Chiều 28/8, tại Hà Nội diễn ra Lễ công bố thỏa thuận hợp tác và ra mắt Mạng lưới Công nghệ sinh học Việt Nam-Cuba với sự tham dự của Đoàn công tác Ủy ban Liên chính phủ Cuba cùng đông đảo đại diện các bộ, ngành trung ương, các trường đại học, viện nghiên cứu, bệnh viện lớn cùng nhiều doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp, dược phẩm của Cuba và Việt Nam.
“Viện Kinh tế Xanh đã khởi xướng Mạng lưới CNSH Việt Nam-Cuba để tạo một diễn đàn chính thống, kết nối các viện nghiên cứu, doanh nghiệp, trường đại học và bệnh viện hai nước cùng hợp tác hiệu quả, bền vững", bà Dương Thị Bích Diệp - Viện trưởng Viện Kinh tế Xanh cho biết.
Mạng lưới CNSH Việt Nam-Cuba, thúc đẩy hợp tác chiến lược
Lễ ra mắt Mạng lưới Công nghệ sinh học Việt Nam-Cuba là điểm nhấn quan trọng của sự kiện. Đây là sáng kiến do Viện Kinh tế Xanh khởi xướng, quy tụ những thành viên đầu tiên đến từ 20 bệnh viện, viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp lớn của Việt Nam.
Mạng lưới hướng đến mục tiêu kết nối nguồn lực nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ, sản xuất và thương mại hóa các sản phẩm công nghệ sinh học và công trình nghiên cứu tiêu biểu của Cuba cũng như khai thác, phát triển nguồn tài nguyên bản địa của Việt Nam. Qua đó, không chỉ mở ra hướng đi mới cho ngành CNSH Việt Nam, mà còn tạo nền tảng để đưa những thành tựu khoa học tiên tiến của Cuba vào phục vụ thực tiễn phát triển y tế, nông nghiệp và đời sống nhân dân.
Sáng kiến này của Viện Kinh tế Xanh được đại diện Đoàn công tác Ủy ban Liên chính phủ Cuba đánh giá cao, cụ thể hóa được các thỏa thuận cấp cao về hợp tác công nghệ sinh học, tận dụng tốt thế mạnh của Cuba và tiềm năng của Việt Nam trong lĩnh vực này.
Sự ra đời của Mạng lưới Công nghệ sinh học Việt Nam-Cuba không chỉ là sáng kiến chính thức nâng tầm hợp tác sâu rộng giữa 2 bên, mà còn hàm chứa chiều sâu chiến lược khi đứng trên nền tảng 4 nghị quyết trụ cột của Đảng ta về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Đó là Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 đề cao phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “đột phá quan trọng hàng đầu”, là động lực chính để đưa Việt Nam vươn mình mạnh mẽ trong kỷ nguyên số; Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 khẳng định hội nhập quốc tế là đột phá lịch sử, chuyển từ mở cửa sang hợp tác chủ động và toàn diện - mở đường cho hợp tác chiến lược Việt Nam-Cuba; Nghị quyết 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 được xem là “đột phá của đột phá”, yêu cầu đổi mới cơ bản công tác xây dựng và thi hành pháp luật nhằm tạo sân chơi công bằng, nh bạch cho phát triển và hợp tác quốc tế; Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, qua đó tạo điều kiện thúc đẩy vai trò của doanh nghiệp trong liên kết quốc tế về công nghệ sinh học.
Viện Kinh tế Xanh– Hạt nhân khởi xướng sáng tạo
Tại Hội nghị Hợp tác Y sinh Việt Nam-Cuba do Viện Kinh tế Xanh phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng tổ chức ngày 28/6/2025, Viện Kinh tế Xanh đã ký kết thỏa thuận hợp tác khung với Tập đoàn LabioFAM và Trung tâm công nghệ sinh học CIGB của Cuba nhằm phối hợp nghiên cứu, phát triển và sản xuất các sản phẩm sinh học trong nông nghiệp và y học tự nhiên. Qua đó, Viện Kinh tế Xanh trung tâm kết nối nguồn lực khoa học công nghệ sinh học của 2 nước, tạo tiền đề cho các dự án chiến lược dài hạn.
Viện Kinh tế Xanh đã trình lên Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam-Cuba 8 kiến nghị hợp tác trọng điểm nhằm tạo đột phá trong liên kết công nghệ sinh học song phương.
Các kiến nghị nổi bật gồm: Thành lập liên doanh khoa học– công nghệ Việt Nam-Cuba để kết hợp công nghệ lõi của Cuba với tài nguyên bản địa, nguồn lực và thị trường Việt Nam, cùng phát triển các sản phẩm sinh học mới; Xây dựng Khu công nghệ sinh học tại Lâm Đồng, hướng tới hình thành “thung lũng công nghệ sinh học” tập trung nghiên cứu, sản xuất ứng dụng công nghệ cao; Liên kết với Đại học Lahabana thành lập Trường đại học Y sinh Việt – Cuba nhằm đào tạo nhân lực chất lượng cao, chuyển giao công nghệ y sinh hiện đại.
Ngoài ra còn kiến nghị phát triển sàn thương mại điện tử sản phẩm công nghệ sinh học để kết nối doanh nghiệp, viện nghiên cứu hai nước, thúc đẩy giao dịch các sản phẩm công nghệ sinh học và y tế; Nghiên cứu thành lập quỹ đầu tư chung Việt Nam-Cuba về công nghệ sinh học, huy động vốn hỗ trợ các dự án nghiên cứu, khởi nghiệp và mở rộng sản xuất sản phẩm sinh học chiến lược.
Những đề xuất trên nhận được sự đồng thuận cao, thể hiện quyết tâm của cả 2 phía trong việc đưa công nghệ sinh học trở thành trụ cột hợp tác mới. Viện Kinh tế Xanh cho biết sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan của Việt Nam và Cuba nhằm sớm hiện thực hóa các sáng kiến này.
Tại buổi lễ, Viện Kinh tế Xanh đã trao tặng phía Cuba món quà lưu niệm Rồng Đại Việt. Tác phẩm mỹ thuật này là biểu tượng kết tinh của lịch sử, văn hóa và tinh thần dân tộc Việt Nam. Lấy cảm hứng từ hình tượng rồng thời Nguyễn – linh vật gắn liền với cội nguồn “con Rồng cháu Tiên” – tác phẩm được chế tác bằng lụa và thổ cẩm truyền thống, do chính bàn tay khéo léo của những nghệ nhân khuyết tật Việt Nam thực hiện.
Bên cạnh đó, đại diện các doanh nghiệp Việt Nam tham gia mạng lưới CNSH Việt Nam Cuba cũng hỗ nhân dân Cuba 400 tấn gạo. Trước đó, trong năm 2024, Việt Nam đã tặng 10.000 tấn gạo giúp Cuba vượt qua khủng hoảng lương thực.