 380: Không để ai bị bỏ lại phía sau giữa “lũ chồng lũ, bão chồng bão”

Trước những thiệt hại nặng nề do thiên tai gây ra tại các địa phương từ Hà Tĩnh đến Lâm Đồng vào tháng 10 và tháng 11 vừa qua, Chính phủ vừa chính thức ban hành Nghị quyết số 380/NQ-CP về các giải pháp khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất tại các địa phương khu vực miền Trung.

Đây được xem là "mệnh lệnh" hành động khẩn cấp với hàng loạt cơ chế, chính sách chưa từng có nhằm ổn định đời sống nhân dân và khôi phục sản xuất, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 8% ngay trong năm nay.

Các chiến sĩ hỗ trợ nhân dân dọn dẹp vệ sinh, khơi thông dòng chảy, thu gom bùn đất và sửa chữa các tuyến đường

Nghị quyết nêu rõ: Cuối tháng 10 và tháng 11/2025 vừa qua, dải đất ền Trung từ Hà Tĩnh đến Lâm Đồng đã liên tiếp bị thiên tai, bão, lũ. Các cơn bão số 12, 13 nối đuôi nhau đổ bộ, kèm theo đó là đợt mưa lũ lịch sử trên diện rộng.

Tình trạng "lũ chồng lũ, bão chồng bão" đã khiến mực nước trên các sông từ Quảng Trị đến Khánh Hòa đều vượt mức báo động 2 đến báo động 3; đặc biệt tại Đắk Lắk và Khánh Hòa, lũ vượt mốc lịch sử nhiều năm. 

Thiên tai, bão, mưa lũ đã gây ngập lụt, thiệt hại nặng nề về người, nhà cửa, trường học, cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, viễn thông, giao thông, thủy lợi…, nhiều khu dân cư bị ngập sâu, chia cắt, cô lập, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống, tâm trạng lo lắng của Nhân dân và các hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ, sinh kế, thu nhập, đời sống của Nhân dân.

Trước tình hình cấp bách đó, ngày 25/11/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Nghị quyết số 380/NQ-CP. Văn bản này không chỉ là sự chỉ đạo về mặt hành chính mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc "không để ai bị bỏ lại phía sau", với gói hỗ trợ tài chính, an sinh xã hội và tái thiết hạ tầng quy mô lớn.

Triết lý hành động "Sáu rõ" và "Bốn không"

Xuyên suốt Nghị quyết là một tinh thần hành động khẩn trương, quyết liệt như thời chiến. Chính phủ xác định quan điểm: Ưu tiên cao nhất là bảo vệ tính mạng, sức khỏe và sớm ổn định đời sống nhân dân, không để ai thiếu chỗ ở, không để ai bị đói, bị rét, không để các cháu học sinh thiếu trường lớp, không để người ốm thiếu chỗ chữa bệnh và các dịch vụ thiết yếu liên quan.

Để hiện thực hóa điều này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương phải tuân thủ nguyên tắc "Sáu rõ": Rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ thẩm quyền, rõ trách nhiệm và rõ kết quả. Sẽ không có chỗ cho sự đùn đẩy hay chậm trễ, mọi hành động đều phải hướng đến hiệu quả thực tế với tinh thần "không cầu toàn, không nóng vội nhưng cũng không bỏ lỡ cơ hội".

Bên cạnh đó, mục tiêu an sinh xã hội được cụ thể hóa bằng nguyên tắc "Bốn không": Không để ai thiếu chỗ ở; không để ai bị đói, bị rét; không để các cháu học sinh thiếu trường lớp; và không để người ốm thiếu chỗ chữa bệnh. Đây được xem là thước đo cho hiệu quả của công tác khắc phục hậu quả thiên tai tại các địa phương trong giai đoạn nước rút từ nay đến hết năm 2025.

