Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Dân sinh

Thiếu vắc xin do ngành y tế bị động, phải chuẩn bị dài hơi để không đứt gãy

Hồng Lĩnh – Phan Nhơn: Thứ năm 18/05/2023, 17:55 (GMT+7)

Trước tình hình các cơ sở y tế tại TP.HCM đã hết vắc xin thuộc chương trình tiêm chủng mở rộng, Sở Y tế TP mới đây đã phải gửi công văn cho Bộ Y tế đề nghị “chi viện”.

Đáng chú ý, đây không phải là lần đầu diễn ra tình trạng thiếu hụt, đứt gãy nguồn cung ứng vắc xin ảnh hưởng đến công tác phòng bệnh cho trẻ em.

PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội dược học TP.HCM về vấn đề này. 

PV: Thưa PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan, bà nhìn nhận vấn đề này như thế nào?

PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan: Chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) rất quan trọng trong việc phòng bệnh cho trẻ đặc biệt là trẻ dưới 1 tuổi. Chương trình này liên quan đến sức khỏe, tính mạng trẻ, vì vậy cần thực hiện một cách triệt để kịp thời và đầy đủ.

Trẻ em không thể sống mà thiếu vắc xin được, bởi vì nguy cơ bệnh tật tấn công rất lớn, khi tiêm cũng cần đúng thời gian, đủ số mũi.

Chính vì vậy, tôi đánh giá chương trình TCMR và những vắc xin cho chương trình này thời gian qua đang rất bị động.

Phải nói đây không phải lần đầu tiên Sở Y tế TP.HCM gửi công văn cho Bộ Y tế đề nghị xem xét bổ sung vắc xin, trước đây cũng từng xảy ra tình huống tương tự. Điều này cho thấy việc cung ứng của chúng ta có nhiều vấn đề. 

PV: Vậy nguyên nhân từ đâu dẫn đến câu chuyện thiếu vắc xin liên tục và thường xuyên trong thời gian qua?

PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan: Nguyên nhân nằm ở chỗ vắc xin chương trình TCMR  từ trước được Bộ Y tế mua từ ngân sách  rồi được bảo quản ở các viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur phân bổ về từng địa phương. Nhưng trong năm nay có sự thay đổi, nguồn cung ứng trong việc mua sắm còn quá chậm chạp.

Tôi tự hỏi: Điều gì đang xảy ra với vấn đề cung ứng của ngành y tế.

Vào viện không có thuốc, vật tư tiêu hao, rồi đến hệ thống y tế dự phòng, chương trình TCMR không vắc xin, quay đi quay lại lúc nào cũng vướng cơ chế.

Thực ra trước đây chúng ta có thể giải thích là do dịch bệnh, còn hiện nay năng lực các nhà sản xuất vắc xin đã bình thường. Song vắc xin phải đặt hàng, và cần có thời gian nghiên cứu.

Tỷ suất sinh chúng ta biết để có thể tổng hợp, dự đoán được và chấp nhận có sai số.

Tôi cho rằng ngành y tế phải xem lại vấn đề này, không thể ăn đong hàng năm, phải chuẩn bị dài hơi cho 3-5 năm và thậm chí hơn thế nữa, để không xảy ra đứt gãy.

Phải làm sao để người dân tiếp cận TCMR, vì không phải người dân nào cũng có thể đủ tài chính để lựa chọn tiêm chủng dịch vụ.

Một nguyên nhân nữa đó là phương thức mua sắm đang có sự thay đổi về đối tượng chi. Thay vì lấy ngân sách Trung ương trong chương trình thì giờ phân bổ về ngân sách địa phương. Cụ thể, từ  năm  2023, Bộ Tài chính không bố trí ngân sách trung ương cho Bộ Y tế mua vắc xin cho tiêm chủng mở rộng, vitamin A cho trẻ em dưới 5 tuổi, thuốc kháng HIV (ARV), thuốc chống lao cho các đối tượng không có thẻ Bảo hiểm y tế... mà đề nghị thực hiện theo quy định về phân cấp ngân sách.

Từ đó, các địa phương phải tự đấu thầu để mua vắc xin. 

PV: Thưa bà, nhắc đến vấn đề tự đấu thầu thì có những bất cập nào phải đối mặt?

PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan: Bản chất của đấu thầu rất mất thời gian cho nên nếu từng địa phương làm lẻ tẻ sẽ có sự chênh lệch. Chưa kể trình độ bảo quản vắc xin tối ưu. Còn một vấn đề nữa là nếu như đấu thầu riêng lẻ thì không thể đảm bảo mỗi một loại vắc xin trúng thầu ở tất cả các tỉnh thành. Điều gì sẽ xảy ra nếu như trẻ em vì hoàn cảnh khi ở địa phương này dùng vắc xin này, khi chuyển địa phương khác lại dùng vắc xin khác?

Đấu thầu không phải là cách duy nhất để cung ứng vắc xin, chúng ta cần phải tăng cường nhiều hình thức thể hiện vai trò của Nhà nước, Chính phủ, Bộ Y tế trong việc thương lượng, đàm phán giá.

Vắc xin là mặt hàng thiết yếu hết sức quan trọng và cũng không có nhiều nhà sản xuất. Chúng ta nên tổng hợp nhu cầu của toàn quốc rồi đàm phán hoặc tiến hành đấu thầu quốc gia để có một giá của vắc xin. Từ đó bàn giao cho công ty trúng thầu nhu cầu địa phương rồi phân bổ về từng địa phương.

Hoặc như trước đây, nhận hàng bảo quản ở các Viện rồi điều phối về từng tỉnh thành, nguồn tiền thì lấy từng địa phương.

