Đại diện các phường cho biết, sau khi kế hoạch xây dựng các phường kiểu mẫu của thành phố và Ban chỉ đạo 197 phường được đưa ra, tình hình trật tự trên địa bàn các phường cơ bản đã đi vào ổn định, và phần lớn các cơ sở kinh doanh buôn bán đã chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về trật tự đô thị.
Trật tự đô thị chuyển biến rõ rệt tại các “điểm nóng” trung tâm Hà Nội
Đáng chú ý, tại Phường Hoàn Kiếm, nơi được xác định là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của Thủ đô, đồng thời là nơi vận hành không gian đi bộ hồ Hoàn Kiếm, áp lực đảm bảo trật tự là rất lớn. Khu vực này có mật độ dân cư, du khách và phương tiện giao thông rất cao. Tuy nhiên, với sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, sự chuyển biến rõ rệt đã được tạo ra trong nhận thức và hành vi của người dân, đặc biệt là tại khu vực phố cổ, nơi tập trung đông đảo các hộ kinh doanh buôn bán.
Trung tá Nguyễn Mạnh Thuyên, Tổ trưởng Tổ cảnh sát trật tự, Công an phường Hoàn Kiếm đánh giá: "Trên địa bàn phường tình hình trật tự đô thị thì đã có những chuyển biến rõ rét, đặc biệt là những tuyến phố phức tạp. Vào cuối năm thì các tuyến phố như Hàng mã thì phường đã làm về chỉnh trang đô thị và hàng ngày đều có duy trì lực lượng để duy trì trật tự đô thị, hiện nay tuyến phố Hàng mã được đánh giá là đã chuyển biến rất rõ so so với thời điểm cùng kỳ mọi năm."
Việc duy trì trật tự đô thị không chỉ dựa vào xử phạt mà quan trọng hơn là tạo được sự đồng thuận và hưởng ứng của người dân và các hộ kinh doanh. Nhiều hộ dân đã thể hiện sự chấp hành sau khi được tuyên truyền, góp phần trả lại lối đi cho người đi bộ.
Bà Nguyễn Thị Hiền, hộ kinh doanh tại phố Phủ Doãn cho biết:
"Sau khi chúng tôi được các chú công an ở phường xuống tham gia góp ý tuyên truyền thì các hộ dân ở đây cũng đã xếp hàng gọn gàng ngăn nắp để lấy chỗ đường đi cho dân đi bộ. Chúng tôi sẽ chấp hành mọi quy định của pháp luật. Đảm bảo là văn nh đô thị."
Nhiều thách thức trong xây dựng phường kiểu mẫu: Bài toán giữa kỷ cương và sinh kế
Dù đã có những chuyển biến rõ rệt, công tác xây dựng phường kiểu mẫu vẫn còn gặp phải nhiều thách thức. Thứ nhất là thói quen kinh doanh bám hè đã ăn sâu vào nếp sống của người dân từ lâu. Thứ hai là khó khăn về hạ tầng và giao thông tĩnh và thứ ba là vấn đề trông giữ phương tiện vượt phép.
Trung tá Vũ Tiến Thành, Tổ phó Tổ CS trật tự, Công an phường Cửa Nam, phân tích về những khó khăn này:
"Việc kinh doanh bám vỉa hè đã ăn sâu vào tiềm thức người dân từ lâu, do đó việc tuyên truyền, vận động họ thay đổi suy nghĩ cần phải có thời gian. Trên địa bàn lại nhiều tuyến phố, lực lượng công an thì có hạn, nên việc tập trung cho tất cả các tuyến phố đảm bảo về TTĐT còn gặp khó khăn về nhân sự. Công an phường đã tham mưu cho Ban chỉ đạo 197 làm từng tuyến phố, đi tuyến phố nào thì sạch tuyến phố đấy để lan tỏa sang các tuyến phố khác."