Hơn 3.500 tỷ đồng và chiến dịch tái thiết nhà ở thần tốc

Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời quyết định một gói hỗ trợ tài chính "nóng" trị giá 3.515 tỷ đồng dành riêng cho 8 tỉnh, thành phố chịu thiệt hại nặng nề nhất để khắc phục cấp bách hậu quả thiên tai

Phạm vi, đối tượng hỗ trợ: Người dân, người lao động, người yếu thế, hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp tại các địa bàn thuộc khu vực ền Trung bị ảnh hưởng bởi bão số 12, 13 và mưa lũ tháng 10, tháng 11 năm 2025, bao gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Khánh Hoà, Gia Lai, Đắk Lắk và Lâm Đồng.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực ngân sách địa phương, nguồn hỗ trợ của Trung ương và các nguồn vốn hợp pháp khác để tập trung hỗ trợ Nhân dân sửa chữa nhà bị tốc mái, hư hại, hoàn thành theo chỉ đạo tại các công điện của Thủ tướng Chính phủ, đặc biệt là các Công điện số 215, Công điện số 225 và Công điện số 227.

Những ngôi nhà bị tốc mái, hư hại sẽ được hỗ trợ kinh phí sửa chữa ngay lập tức. Đặc biệt, đối với những hộ dân không may bị lũ cuốn trôi nhà cửa, sập đổ hoàn toàn, hoặc đang sinh sống trong vùng có nguy cơ sạt lở cao, chính quyền địa phương có trách nhiệm bố trí quỹ đất, xây dựng khu tái định cư mới. Trong đó có xây dựng khu mới tái định cư cho các hộ gia đình ở xã Đề Gi, tỉnh Gia Lai – nơi chịu thiệt hại nặng nề để người dân sớm an cư lạc nghiệp.

Song song với đó, công tác vệ sinh môi trường cũng được đặt lên hàng đầu với phương châm "lũ rút đến đâu, xử lý ngay đến đó". Lực lượng quân đội, công an, thanh niên xung kích được huy động tối đa để hỗ trợ người dân dọn dẹp bùn đất, vệ sinh nhà cửa, đường xá, trường lớp, cơ sở y tế, trụ sở làm việc, nhà xưởng sản xuất, đảm bảo bảo đảm chỗ ở, công tác học tập, khám chữa bệnh, nhanh chóng khôi phục sản xuất kinh doanh

 

Hàng chục cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Bộ binh 210 – Sư đoàn 305, Quân khu 5 điểm cùng giáo viên hỗ trợ cào bùn, vệ sinh Trường Mầm non Ninh Quang và Trường THCS Quang Trung

Chi trả gộp 03 tháng lương hưu và và trợ cấp bảo hiểm xã hội

Một trong những điểm sáng nhân văn và đột phá nhất của Nghị quyết 380/NQ-CP chính là các chính sách về an sinh xã hội, tác động trực tiếp đến túi tiền và bữa cơm của người dân vùng lũ trong dịp cuối năm.

Thấu hiểu những khó khăn chồng chất của người dân khi Tết Nguyên đán 2026 đang cận kề, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính và Bảo hiểm xã hội Việt Nam thực hiện một cơ chế đặc thù: Chi trả gộp 03 tháng lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội (của tháng 12/2025, tháng 01 và tháng 02/2026) ngay trong kỳ chi trả tháng 12/2025 

Chính sách này được áp dụng cho 4 tỉnh chịu thiệt hại nặng nề ở khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ là Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Việc nhận được một khoản tiền lớn ngay lúc này nhằm tạo điều kiện cho người thụ hưởng chính sách tại vùng bị ảnh hưởng bởi bão, lũ, lụt khắc phục hậu quả và đón Tết Nguyên đán 2026 ấm áp hơn sau bão lũ.

Đồng thời, Bộ Tài Chính chỉ đạo Bảo hiểm xã hội Việt Nam khẩn trương cấp thẻ, gia hạn thẻ bảo hiểm y tế của người dân trong vùng ảnh hưởng. Các thủ tục khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cần được giải quyết để đảm bảo người dân bị ốm đau, bệnh tật được khám chữa bệnh kịp thời tại bất kỳ cơ sở y tế nào, kể cả khi giấy tờ tùy thân có thể đã bị thất lạc trong lũ dữ.

Khôi phục hạ tầng: "Mạch máu" giao thông và năng lượng phải thông suốt

Các chiến sĩ Trung đoàn 108 tổ chức, triển khai lực lượng khắc phục tình trạng sạt lở hơn 3km nhằm đảm bảo an toàn cho người và phương tiện lưu thông trên địa bàn xã Cam Hiệp.

