Ở số lần này, VOV Giao thông sẽ đề cập đến những vấn đề cụ thể hơn, những dấu hiệu cho thấy thị trường vàng hay đúng hơn là tâm lý của người dân bị dụ dỗ hay bị dẫn dắt bởi những suy nghĩ không đúng về giá trị hiện hành của vàng.
Hình ảnh người dân xếp hàng mua vàng tại các điểm kinh doanh vàng bạc đá quý có tiếng ở thủ đô khi giá vàng tăng mạnh cho thấy tâm lý đám đông tác động rất lớn đến quyết định của một bộ phận khách hàng.
Nguy hiểm ở chỗ, dường như những người này bị dẫn dắt bởi một hiện tượng rất đơn giản phát sinh khi thị trường thiếu định hướng, hay trong kinh tế học người ta gọi là sự THAM LAM và SỢ HÃI. Đó cũng chính là lúc người dân dễ bị lợi dụng nhất, dễ dính phải những cái bẫy được giăng ra nhằm mục đích trục lợi từ hội chứng FOMO.
Đầu tiên, cần hiểu rõ khái niệm hội chứng FOMO là cảm giác lo sợ này của một người nghĩ rằng bản thân cơ hội cải thiện cuộc sống của họ, như làm giàu chẳng hạn. Để hiểu cụ thể hơn về diễn biến tâm lý FOMO của một ai đó, thử nghe những tâm sự của một người vừa thua lỗ số tiền hàng trăm triệu khi quyết định đầu tư vào vàng trong khoảng thời gian hơn một tháng vừa qua chỉ vì sợ người khác lấy mất cơ hội của mình. Một dạng tâm lý chạy theo đám đông bất chấp sự thiếu hiểu biết về đầu tư.
"Đầu tiên tôi thấy giá vàng lên rất cao, liên tục trong vòng vài ngày liên tiếp, tôi cũng tham khảo qua vài kênh phân tích trên các trang mạng xã hội. Sau đó tôi quyết định đầu tư vào vàng với lý do, các kênh đầu tư như chứng khoán, bất động sản thiếu ổn định.
Tôi sợ mình sẽ bỏ lỡ cơ hội kiếm một khoản lời kha khá. Tôi sợ những người ngoài kia nhanh chân hơn mình trong cuộc chạy đua đầu tư vào vàng. Chỉ sau khi mua vào vài ngày, tôi thấy giá vàng giảm mạnh, tôi lại sợ nếu không bán ra giá vàng tiếp tục giảm, lúc đấy khoản lỗ càng lớn”…
Tại sao lại có câu chuyện này? Ở đây dường như có một nhóm lợi ích cố tình thổi phồng nhu cầu tích trữ vàng của người dân bằng sự kích động liên quan đến thông tin về tỷ giá, chỉ số tăng trưởng GDP cũng như tỷ lệ lạm phát.
Tình trạng khan hiếm vàng trên thị trường được đẩy lên cao, thậm chí cao hơn hẳn giá trị thực của mặt hàng này so với mặt bằng giá vàng thế giới hiện hành. Một nghịch lý rất khó giải thích mặc dù chủ trương xóa bỏ độc quyền vàng đã được thông qua, thị trường vàng cũng như các loại thị trường khác đều phải tuân thủ quy luật cung cầu.
Câu hỏi đặt ra là liệu sự khan hiếm vàng có thật không, giá vàng nhảy múa như vậy có lợi cho ai, liệu có ai hay nhóm người nào đó vận dụng quy luật THAM LAM và SỢ HÃI trong kinh tế học nhằm trục lợi hay không?
Theo anh Nguyễn Thanh Minh – Chuyên gia tài chính cá nhân, vấn đề ở đây là người dân ít hiểu biết về quy luật, cũng không phân biệt được giá trị nội tại của vàng, dẫn đến bị dẫn dắt:
“Khi mà phần lớn chúng ta tham lam thì chúng ta nhìn à bạn mình làm được sao chúng ta không làm được. Chúng ta cũng nghĩ nếu không mua bây giờ giá nó cứ tăng tiếp thì sao. Lúc đó lòng tham của chúng ta nổi lên cũng là lúc những người tham túng bắt đầu tạo lực đẩy giá để bán số lượng hàng họ mua gom từ trước đó. Sau đó họ có thể phao tin khiến cho người dân hoang mang bán ra, khi ấy không còn lực đẩy giá có thể tiếp tục giảm nữa và một vòng quay mới lại tiếp tục”…
Hội chứng FOMO hay tâm lý đám đông bị lợi dụng, túi tiền của người dân bị bòn rút như trường hợp của người phụ nữ mất hàng trăm triệu đồng trong vài ngày vì giá vàng nhảy múa liên tục. Điều này cũng tương đồng với nhận định của TS. Nguyễn Minh Phong – Chuyên gia kinh tế, về sự khan hiếm, từ vàng ếng đến vàng nhẫn, do những nhóm lợi ích tạo ra.
“Sự khan hiếm này còn được cộng thêm tâm lý đầu cơ rồi thủ thuật của những người bán, họ không muốn đáp ứng ngay, họ muốn tạo ra sự giả tạo để có thể đẩy giá lên một chút. Như vậy, tâm lý xã hội cộng thêm thủ thuật kinh doanh của người bán ấy nó tạo ra sự khan hiếm nhất định".
Câu hỏi đặt ra lúc này với nhiều người là có nên đầu tư vào vàng hay không? Câu trả lời trong ngắn hạn là không. Lý do? Thứ nhất, giá vàng trong những ngày qua liên tục tăng, giảm chủ yếu vì áp lực chốt lời.
Tức là những diễn biến sau đó khi áp lực giảm bớt, giá vàng chắc chắn giảm tiếp, hoặc tăng lên tùy thuộc vào sự dẫn dắt của một nhóm người. Thứ hai, những nhà đầu tư nhỏ lẻ càng không nên tham gia vào cuộc chơi này khi mà sự thiếu hiểu biết, khả năng nắm bắt nhịp tăng, giảm của giá vàng rất khó dự đoán.
TS. Nguyễn Trí Hiếu – Chuyên gia tài chính ngân hàng cho biết: “Câu hỏi có nên mua vàng hay không chắc chắn khi giá vàng đang ở mức cao như thế này thì mua vào tạo ra sự hấp dẫn đấy nhưng rủi ro cũng rất lớn khi mà giá vàng tăng liên tục thì khả năng giảm luôn hiện hữu.
Còn trong thời gian vừa qua chúng ta thấy giá vàng biến động rất mạnh có lúc lên, có lúc xuống. Việc giá vàng giảm đôi lúc là do nhà đầu tư chốt lời chứ còn những vấn đề căn bản không có gì thay đổi cả, vẫn là lực đẩy giá vàng rất mạnh. Thì với các nhà đầu tư mua vàng thì rủi ro giá vàng giảm rất lớn còn những nhà đầu tư ngắn hạn họ có thể bị thiệt hại”…
Hiểu đúng về giá HIỆN HÀNH, hiểu đúng về bản chất của thị trường vàng cũng như giá trị nội tại của của mặt hàng này, qua đó tránh chạy theo đám đông, tránh trở thành những nhà đầu tư cừu, cũng là tránh cho thị trường khỏi những biến động khôn lường.
Hiểu đúng về QUY LUẬT để không biến mình thành nạn nhân của những chiêu trò tạo sóng, gây sốt, đến đây câu hỏi NÊN hay KHÔNG NÊN tham gia vào vòng xoáy của thị trường hay không có lẽ cũng đã có câu trả lời rất rõ ràng.