Ngân sách từ địa phương hay Trung ương thì cũng là tiền thuế của dân! Quan trọng nhất là có vắc xin cho trẻ em, không thể để chậm trễ chương trình TCMR.

Đây là vấn đề trách nhiệm. Rồi ai sẽ chịu trách nhiệm nếu như có những tai biến, tăng vọt tỷ lệ trẻ nhiễm bệnh, tử vong?

Chính phủ đã thấy vấn đề này nên đã chỉ đạo Bộ Y tế chịu trách nhiệm. Cần rút kinh nghiệm một cách triệt để và phải làm chứ không chỉ vì nguyên nhân là ngân sách điều chuyển.

Ở đây tôi còn chưa đề cập đến trách nhiệm Bộ Tài chính trong việc điều chuyển ngân sách trong khi ngành y tế còn oằn mình giải quyết những thử thách hiện nay.

Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội dược học TP.HCM

Đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan, Chủ tịch Hội dược học TP.HCM

PV: Với tư cách là Đại biểu quốc hội Đoàn TP.HCM, bà sẽ đề cập vấn đề này tại nghị trường Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV sắp tới?

PSG.TS Phạm Khánh Phong Lan: Tôi dự kiến phát biểu khi Chính phủ có tổng kết về tình hình kinh tế - xã hội trong thời gian qua. Vấn đề thiếu vắc xin là vấn đề quan trọng. Làm sao để không lặp lại việc thiếu triền miên, từ y tế dự phòng, điều trị và giờ là cung ứng vắc xin.

Thực tế, khi đại biểu phản ánh, Chính phủ đã nhìn ra vấn đề và tập trung để giải quyết.

Thách thức không nằm ở nguồn lực mà là vướng víu quá nhiều vào những thủ tục hành chính, vào cách hiểu về luật khác nhau, vào tâm lý nên tự chúng ta làm khó. Tôi mong chờ Bộ Kế hoạch, Bộ Tài chính phối hợp cùng Bộ Y tế tháo gỡ để có điều kiện tốt đấu thầu mua thuốc, trang thiết bị và vắc xin.

Chúng ta đang tốn thời gian để sửa chữa những vấn đề không cần thiết. 

PV: Xin cảm ơn bà!

Hồng Lĩnh – Phan Nhơn/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn
Hà Nội: Danh sách 65 cơ sở đủ điều kiện cấp Giấy khám sức khỏe lái xe

Hà Nội: Danh sách 65 cơ sở đủ điều kiện cấp Giấy khám sức khỏe lái xe

Ngày 18/4, Sở Y tế Hà Nội công bố danh sách 65 cơ sở khám, chữa bệnh đã liên thông thành công dữ liệu Giấy khám sức khỏe lái xe lên Cổng Thông tin giám định bảo hiểm y tế để thực hiện dịch vụ công trực tuyến.

Lộ sai phạm kiểm định: Dán tem 'khống', hợp thức thiết bị thi công giao thông

Lộ sai phạm kiểm định: Dán tem 'khống', hợp thức thiết bị thi công giao thông

Ngày 17/4, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh Phú Thọ đã thi hành Lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp, Lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp đối với Trần Hồng Hà-Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm định Kỹ thuật An toàn khu vực II, cùng Lê Chung Phúc-Trưởng trạm Kiểm định Đông Sài Gòn.

Khai trương xe buýt điện tuyến số 34: Bến xe Mỹ Đình - Gia Lâm

Khai trương xe buýt điện tuyến số 34: Bến xe Mỹ Đình - Gia Lâm

Sáng 18/4, Công ty CP Xe điện Hà Nội đã đưa vào vận hành tuyến buýt điện số 34 (Bến xe Mỹ Đình – Gia Lâm). Đây là một trong những bước đi cụ thể nhằm hiện thực mục tiêu chuyển đổi xanh trong lĩnh vực giao thông đô thị Thủ đô.

600km cao tốc đầu tiên và câu chuyện vừa làm vừa mò mẫm

600km cao tốc đầu tiên và câu chuyện vừa làm vừa mò mẫm

Dịp 30/4 tới, sẽ có thêm 5 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam đưa vào khai thác, và dự kiến đến cuối năm 2025 cả nước sẽ có 3.000km cao tốc.

Xúc động khi lần đầu chứng kiến hợp luyện diễu binh

Xúc động khi lần đầu chứng kiến hợp luyện diễu binh

Sau nhiều tháng luyện tập, đúng 20 giờ ngày 18/4, 13.000 người thuộc 66 khối diễu binh, diễu hành đã triển khai đội hình trên đường Lê Duẩn, Quận 1, TP.HCM. Sự kiện hùng tráng này diễn ra sau hai đợt tổng duyệt tại sân bay Biên Hòa, khiến đông đảo người dân xúc động khi chứng kiến.

Cao tốc qua Hà Tĩnh, Khánh Hòa trước ngày thông xe

Cao tốc qua Hà Tĩnh, Khánh Hòa trước ngày thông xe

Những ngày này trên công trường các dự án thành phần cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2021-2025 luôn sáng đèn và nhộp nhịp tiếng xe máy, thiết bị thi công xuyên đêm, phấn đấu thông xe kĩ thuật vào ngày 19/4 và đưa vào khai thác ngày 28/4, đúng dịp kỉ niệm 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước 30/4/2025.

Bật đèn pha sai quy định bị xử phạt như thế nào?

Bật đèn pha sai quy định bị xử phạt như thế nào?

Thính giả Minh Thu (Hà Nội) hỏi: Đi đường buổi tối tôi rất hay thấy các phương tiện bật đèn pha gây chói mắt, khiến tôi không nhìn thấy đường. Xin hỏi trường hợp phương tiện bật đèn pha sai quy định thì bị xử phạt như thế nào?