Sự hồi phục của ền Trung không thể thiếu sự thông suốt của hệ thống hạ tầng thiết yếu. Nghị Quyết yêu cầu Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố phối hợp với Bộ Xây dựng tập trung khắc phục nhanh nhất hạ tầng giao thông bị thiệt hại do thiên tai, nhất là những nơi còn bị chia cắt, bảo đảm giao thông thông suốt, an toàn; để đảm bảo vận chuyển hàng cứu trợ và lưu thông hàng hóa.

Các địa phương cũng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, khắc phục thiệt hại các công trình thủy lợi, hồ đập, đê điều bị sự cố, hư hỏng, xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển, đảm bảo an toàn công trình và phục vụ sản xuất; Rà soát bổ sung, thay thế vật tư, trang thiết bị thiết yếu phục vụ công tác phòng, chống thiên tai đã hư hỏng trong các đợt bão, mưa lũ vừa qua để sẵn sàng ứng phó với các đợt thiên tai tiếp theo; Chỉ đạo hạ thấp mực nước các hồ chứa thủy điện, thủy lợi để đón lũ và dành dung tích hữu ích cắt giảm lũ cho hạ du khi dự báo có mưa lớn;

Các tập đoàn lớn như Điện lực Việt Nam (EVN), Bưu chính - Viễn thông Việt Nam (VNPT), (Công nghiệp - Viễn thông Quân đội) Viettel, Viễn thông MobiFone được yêu cầu huy động toàn bộ nhân lực, vật tư để khôi phục hệ thống điện và thông tin liên lạc. Đặc biệt tại hai tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk, việc cấp điện trở lại và nối lại sóng viễn thông là nhiệm vụ chính trị hàng đầu để phục vụ công tác chỉ đạo điều hành và đời sống dân sinh.

"Tiếp máu" cho nền kinh tế bằng dòng vốn rẻ

Không chỉ lo cho đời sống dân sinh, Nghị quyết còn dành một dung lượng lớn cho các giải pháp vực dậy nền kinh tế, khôi phục sản xuất kinh doanh tại ền Trung. Chính phủ xác định, muốn người dân thoát nghèo bền vững sau thiên tai, phải giúp họ khôi phục lại "cần câu cơm".

UBND các tỉnh, thành phố chủ động triển khai các giải pháp theo thẩm quyền nhằm khôi phục các hoạt động sản xuất, kinh doanh, ổn định thị trường trên địa bàn; Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường khôi phục sản xuất nông nghiệp (hỗ trợ vật tư, cây giống, con giống, thuốc thú y...), các vùng bị thiệt hại nặng, đặc biệt là các vùng nuôi trồng thủy sản ven biển và các vùng cây công nghiệp.

Đồng thời, phối hợp với Bộ Công Thương bảo đảm cân đối cung cầu, cung ứng đầy đủ, kịp thời các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là lương thực, thực phẩm, năng lượng, không để xảy ra tình trạng khan hàng;  khẩn trương hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khôi phục hoạt động, không để đứt gãy chuỗi cung ứng, đứt gãy hợp đồng, nhất là các hợp đồng với nước ngoài.

Bộ Công thương tăng cường quản lý thị trường, chống găm hàng, đầu cơ, tăng giá bất hợp lý, tránh việc lợi dụng tình hình thiên tai để trục lợi.

Ngân hàng Chính sách xã hội được giao nhiệm vụ trình Thủ tướng quyết định giảm lãi suất cho vay 2%/năm đối với các khoản vay tín dụng chính sách

Ngân hàng Chính sách xã hội được giao nhiệm vụ trình Thủ tướng quyết định giảm lãi suất cho vay 2%/năm đối với các khoản vay tín dụng chính sách (bao gồm cả tổ chức và cá nhân theo quy định) tại các địa phương thuộc phạm vi hỗ trợ của Nghị quyết này, trừ các địa phương đã được hỗ trợ tại Nghị quyết 347.Mức giảm này áp dụng cho dư nợ phát sinh từ tháng 1/10/2025 đến hết 31/12/2025 2025 tại các vùng bị thiệt hại. Đây là động thái hỗ trợ trực tiếp, thiết thực giúp hộ nghèo và các đối tượng chính sách giảm bớt gánh nặng lãi vay.

