Để từng bước có lời giải cho vấn đề trên, từ đầu năm nay, Cục Cảnh sát Giao thông đã khẩn trương triển khai một đề án mới: ứng dụng hệ thống camera thông nh (AI) tại nhiều tuyến đường trọng điểm và trên các tuyến cao tốc.
Riêng tại TP.HCM, để cụ thể hóa chủ trương này, thành phố đã bắt đầu triển khai hệ thống 31 camera AI trên các tuyến đường “nóng” về vi phạm. Chỉ sau thời gian ngắn vận hành, hệ thống này không chỉ giúp phát hiện hàng nghìn trường hợp vi phạm mà còn góp phần thay đổi rõ rệt ý thức người tham gia giao thông.
Nhiều chuyển biến trong ý thức, hành vi lái xe
Những ngày gần đây, ghi nhận của phóng viên tại một số tuyến đường trọng điểm như Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Minh Khai hay đường Nguyễn Hữu Cảnh cho thấy hệ thống camera AI giám sát giao thông đã được lắp đặt dày hơn, bao quát toàn bộ các nút giao lớn. Nhiều vị trí từng xảy ra tình trạng dừng đỗ tùy tiện, vượt đèn đỏ hay đi sai làn, nay đã thông thoáng hơn. Người dân điều khiển phương tiện có xu hướng chấp hành tín hiệu đèn và vạch dừng rõ rệt hơn, đặc biệt trong khung giờ cao điểm.
Ngay tại tuyến Võ Thị Sáu, nơi camera được lắp đặt ở độ cao dễ quan sát toàn giao lộ, anh Phạm Thành Tài cho biết sau lần bị phạt nguội, bản thân đã thay đổi hoàn toàn thói quen lưu thông của mình: “Khi mình bị phạt, mình xem lại mình chấp nhận sai hoàn toàn, góp phần nâng cao ý thức của anh em lái xe chúng tôi, rồi mình đi sẽ quan sát biển báo, biển cấm rõ ràng hơn.”
Không chỉ thay đổi hành vi, hệ thống camera AI còn cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác xử phạt vi phạm. Từ ngày 1/9 đến 6/10/2025, Phòng CSGT TP.HCM đã phát hiện 3.476 trường hợp vi phạm thông qua 31 camera AI. Tổng số tiền xử phạt ước tính khoảng 2 tỷ đồng, và đã có hơn 1.000 trường hợp bị trừ điểm giấy phép lái xe. Nhiều lỗi chồng lỗi trước đây khó phát hiện, nay được ghi nhận tự động chỉ trong vài giây.
Chính sự rõ ràng và khách quan này khiến không ít người dân bày tỏ sự đồng tình. Chị Ngô Thị Hoàng Oanh cho biết việc xử phạt qua camera giúp người dân an tâm hơn khi tham gia giao thông:
“Chính hình thức phạt nguội qua camera như vậy sẽ giúp an toàn hơn cho chính người tham gia giao thông hiện nay.”
Đối với nhiều lái xe, việc xử phạt qua camera giúp giảm tranh cãi và tăng tính răn đe. Anh Ngô Văn Chí Linh bày tỏ sự đồng tình:
“Khi có xử phạt vi phạm qua camera thì ý thức của người tham gia giao thông sẽ chấp hành luật hơn, không có đậu đỗ tràn lan ở các tuyến đường cấm, tài xế sẽ rút kinh nghiệm hơn.”
Trong khi TP.HCM đẩy mạnh lắp đặt camera AI tại các giao lộ nội đô, ở cấp quốc gia, Cục CSGT đang triển khai lộ trình xây dựng một hệ thống giám sát giao thông thông nh thống nhất trên toàn quốc. Theo định hướng, việc ứng dụng camera AI sẽ không chỉ phục vụ xử phạt tại chỗ mà còn kết nối dữ liệu từ trung ương đến địa phương, giúp quá trình nhận diện và xử lý vi phạm được tự động hóa, nh bạch và đồng bộ.
Bên cạnh hệ thống camera AI, Cục cũng đưa vào vận hành ứng dụng VNeTraffic, được xem là kênh giao tiếp trực tiếp giữa lực lượng CSGT và người dân. Ứng dụng hiện có bốn chức năng chính: cung cấp thông tin an toàn giao thông và tình hình ùn tắc trên tuyến đường; tra cứu vi phạm qua biển số; tra cứu thông tin đấu giá biển số xe; và cho phép người dân gửi hình ảnh vi phạm mà họ ghi nhận được để lực lượng chức năng xác nh, xử lý.
