Phong cách sống Net Zero, theo tác giả, ở tầng sâu nhất, chính là một hành trình quay về bên trong.
Chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên mà giá trị của sự tiêu dùng được đặt lên vị trí ưu tiên hàng đầu trong thang đo lối sống. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ bằng sự tỉnh thức, ta sẽ thấy: một con người càng bất an, càng cảm thấy thiếu hụt bên trong, họ càng có xu hướng tiêu thụ nhiều hơn mức cần thiết để khỏa lấp những khoảng trống ấy. Chúng ta mua sắm quá đà, ăn uống thừa thãi và tích trữ vật chất như một cách để tìm kiếm sự an toàn tạm thời.
Phong cách sống Net Zero, ở tầng sâu nhất, không phải là một danh sách những việc “nên làm” hay “cấm làm” để bảo vệ môi trường. Đó là một hành trình quay về bên trong. Gốc rễ của hành trình này chính là sự Tỉnh thức.
Khi ta bắt đầu quan sát được những vận hành của tâm trí, ta sẽ nhận ra rằng việc giảm phát thải cho Trái Đất và giảm áp lực cho nội tâm thực chất là một.
Chúng ta nói nhiều về rác thải nhựa, khí thải CO₂, nước thải công nghiệp. Nhưng có một dạng xả thải vô hình ít được nhắc tới: xả thải cảm xúc. Căng thẳng, giận dữ, lo âu, lời nói thiếu tỉnh thức… nếu không được nhận diện và chuyển hóa, sẽ lan truyền trong gia đình, doanh nghiệp và cộng đồng như một dạng ô nhiễm tinh thần.
Một con người bất an thường tiêu thụ nhiều hơn mức cần thiết. Ngược lại, một con người an trú sẽ tự nhiên sống tiết chế. Một người đang mang trong mình sự “ô nhiễm cảm xúc” khó có thể sống xanh một cách bền vững, bởi hành động của họ khi đó chỉ là sự gượng ép từ lý trí, chứ không phải sự tuôn chảy tự nhiên từ lòng trắc ẩn.
Ngược lại, một con người an trú trong hiện tại sẽ tự nhiên sống tiết chế. Khi nội tâm đủ đầy, nhu cầu tìm kiếm hạnh phúc từ việc chiếm hữu vật chất bên ngoài tự khắc giảm xuống. Đó chính là chìa khóa của sự bền vững.
Bởi vậy, Net Zero bền vững phải bắt đầu từ bên trong, từ “căn phòng” nội tâm của mỗi người.
Mỗi hành động nhỏ hôm nay là một hạt giống lớn cho tương lai. Bạn đều có thể Net Zero trong việc ĐI (Di chuyển xanh). Đó là cách chúng ta tương tác với không gian. Lựa chọn xe buýt, đi chung xe hay đi bộ khi có thể không chỉ giúp giảm phát thải, mà còn là cơ hội để ta chậm lại, quan sát cuộc sống và kết nối với môi trường xung quanh thay vì bị ngăn cách bởi lớp kính của phương tiện cá nhân.
Net Zero trong việc ĂN (Ăn uống có ý thức) là biết ơn nguồn thức ăn và hiểu được giá mà Trái Đất đã trả để nuôi dưỡng ta. Ăn vừa đủ, ưu tiên thực phẩm địa phương và hạn chế bao bì nhựa không chỉ là bảo vệ môi trường, mà là cách ta nuôi dưỡng thân thể bằng sự trân trọng. Khi ta giảm đồ uống có cồn, ưu tiên nước lọc hay các loại enzyme tự nhiên, ta đang trực tiếp giảm bớt "gánh nặng" cho cả hệ tiêu hóa lẫn hệ sinh thái.
Lối sống tối giản – Net Zero trong việc Ở với một căn phòng gọn gàng, tiết chế năng lượng điện nước, không xả rác bừa bãi chính là biểu hiện của một tâm trí có trật tự và tôn trọng sự sống. Sống tối giản không phải là thiếu thốn, mà là sự tự do khỏi gánh nặng của đồ đạc. Không gian sống là phản chiếu của tâm trí chúng ta.
Net Zero trong cách Hành xử là phần cốt lõi để giảm “phát thải cảm xúc”. Nói lời nhẹ nhàng, không phán xét,... Những điều này không đo đếm được bằng chỉ số carbon, nhưng lại tạo nên một môi trường sống “xanh” đúng nghĩa cho tâm hồn.
Phong cách sống Net Zero, suy cho cùng, không bắt đầu từ những con số khô khan mà bắt đầu từ nhịp đập của lòng trắc ẩn. Nếu bên trong chúng ta vẫn còn đầy rẫy sự căng thẳng, bất an và xung đột, thì mọi nỗ lực "xanh hóa" bên ngoài chỉ mang tính tạm thời hoặc đối phó.
Chăm sóc nội tâm chính là hành động môi trường sâu sắc nhất mà mỗi chúng ta có thể làm ngay lúc này. Khi ta dừng lại để lắng nghe chính mình, ta sẽ nghe thấy tiếng thở dài của đại dương, tiếng kêu cứu của rừng già và cả lời mời gọi của sự sống. Khi nội tâm lắng dịu, ta tự nhiên tiêu thụ ít hơn, sống đủ hơn và hành xử tử tế hơn.
Net Zero không còn là một mục tiêu xa vời phải đạt tới bằng mọi giá, mà trở thành kết quả tự nhiên của một đời sống tỉnh thức.
Mọi sự chuyển đổi bền vững đều phải bắt đầu từ sự thay đổi nhận thức.
Nên có thể ngay từ bây giờ, bạn cũng hãy chuẩn bị cho mình một cuốn Sổ Phong cách Sống Net Zero để áp dụng vào đời sống, công việc, và hoạt động của chính doanh nghiệp.
Việc ghi chép, quan sát không phải để chúng ta chấm điểm lẫn nhau hay so sánh ai “xanh” hơn ai.
Cuốn sổ đó là một chiếc gương để mỗi người học cách thành thật với chính mình. Khi ta dám nhìn thẳng vào những lần mình còn lãng phí, còn vô ý thức, đó chính là lúc sự chuyển hóa bắt đầu.
Khi con người bình an, Trái Đất sẽ nhẹ gánh./.