Đối với cộng đồng doanh nghiệp, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai ngay việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, ễn giảm lãi phí. Các gói tín dụng mới với lãi suất ưu đãi thấp hơn thông thường sẽ được bơm vào nền kinh tế để doanh nghiệp, hợp tác xã có vốn nhập nguyên liệu, sửa chữa nhà xưởng và quay lại sản xuất.

Bộ Tài chính cũng vào cuộc với các giải pháp ễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất. Cơ quan Thuế và Hải quan được lệnh tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính để doanh nghiệp "dễ thở" hơn trong giai đoạn khó khăn này. Các doanh nghiệp bảo hiểm cũng phải khẩn trương rà soát, tạm ứng tiền bồi thường ngay cho khách hàng, không để doanh nghiệp phải chờ đợi quy trình thẩm định kéo dài.

 

Phát huy tinh thần "tương thân tương ái" 

Trong hoạn nạn, tinh thần "tương thân tương ái" của người Việt lại càng tỏa sáng. Nghị quyết nêu rõ sự phân công chi viện trực tiếp từ các đầu tàu kinh tế của cả nước. Thành phố Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng và Quảng Ninh sẽ trực tiếp hỗ trợ lương thực, thực phẩm, thuốc men và nhân lực y tế cho các tỉnh Khánh Hoà, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng.

Bộ Tài chính sẵn sàng mở kho dự trữ quốc gia để xuất cấp gạo và vật tư cứu hộ. Các đơn vị vận tải chủ lực như Vietnam Airlines, Đường sắt Việt Nam cam kết vận chuyển ễn phí hoặc hỗ trợ tối đa cước phí cho hàng hóa cứu trợ đến với đồng bào ền Trung.

Chính phủ cũng trân trọng đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, các tổ chức chính trị xã hội, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, theo nhiệm vụ, quyền hạn của mình chủ động thúc đẩy hợp tác quốc tế, tiếp tục đẩy mạnh vận động, kêu gọi ủng hộ, kịp thời phân bổ nguồn lực và tổ chức các chương trình thăm hỏi, động viên, trao quà, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, nhất là các đối tượng yếu thế, đồng thời đôn đốc, kiểm tra việc hỗ trợ, đảm bảo kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng.

Biến nguy thành cơ

Dù đối mặt với muôn vàn khó khăn, Chính phủ không điều chỉnh giảm mà vẫn kiên định với các mục tiêu kinh tế vĩ mô đầy tham vọng. Nghị quyết 380/NQ-CP đặt ra yêu cầu phấn đấu tăng trưởng kinh tế cả năm 2025 đạt trên 8% và tạo đà để năm 2026 đạt mức tăng trưởng hai con số (từ 10% trở lên).

Để đạt được con số ấn tượng này trong bối cảnh thiên tai, Chính phủ yêu cầu các bộ ngành phải chắt chiu từng nguồn lực, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để dành vốn cho đầu tư phát triển. Các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, chuyển đổi xanh, năng lượng sạch sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ. Đồng thời, việc đẩy nhanh tiến độ các công trình hạ tầng chiến lược quốc gia cũng được xem là đòn bẩy để kích cầu và bù đắp cho những thiệt hại do bão lũ gây ra.

Về dài hạn, nhận thức rõ thách thức của biến đổi khí hậu, Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nghiên cứu nâng cấp hệ thống dự báo, cảnh báo sớm thiên tai. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và các công nghệ hiện đại trong phân tích dữ liệu khí tượng thủy văn sẽ được triển khai mạnh mẽ, nhằm đưa ra các kịch bản ứng phó chính xác hơn, giảm thiểu rủi ro cho người dân trong tương lai.

Nghị quyết 380/NQ-CP có hiệu lực thi hành ngay kể từ ngày 25/11/2025. Với những giải pháp đồng bộ, quyết liệt và đầy tính nhân văn, đây được kỳ vọng sẽ là "cú hích" mạnh mẽ giúp dải đất ền Trung kiên cường sớm gượng dậy, hồi sinh xanh tươi sau những ngày mưa lũ tối tăm.