Về công tác triển khai trên các tuyến cao tốc- nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông, Cục CSGT đã thí điểm hệ thống camera AI kết hợp gửi cảnh báo vi phạm thông qua ứng dụng VNeTraffic đối với các phương tiện lưu thông trên những tuyến trọng điểm như cao tốc Nội Bài – Lào Cai, cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây và cao tốc TP.HCM – Trung Lương. Hệ thống giúp ghi nhận các lỗi như chạy quá tốc độ, dừng đỗ trái phép hay đi lùi trên cao tốc, sau đó tự động chuyển cảnh báo đến chủ phương tiện.
Nói về lộ trình này, Thiếu tướng Đỗ Thanh Bình, Cục trưởng Cục CSGT, Bộ Công an cho biết đây mới chỉ là giai đoạn khởi đầu trong lộ trình hiện đại hóa công tác giám sát giao thông:
“Giai đoạn một là giai đoạn vừa chạy vừa điều chỉnh những hạn chế, để giai đoạn 2, Cục CSGT chúng tôi sẽ bố trí dày camera trên các tuyến cao tốc, đối với các địa phương thì sẽ là hệ thống thu nhỏ, kết nối cục và 34 tỉnh thành đồng bộ và thống nhất.”
Mở rộng giám sát thông nh ở khu vực Bình Dương cũ và Vũng Tàu cũ
Riêng tại TP.HCM, địa phương đang từng bước hoàn thiện hệ thống giám sát thông nh, kết nối đồng bộ hàng ngàn camera trên toàn thành phố. Đây là nền tảng để tiến tới mục tiêu giảm lực lượng tuần tra trực tiếp ngoài đường, thay bằng mô hình giám sát xử lý hiện đại, tự động.
Đánh giá về quá trình triển khai cũng như những ưu điểm vượt trội của camera AI so với hệ thống camera truyền thống, Thượng tá Nguyễn Thị Thanh Nga, Phó trưởng Phòng Cảnh sát giao thông Công an TP.HCM cho biết:
“Đến thời điểm này trên toàn thành phố đã kết nối hơn 1.000 camera giám sát giao thông, trong đó có giám sát nhận diện vi phạm tại các giao lộ, nhận diện vi phạm tại các tín hiệu đèn, vi phạm tốc độ, dừng đỗ ngược chiều…
Đặc biệt có sử dụng 31 camera AI để nhận diện vi phạm, đối với một người vi phạm hoặc cũng có thể là nhiều phương tiện vi phạm cùng một lúc bất kể thời gian ngày hay đêm. So với camera thông thường, hệ thống này giúp giảm số lượng cán bộ, chiến sĩ phải trực tiếp làm nhiệm vụ ngoài đường, bởi mọi dữ liệu vi phạm đều được truyền về trung tâm để xử lý.”
Trong bối cảnh hệ thống camera AI bước đầu mang lại hiệu quả rõ rệt, TP.HCM đang đặt mục tiêu mở rộng quy mô giám sát thông nh để đáp ứng nhu cầu quản lý giao thông ngày càng phức tạp. Việc mở rộng này không chỉ dừng lại ở tăng số lượng camera, mà còn hướng tới việc nâng cấp đồng bộ hạ tầng, chuẩn hóa dữ liệu và kết nối liên vùng, nhằm bảo đảm mọi vi phạm đều được phát hiện, ghi nhận và xử lý một cách nhanh chóng, chính xác.
Nói về kế hoạch triển khai trong thời gian tới, Thượng tá Nguyễn Thị Thanh Nga cho biết thêm:
“Từ nay đến cuối năm, Phòng Cảnh sát giao thông sẽ tham mưu với Ban Giám đốc để kiến nghị cấp trên tiếp tục kết nối và nâng cấp các camera hiện có, bao gồm cả hệ thống tại khu vực Bình Dương cũ và Vũng Tàu cũ, nhằm tích hợp vào hệ thống AI phục vụ xử phạt. Chúng tôi sẽ nỗ lực đẩy nhanh tiến độ để thực hiện đúng chủ trương của Bộ Công an về việc giảm biên chế lực lượng tuần tra kiểm soát trực tiếp trên đường.”
Việc triển khai camera AI không chỉ giúp xử lý nghiêm nh các lỗi vi phạm mà còn hướng đến mục tiêu lớn hơn là xây dựng một môi trường giao thông văn nh, an toàn và hiện đại. Bởi khi biết mọi hành vi đều được ghi nhận khách quan, người dân sẽ tự giác chấp hành tốt hơn, từ đó góp phần giảm tai nạn và ùn tắc.