Đây là “đại” dự án với kỳ vọng điều tiết lượng nước cho trung tâm vùng lõi thành phố khỏi bị ngập lụt, kết hợp phát triển kinh tế ban đêm.
Thế nhưng, đã 5 năm qua, hình hài của khu phức hợp thì chưa đầy đủ mà kèm theo đó là hàng loạt bất cập. Trong số đó có 1 con đường được đầu tư 60 tỷ bị bỏ quên dù nó là “mấu chốt” để gỡ nút thắt giao thông, chia lửa cho nhiều tuyến đường trung tâm thành phố.
Đường bỏ không, cỏ mọc thành rừng, vừa lãng phí, vừa nhếch nhác. Đó là sự tiếc nuối của bà Đỗ Thị Thu ở phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều về con đường trước ngõ nhà mình. Con đường được đầu tư 60 tỉ bị bỏ quên giữa lòng thành phố suốt 4 năm qua và nguời ta cũng quên luôn việc đặt tên cho nó nên bà Thu cũng không biết phải gọi nó là gì.
Bà Thu cho biết, địa phương đã trả tiền đền bù mấy năm nay, nhưng không thi công đến đích. Con đường này nằm sau lưng trường Đại học Cần Thơ, ngay cạnh hồ Búng Xáng. Cái lạ của con đường này ở chỗ khúc giữa thì thông mà lại bí hai đầu. Một đầu thì thông với hẻm 51 và Quốc lộ 91B. Một đầu thông ra cầu Rạch Ngỗng trên đường Mậu Thân. Điểm chung là cả 2 đầu thông tuyến này đều chưa hoàn thiện (chiều dài 1km).
Theo bà Thu, nếu hoàn thiện và đưa vào sử dụng, con đường sẽ chạy theo ven hồ Búng Xáng, góp phần giảm tải giao thông cho hẻm 51, đường Mậu Thân, đường 3/2 – vốn là những con đường thường hay kẹt xe lúc tan tầm. Người dân sống ở khu vực này đa số dân cư tạm bợ, sáng đi, tối về vì không buôn bán được gì: "Có người đi tới lui mới mua bán được, giờ chẳng có ai tới đây hết thì sao mà mua bán đây. Không hiểu con đường đầu tư 60 tỷ sao lại bỏ hoang?"
Hơn 4 năm bỏ hoang, mặt nhựa của con đường này nhiều đoạn đã hư hỏng, cỏ mọc lan ra giữa đường. Thậm chí, đoạn gần tiếp giáp hẻm 51 cỏ chắn gần hết diện tích, chỉ còn một lối mòn nhỏ vừa lọt bánh xe. Các biển báo giao thông, biển báo chỉ dẫn cũng bạc màu theo thời gian.
Ông Mai Chí Dũng, ngụ phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều cho biết, khu vực này cũng chẳng có đèn. Khu dân cư về đêm vì thế mà tù mù, tối om giữa lòng đô thị: “Nếu có đèn đường sẽ sáng khu vực này mà còn làm đẹp cho tuyến đường mình nữa”.
Theo Ban quản lý dự án ODA lý giải, con đường không tên này là 1 trong 8 gói thầu của dự án cải tạo hồ Búng Xáng. Nó bị bỏ hoang là do trong quá trình nghiệm thu, cơ quan chức năng TP. Cần Thơ xác định công trình chưa đạt yêu cầu đề ra, còn một số hạng mục chưa hoàn thiện như: đường, kè, cống thoát nước… nên nó không được làm thủ tục bàn giao cho địa phương.
Ông Nguyễn Văn Tho – PGĐ Ban Quản lý dự án ODA cho biết thêm đã chuyển một số hạng mục chưa hoàn thành của con đường này để bổ sung vào Dự án 3 (Dự án Phát triển TP.Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị do Ngân hàng Thế giới tài trợ), gia hạn thời gian hoàn thành đến tháng 6/2024. Thế nhưng, thời hạn đã hết nên con đường này tiếp tục nằm chờ:
“Bộ xây dựng bắt phải giải trình một số hạng mục của con đường này nhưng giải trình chưa xong thì dự án hết hạn, nên ngưng lại. Đến 31/10/2024 này tiếp tục hết hạn nguồn vốn ODA nên phải chuyển qua vốn đối ứng của thành phố. Bây giờ con đương này còn 3 hạng mục chưa hoàn thành: đèn chiếu sáng, cầu và lối ra”.
UBND TP. Cần Thơ đã yêu cầu Ban ODA bàn giao 1 đoạn con đường này (khu vực có dân cư sinh sống) về cho UBND quận Ninh Kiều quản lý và khai thác. Tuy nhiên, ông Phan Thanh Điền, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Ninh Kiều cho biết, do dự án này chưa đạt yêu cầu nên chưa nhận bàn giao. Phần hơn 300m chưa hoàn thiện của tuyến đường này do đã hết thời gian gia hạn nên ban ODA dự kiến sẽ làm cùng với các gói nạo vét kênh rạch.
Hiện tại, gói thầu cải tạo rạch Mương Củi, Ngã Bát, Xẻo Nhum và Mương Lộ 91B với giá trị trên 190 tỷ đồng, cũng do Ban quản lý dự án ODA TP Cần Thơ làm chủ đầu tư đang được triển khai.
Công trình hồ Búng Xáng rộng 12 hecta, thuộc Dự án Nâng cấp đô thị vùng ĐBSCL - Tiểu dự án TP Cần Thơ (Dự án 2), dùng nguồn vốn vay từ Ngân hàng Thế giới. Hồ Búng Xáng thuộc địa bàn 3 phường Xuân Khánh, An Khánh, Hưng Lợi (quận Ninh Kiều), được đầu tư 222 tỷ đồng, kỳ vọng góp phần chống ngập khu trung tâm, chỉnh trang đô thị TP.Cần Thơ.
Dù vậy, hiện trạng công trình này cho thấy hiệu quả thấp, cộng với con đường không tên bàn giao nhưng địa phương không nhận… đã khiến cho một hồ Búng Xáng hiện diện đầy nhếch nhác.
Trong bối cảnh thành phố đang bị quá tải phương tiện ở các tuyến đường nội ô thì giải pháp của ngành giao thông địa phương là mở thêm đường nhánh để giảm áp lực. Nhưng có những con đường đổ tiền vào đó lại rồi bỏ hoang, như con đường 60 tỷ không tên này!