Trong bối cảnh giá nhà thương mại liên tục lập đỉnh, còn nguồn cung nhà ở xã hội (NƠXH) dù được thúc đẩy mạnh mẽ vẫn nhỏ giọt, người trẻ Thủ đô đang đứng trước lựa chọn: Tiếp tục thuê nhà để duy trì ổn định cuộc sống, hay dốc hết tài chính để chờ đợi một suất NƠXH?
Với mức thu nhập trung bình của đại đa số người lao động trẻ, việc sở hữu một căn nhà đầy đủ pháp lý tại Hà Nội dường như là một mục tiêu xa vời. Sự chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập đã đẩy nhiều người lao động vào lựa chọn thuê nhà như một giải pháp ổn định và phù hợp hơn với thực tế tài chính.
Anh Hoàng Linh, một người lao động tại Hà Nội, chia sẻ về phép tính tài chính của mình: "Thu nhập của tôi là từ 10-15 triệu. Tôi nghĩ là nó sẽ phù hợp với việc đi thuê nhà hơn là việc mình bỏ ra một số tiền khá là lớn để mua cái nhà đầy đủ giấy tờ pháp lý".
Tương tự, đối với những người mới ra trường, bắt đầu sự nghiệp, việc thuê nhà là lựa chọn ưu tiên gần như tuyệt đối, giúp họ linh hoạt hơn về nơi ở và chi phí sinh hoạt.
Bạn Nguyễn Thị Mơ – một sinh viên mới ra trường chia sẻ: "Bây giờ mới ra trường thì thuê đối với tôi là phương án tốt nhất, bởi vì là tài chính của tôi cũng chưa thể đủ mà có thể mua được một căn nhà".
Sự ổn định và linh hoạt về chi phí là hai yếu tố then chốt giúp phân khúc thuê nhà giữ vai trò "phao cứu sinh" cho người trẻ.
Chị Lâm Ngọc cũng đồng tình rằng, ở thời điểm này, thuê nhà vẫn là lựa chọn tối ưu hơn: "Thuê nhà nó sẽ ổn định cuộc sống hơn và cũng có nhiều thứ tiện lợi hơn so với việc mua nhà. Tại vì về mức thu nhập hiện tại, phải vài năm nữa thì có thể tôi mới mua được nhà".
Dù thuê nhà là giải pháp trước mắt, ai cũng khao khát có một chốn an cư vững chắc. Và khi thị trường nhà thương mại vượt quá tầm với, mọi ánh mắt đều đổ dồn về phân khúc nhà ở xã hội.
Nhà ở xã hội, với mức giá thấp hơn đáng kể so với nhà thương mại, đã trở thành niềm hy vọng lớn nhất của người lao động thu nhập thấp. Đây không chỉ là một chính sách, mà còn là một mong chờ lớn của cộng đồng.
"Nhà xã hội là một trong những chính sách của nhà nước và tất nhiên là tôi cũng rất là quan tâm. Hầu như tất cả mọi người khá là mong chờ".
Sở dĩ có sự chờ đợi lớn như vậy là do thị trường nhà ở thương mại tại Hà Nội đang mất cân đối nghiêm trọng. Theo thống kê của Bộ Xây dựng và các đơn vị nghiên cứu, nguồn cung nhà ở giá thấp và trung bình đang ngày càng cạn kiệt, trong khi nhà ở cao cấp dư thừa.
Ông Phạm Thành Trung, một môi giới bất động sản tại Hà Nội, đã chỉ ra thực tế này: "Chúng ta cũng thấy cái nền giá mới của các sản phẩm về nhà ở thương mại nó đang gần như là đi quá khả năng mua của thị trường.
Và đặc biệt những người có khả năng mua đã mua rồi, trong khi khách mới là khách trẻ họ chỉ phù hợp với sản phẩm nhà xã hội có mức giá phù hợp hơn. Thị trường đang đang cực kỳ mong chờ cái sản phẩm này. Một cái nền giá thấp nó sẽ kéo nền giá trung bình của cả thị trường xuống".
Nhận thức rõ sự cấp thiết này, Hà Nội đã và đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ. Theo đề án phát triển ít nhất 1 triệu căn nhà xã hội, Hà Nội được giao làm 56.200 căn đến hết 2030 - thuộc nhóm cao nhất cả nước. Năm nay, thành phố dự kiến hoàn thành 6 dự án với hơn 4.700 căn, vượt chỉ tiêu theo năm.
Tuy nhiên, mặc dù có nhiều nỗ lực và chỉ đạo quyết liệt từ đầu năm 2025, nguồn cung thực tế vẫn chưa thể đáp ứng được lượng cầu khổng lồ.
TS. Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, đã phân tích điểm nghẽn chính: "Cái bài toán để giải quyết nó chỉ có một cách duy nhất là chúng ta đưa vào thị trường nhiều nguồn hàng, tăng nguồn cung lên, đáp ứng gần như tương đồng với lượng cầu. Đồng thời, cấu trúc của sản phẩm cũng phù hợp với nhu cầu.
Tức là các sản phẩm có giá trung bình, giá thấp nó phải tăng. Ngay như nhà ở xã hội chúng ta cũng đã có những sự nỗ lực của Hà Nội rồi và cũng nhiều dự án nhà xã hội đã bắt đầu triển khai. Nhưng trên thực tế cũng mới chỉ có một vài dự án thôi, đang tiệm cận đủ điều kiện bán hàng thôi chứ chưa phải đã có hàng hóa vào thị trường".
Việc thiếu hụt nguồn cung NƠXH đã đẩy hàng chục nghìn người lao động vào tình trạng chờ đợi. Trong khi các dự án mới được cấp phép triển khai vẫn đang trong giai đoạn xây dựng, chỉ một số ít tiệm cận điều kiện mở bán, khiến việc bốc thăm, đăng ký trở nên vô cùng cạnh tranh.
Để giải quyết tình trạng này, các chuyên gia và cơ quan quản lý đã liên tục nhấn mạnh về sự cần thiết của việc phát triển đồng bộ các phân khúc nhà ở bình dân và tăng cường chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư để họ quan tâm hơn đến NƠXH.
Bên cạnh đó, các quy định mới về quản lý, vận hành và nh bạch hóa hồ sơ đang được siết chặt để đảm bảo nhà ở xã hội đến đúng đối tượng, ngăn chặn tình trạng đầu cơ làm sai lệch mục tiêu an sinh.