Hà Nội cấm hút thuốc lá tại các điểm du lịch

 Nếu người dân, du khách vi phạm thì có thể bị phạt tới 300.000 đồng. Đó là ý kiến được thống nhất tại “Hội nghị triển khai mô hình du lịch không khói thuốc trên địa bàn quận Hoàn Kiếm”.

Sau khi Ban Quản lý, Ban Giám đốc 16 điểm văn hóa và 14 đình, đền, chùa thuộc quận Hoàn Kiếm thực hiện ký cam kết “Điểm du lịch không khói thuốc”, các điểm này trở thành điểm du lịch không khói thuốc ngay trong tháng 10. Đây là 30 trong tổng số 190 điểm văn hóa di tích thuộc quận Hoàn Kiếm sẽ thí điểm thực hiện mô hình này.

Danh sách 30 điểm du lịch, di tích “không khói thuốc” đều là các điểm có đông khách du lịch đến tham quan mỗi ngày như: Đền Ngọc Sơn, đền Bà Kiệu, chùa Quán Sứ, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam, Thư viện Quốc gia, Nhà hát Lớn, Nhà thờ Lớn,… Dự kiến, trong tháng 10, các điểm văn hóa, du lịch, di tích vừa nêu cũng sẽ gắn biển “không hút thuốc lá”, “cấm hút thuốc lá”, đồng thời sẽ có người nhắc nhở và xử phạt tại chỗ nếu người dân và du khách cố tình vi phạm. Ngoài ra, UBND quận Hoàn Kiếm cũng thực hiện mô hình không khói thuốc ở 12 nhà hàng và 11 khách sạn trên địa bàn.

Được biết, trong tháng 8/2019, các đoàn kiểm tra liên ngành của quận Hoàn Kiếm đã xử phạt hành chính 32 triệu đồng đối với các hành vi hút thuốc lá tại điểm cấm hút thuốc. Theo quy định, việc hút thuốc lá tại những nơi cấm sẽ bị phạt tiền từ 100.00 đến 300.000 đồng; còn nhà hàng không có chữ hoặc biểu tượng “cấm hút thuốc lá” thì bị phạt từ 3 đến 5 triệu đồng.

Về việc thí điểm này, PGS.TS Phạm Ngọc Trung - Giảng viên cao cấp ngành văn hóa, Học viện Báo chí và Tuyên truyền - đánh giá cao sự quyết tâm của quận Hoàn Kiếm và TP. Hà Nội vì một môi trường du lịch xanh - sạch - đẹp và an toàn dành cho du khách. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện cần những hoạt động cụ thể. Nhắc nhở thì đơn giản, nhưng tiến hành xử phạt thì không đơn giản chút nào.

PGS.TS Phạm Ngọc Trung bày tỏ: Có thể số người vi phạm thì quá đông, còn người của chúng ta thì quá mỏng. Thứ hai là có nhiều người dân chưa hiểu biết rõ thông tư này. Thứ ba là rất nhiều người không hợp tác, viện những lý do khác nhau, lúc đó thì ai giải quyết? Nếu chúng ta không giải quyết dứt điểm ngay từ đầu thì nó có thể bị “nhàm” đi. 30 địa điểm được thí điểm là những nơi rất đông khách quốc tế. Nếu chúng ta chỉ phạt người Việt Nam, người nước ngoài vẫn “đàng hoàng” hút mà chúng ta không có tác động gì cả thì hiệu lực và hiệu quả không cao.

Dưới một góc nhìn khác, ThS. Bs. Phạm Thị Hoàng Anh - một chuyên gia có nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực phòng, chống tác hại thuốc lá ở Việt Nam - cho rằng, để mọi người tuân thủ thì việc xử phạt chỉ là giải pháp cuối cùng. Chúng ta cần tuyên truyền, giáo dục cho người dân biết đó là quyền và trách nhiệm. Trách nhiệm không hút thuốc nơi công cộng, và quyền được làm việc, sinh hoạt ở môi trường không khói thuốc. Nếu như người phương Tây có thể thẳng thắn nhắc nhở khi có sai phạm, thì người Việt lại thường có tâm lý e ngại. Do đó, mỗi phản hồi từ người dân cần có sự tiếp nhận và ủng hộ từ cơ quan hữu quan.

Bà Phạm Thị Hoàng Anh phân tích: Sự bày tỏ thái độ của người dân cũng rất cần sự ủng hộ của cơ quan có trách nhiệm. Còn nếu không thì lần sau người ta rất là e ngại việc phản hồi. Cái chuyện phạt cũng không đòi hỏi phải phạt 100% đâu. Mục đích của chúng ta không phải là thu tiền phạt, mà cái quan trọng là: chúng ta đã phạt thì phải nhiều người biết và thông tin đại chúng phải vào cuộc. Mục đích phạt là để giáo dục chứ không phải là để trừng trị.

Để việc thí điểm đạt hiệu quả cao, PGS.TS Phạm Ngọc Trung - Giảng viên cao cấp ngành văn hóa, Học viện Báo chí và Tuyên truyền - cho rằng, ngoài nguồn lực và cơ chế, chính sách, chúng ta cần có quy trình thực hiện để người dân dần dần đi vào nề nếp. Ở một số quốc gia như Ba Lan hay Pháp, họ có cảnh sát phụ trách về văn hóa, môi trường có đủ tư cách pháp nhân, ngoại ngữ và thiết bị để xử phạt những người vi phạm. Nếu chúng ta quyết tâm và có sự phân công rõ ràng, cơ chế rành mạch thì chúng ta có thể thực hiện được.

PGS.TS Phạm Ngọc Trung cho biết: Chúng ta cần có những bảng thông báo bằng tiếng nước ngoài, một số tiếng quan trọng như: Anh, Pháp, Trung Quốc, Nhật,… có khách du lịch đến đông để họ biết. Còn lực lượng nữa. Nếu chỉ là những nhân viên bảo vệ ở di tích đó, những nhân viên hành chính ở: Nhà hát lớn, Thư viện Quốc gia chẳng hạn,…, thì họ có đủ năng lực và chức trách để thực hiện không? Chúng ta cần đào tạo, bồi dưỡng để cho họ có trách nhiệm và quyền hạn thực thi pháp luật. Nếu là cảnh sát môi trường thì họ có đầy đủ tư cách pháp nhân, vị trí, chức năng, kinh nghiệm, kỹ năng để thực thi cái này hiệu quả hơn.