Cục Thuế triển khai đồng bộ 3 chuyên đề trọng điểm chống thất thu thuế

Tăng cường quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh vàng

Tại cuộc họp, đại diện lãnh đạo Ban Kiểm tra báo cáo tình hình triển khai chuyên đề kiểm tra doanh nghiệp (DN) kinh doanh vàng. Công tác rà soát cho thấy nhiều dấu hiệu rủi ro trong việc mua bán vàng qua cá nhân không xuất hóa đơn, ủy quyền không đúng quy định và việc kê khai doanh thu chưa phù hợp thực tế.

Tạo mọi điều kiện thuận lợi để người nộp thuế tự nguyện chấp hành pháp luật thuế

Công chức Thuế không được nhận lợi ích bằng tiền, quà tặng của người nộp thuế dưới mọi hình thức

Theo đó, Ban Kiểm tra đề xuất giao các địa phương triển khai kiểm tra theo danh sách xác định rủi ro và đồng thời yêu cầu chủ động rà soát toàn bộ DN hoạt động trong lĩnh vực này. Theo đó, Thuế tỉnh, thành phố đặc biệt chú trọng tập trung nguồn lực hoàn thành công tác kiểm tra, rà soát toàn bộ các DN, hộ, cá nhân, cơ sở có hoạt động kinh doanh vàng, bạc, đá quý trên địa bàn quản lý trong việc chấp hành pháp luật, việc lập, sử dụng hóa đơn, chứng từ,… theo đúng quy định của pháp luật để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về thuế, hóa đơn.

“Đề nghị các đơn vị Thuế tỉnh, thành phố triển khai các giải pháp phù hợp về thời gian, tiến độ thực hiện đầy đủ các nội dung về công tác quản lý thuế theo chỉ đạo tại Công văn số 221/CT-KTr ngày 11/11/2025 nhưng không ảnh hưởng đến hoạt động khôi phục sản xuất, kinh doanh và khắc phục hậu quả sau thiên tai của DN, hộ, cá nhân kinh doanh chịu ảnh hưởng.” - Lãnh đạo Ban Kiểm tra kiến nghị.

Kiểm soát hoạt động kê khai và quản lý thuế của DN thua lỗ nhiều năm

Cũng theo báo cáo, hiện nay số lượng DN khai lỗ nhiều năm liên tiếp chiếm tỷ lệ đáng kể, đặc biệt trong nhóm DN nhỏ và vừa. Một bộ phận DN có dấu hiệu bất thường như doanh thu không phát sinh nhưng vẫn liên tục kê khai lỗ; chi phí không phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh; trích lập dự phòng chưa đúng quy định; hoặc có giao dịch liên kết nhưng không tuân thủ nguyên tắc so sánh độc lập.

Các Tổ kiểm tra đã tiến hành kiểm tra một số DN có rủi ro cao, bước đầu ghi nhận nhiều tồn tại và sai phạm. Ban Kiểm tra kiến nghị các đơn vị tiếp tục rà soát tình hình kê khai thuế của các DN, thực hiện đánh giá rủi ro và chỉ đạo Thuế tỉnh, thành phố trong việc lựa chọn xây dựng kế hoạch kiểm tra năm 2026 đối với các DN kinh doanh lỗ có rủi ro cao về thuế.

Song song với đó, cơ quan thuế chủ động rà soát cơ sở dữ liệu từ các DN trên địa bàn, nghiên cứu và đưa ra các tiêu chí chọn lọc phù hợp, đánh giá rủi ro và tăng cường công tác kiểm tra. Qua đó, tổng hợp các hành vi vi phạm, đúc rút kinh nghiệm, đánh giá hiệu quả, những khó khăn vướng mắc trong công tác kiểm tra thuế đối với DN thua lỗ nhiều năm, tỷ suất lợi nhuận thấp hơn trung bình ngành; đồng thời tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ để nâng cao năng lực phát hiện hành vi gian lận thuế trong mô hình DN thua lỗ nhiều năm và đẩy mạnh tuyên truyền hỗ trợ, truyền thông dưới nhiều hình thức để giúp người nộp thuế nắm bắt chính sách pháp luật tốt, tăng cường tính tự giác tuân thủ.

Chống gian lận hoàn thuế GTGT, siết chặt từ đầu vào đến đầu ra

Ban Kiểm tra cũng báo cáo tiến độ triển khai chuyên đề chống gian lận hoàn thuế GTGT. Trong năm 2025, Cục Thuế đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu địa phương tập trung nguồn lực cho công tác kiểm tra sau hoàn thuế, đặc biệt đối với các nhóm mặt hàng rủi ro cao như điện thoại, kim loại màu, dầu ăn qua sử dụng và các hồ sơ hoàn thuế có giá trị lớn.

Quá trình kiểm tra tại các địa phương cho thấy nhiều hành vi thiếu tuân thủ như: DN thuê trụ sở “ảo”, không có hoạt động sản xuất kinh doanh thực tế; thanh toán không qua ngân hàng; lập hóa đơn sai thời điểm; hàng hóa xuất khẩu có dấu hiệu bất thường về nguồn gốc hoặc tình trạng sử dụng.

Trên cơ sở kết quả triển khai thực hiện của Thuế các tỉnh, thành phố, Ban Kiểm tra đề xuất triển khai thực hiện một số nội dung để tăng cường công tác chống thất đối với hoàn thuế GTGT: (i) Tiếp tục ban hành Công văn chỉ đạo Thuế các tỉnh, thành phố tập trung nguồn lực, khẩn trương hoàn thành công tác kiểm tra hoàn thuế GTGT ngay trong 2 tháng cuối năm 2025; (ii) Tăng cường công tác chống gian lận mua bán hóa đơn.

Phát biểu chỉ đạo cuộc họp, Cục trưởng Mai Xuân Thành yêu cầu Thủ trưởng các Thuế tỉnh, thành phố cần tập trung tối đa nguồn lực để hoàn thành 3 chuyên đề trọng tâm trong thời gian còn lại của năm 2025.

Ngoài ra, đối với các địa phương đang chịu thiệt hại nghiêm trọng bởi thiên tai, Cục trưởng đề nghị các Thuế tỉnh, thành phố vừa đảm bảo công tác hỗ trợ tổ chức, cá nhân kinh doanh bị ảnh hưởng bởi bão lũ để thực hiện giải pháp quản lý thuế phù hợp, vừa căn cứ tình hình thực tế, khoanh vùng các khu vực, đối tượng ảnh hưởng, đánh giá thiệt hại, ước tính thời gian khắc phục của các DN, hộ, cá nhân kinh doanh có hoạt động kinh doanh vàng, bạc, đá quý thuộc địa bàn quản lý chịu ảnh hưởng do bão lũ.

“Yêu cầu cơ quan thuế các cấp chủ động rà soát, khắc phục kịp thời những tồn tại, không để xảy ra chậm trễ; tăng cường phối hợp liên ngành giữa cơ quan Thuế, cơ quan Công an và các cơ quan, đơn vị có liên quan trên địa bàn quản lý để tập trung xử lý các dấu hiệu gian lận, trốn thuế; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng dữ liệu số, công nghệ phân tích rủi ro và giải pháp AI để nâng cao hiệu quả giám sát và kiểm tra.” -  Cục trưởng Mai Xuân Thành chỉ đạo.

Cục trưởng cũng lưu ý đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế nhằm nâng cao tuân thủ pháp luật, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng. Đồng thời khẳng định, việc triển khai hiệu quả các chuyên đề lần này không chỉ góp phần chống thất thu NSNN mà còn tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, củng cố niềm tin của người dân và DN đối với cơ quan thuế./.