Trong quá trình lực lượng chức năng kiểm tra và xử lý, không ít hộ kinh doanh vẫn bày tỏ mong muốn được "chiếu cố" do diện tích cửa hàng nhỏ hẹp hoặc các vấn đề cá nhân khó khăn. Tuy nhiên, để đảm bảo tính nghiêm nh của pháp luật, lực lượng chức năng vẫn kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm. Chị Hà Thị Dung, người bán hàng trên phố Bà Triệu bày tỏ:
"Chúng em chỉ xin các lực lượng chức năng nói chung là chiếu cố cho cửa hàng chúng em. Cửa hàng chúng em nó nhỏ thì chúng em đúng là đang bày tạm ra có hai ba dãy, để chúng em đang dọn hàng chứ không phải là chúng em bày bừa hết ra ngoài đường. Nói chung là chúng em biết này là chúng em sai, các bác chân trước. Mình cũng rút kinh nghiệm."
Ngoài thói quen và ý thức của người dân, các vấn đề hạ tầng không đồng bộ cũng là rào cản lớn. Cụ thể tại các tuyến phố phức tạp như Phủ Doãn, nơi tập trung hai cơ sở y tế lớn là Bệnh viện Việt Đức và Bệnh viện Phụ Sản Trung ương. Nhu cầu khám chữa bệnh của người dân từ các tỉnh đổ về là rất lớn, nhưng hạ tầng đô thị hiện tại chưa đáp ứng được nhu cầu này, dẫn đến tình trạng vi phạm dừng đỗ xe vẫn chưa chấm dứt hoàn toàn. Trung tá Nguyễn Mạnh Thuyên phân tích:
"Để chấm dứt hoàn toàn vi phạm vẫn chưa đạt được. Nguyên nhân là chưa đồng bộ được các hệ thống biển báo của giao thông. Vì tuyến phố Phủ Doãn này có một đoạn trước cửa cộng Bệnh viện Việt Đức hiện có biển cấm đỗ nhưng không có biển cấm dừng. Chính vì vậy tình trạng xe taxi khi mà di chuyển qua đây, lái xe ngồi trên xe, vẫn nổ máy và dừng ở trước cửa viện để đón bệnh nhân."
Để đảm bảo việc duy trì trật tự một cách bền vững và không để xảy ra tình trạng "trống địa bàn" (để vi phạm tái diễn), Công an phường Ba Đình đã áp dụng các biện pháp quyết liệt và đồng bộ. Đơn vị này đã gắn trách nhiệm quản lý cụ thể với từng cá nhân và huy động tối đa lực lượng phối hợp ra quân đảm bảo trật tự đô thị, tuần tra và nắm tình hình liên tục từ 0 giờ đến 24 giờ hàng ngày. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đơn vị cũng gặp phải những vướng mắc liên quan đến hoàn cảnh mưu sinh của một bộ phận người dân. Đây là một bài toán khó, đòi hỏi sự cân bằng giữa việc tuân thủ quy định và tạo điều kiện cho người dân có thể tiếp tục cuộc sống.
"Thực tế có những ngõ có rất nhiều hộ dân sinh sống, nguồn thu nhập của cả gia đình họ chỉ phụ thuộc vào mấy mét vuông vỉa hè. Họ cũng có trình bày với công an phường về hoàn cảnh đặc biệt... Đối với những trường hợp này, Công an phường đã giải thích rõ cho họ, yêu cầu họ phải chấp hành, đồng thời nghiên cứu bố trí làm sao để họ có những vị trí ngồi phù hợp. Công an phường phân loại và nhận định rõ từng trường hợp một để xử lý. Có những trường hợp cần cương quyết xử lý dứt điểm, nhưng cũng có trường hợp cần mềm mỏng vừa đảm bảo đúng quy định nhưng vẫn tạo điều kiện cho nhân dân có thể mưu sinh."
Sự cương quyết nhưng vẫn mềm dẻo, linh hoạt trong cách giải quyết các tình huống khó khăn, là yếu tố then chốt để đảm bảo sự đồng thuận và hiệu quả lâu dài của chiến dịch này. Theo thống kê từ ngày 1/7 đến nay, Công an phường Cửa Nam và Ba Đình mỗi đơn vị đã xử phạt khoảng 1.000 trường hợp; riêng phường Hoàn Kiếm xử lý 2.440 trường hợp vi phạm về trật tự đô thị và TTATGT./.