Vì sao Ngân hàng Nhà nước chỉ bán mà không mua vàng?

Thống đốc Ngân hành Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã làm rõ công tác quản lý nhà nước về thị trường vàng, thị trường ngoại hối; đồng thời đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm đảm bảo sự ổn định kinh tế vĩ mô, hướng tới phát triển bền vững.

Sáng nay, Quốc hội tiến hành chất vấn bộ trưởng, trưởng ngành. Là người đầu tiên “đăng đàn” trả lời chất vấn trước Quốc hội, trong sáng nay, Thống đốc Ngân hành Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã làm rõ công tác quản lý nhà nước về thị trường vàng, thị trường ngoại hối; đồng thời đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm đảm bảo sự ổn định kinh tế vĩ mô, hướng tới phát triển bền vững.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn sáng 11/11 tại Quốc hội. Ảnh: Quốc hội.

Thị trường vàng, với vai trò là một phần quan trọng trong nền kinh tế tài chính, đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các đại biểu. Đại biểu Lưu Văn Đức, đoàn Đắc Lắc chất vấn: "Bàn về các giải pháp quản lý thị trường vàng trong thời gian tới Chính phủ giao cho Ngân hàng Nhà nước và các Bộ, cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện nghiêm túc đầy đủ hiệu quả kịp thời các nhiệm vụ và giải pháp và quản lý thị trường. Đề nghị Thống đốc cho biết thời gian qua đã thực hiện yêu cầu trên như thế nào? tác động đến giá vàng và thị trường vàng trong hiện tại và tương lai ra sao?"

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, thị trường vàng của Việt Nam biến động cũng là diễn biến chung của các nước trên thế giới. Ngân hàng Nhà nước đã chuyển sang phương án bán vàng SJC trực tiếp qua 4 Ngân hàng Thương mại Nhà nước. Do đó, khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế từ khoảng 15-18 triệu đồng/lượng đến nay chỉ còn khoảng 3-4 triệu/lượng:

"Diễn biến vàng tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, nước ta không sản xuất vàng nên việc can thiệp tùy thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu vàng quốc tế. Vì vậy, NHNN sẽ theo dõi sát diễn biến của thị trường để đưa ra các chính sách phù hợp để ổn định thị trường vàng".

Cũng liên quan tới điều hành thị trường vàng, đại biểu Đỗ Huy Khánh (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai) đề nghị Ngân hàng Nhà nước làm rõ quan điểm về việc có nên thành lập sàn giao dịch vàng hay không? Đối với vấn đề này, Thống đốc cho biết: "Một số nước trên thế giới thành lập sàn vàng. Bên cạnh chúng ta là Trung Quốc có thành lập một sàn vàng rất lớn ở Thượng Hải. Tuy nhiên trong khu vực của chúng ta cũng có những nước không thành lập sàn vàng.

Việc thành lập sàn vàng thì cũng có những mặt tích cực, các giao dịch sẽ được nh bạch; nhu cầu mua bán của người dân của doanh nghiệp của các chủ thể cũng sẽ được thuận lợi hơn. Tuy nhiên, để thành lập sàn vàng thì đi kèm cũng đòi hỏi sự đầu tư về cơ sở hạ tầng. Việt Nam của chúng ta không phải là nước sản xuất vàng cho nên khi vàng để giao dịch giữa các chủ thể trong thị trường thì có thể cũng phải nhập thị trường vàng quốc tế".

Chưa hài lòng với phần trả lời của Thống đốc, các đại biểu tiếp tục tranh luận lại, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét mua lại vàng ếng từ người dân để tạo điều kiện thuận lợi cho họ khi cần bán vàng.

Trả lời chất vấn, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng:"Hiện nay 22 tổ chức tín dụng và 16 doanh nghiệp có chi nhánh mua bán và các địa điểm giao dịch rất nhiều nơi nên. Việc người ta không mua thì cũng có thể là do một số nguyên nhân, đặc biệt đối với biến động của thị trường vàng rất cao. Chúng ta thấy được giá vàng thế giới có thể trong một ngày giá vàng tăng cao lại xuống, thì mỗi một doanh nghiệp người ta bán hay người ta mua người ta phải cân nhắc phòng ngừa rủi ro.

Ví dụ như mua vàng của người dân, mức giá này nhưng đến lúc giá vàng xuống người ta bán người ta sẽ bị rủi ro. Chính vì như thế đối với mặt hàng vàng thì bao giờ Ngân hàng Nhà nước cũng khuyến cáo đây là mặt hàng biến động rất khó lường phức tạp. Nếu như để đầu tư đối với mặt hàng này thì nó sẽ chịu rủi ro sẽ mất tiền khi mà mình mua bán".

Ảnh: Tạp chí Thị trường Tài chính tiền tệ

Bên cạnh thị trường vàng, thị trường ngoại hối cũng được nhiều đại biểu quan tâm. Chất vấn giải pháp ổn định thị trường này, đại biểu Trần Anh Tuấn, đoàn TP.HCM nêu rõ: "Lãi suất tại các nước lớn có xu hướng giảm, đồng tiền mạnh có xu hướng gia tăng gây áp lên tỷ giá của tiền Việt Nam; qua đó gây áp lực lên giá các mặt hàng nhập khẩu vào Việt Nam và làm tăng giá thành. Thống đốc cho biết giải pháp ổn định thị trường ngoại hối, đặc biệt là về tỷ giá? Đồng thời chỉ rõ các giải pháp tiếp tục giảm lãi suất để doanh nghiệp, người dân có thể dễ dàng tiếp cận nguồn tín dụng?"

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, để ổn định thị trường này rất khó khăn, bởi phụ thuộc vào cung cầu ngoại tệ thực, quan điểm của Ngân hàng Nhà nước là bám sát vào mục tiêu theo luật định, góp phần kiểm soát lạm phát sẽ góp phần ổn định đồng Việt Nam: "Góp phần kiểm soát lạm phát như vậy sẽ góp phần ổn định cho đồng Việt Nam. Điều hành tỷ giá ngoại hối thì cũng theo hướng phù hợp với diễn biến linh hoạt của thị trường.

Hiện nay cho phép được dao động biên độ cộng trừ 5% thì chúng tôi theo dõi sát diễn biến trong trường hợp mà tỷ giá có biến động quá lớn thì Ngân hàng Nhà nước sẽ kịp thời can thiệp, bán ngoại tệ để đáp ứng nhu cầu nhập khẩu cho người dân.

Bên cạnh đó, đây là một thị trường tác động bởi tâm lý kỳ vọng thì Ngân hàng Nhà nước cũng chú trọng đối với công tác truyền thông để doanh nghiệp và người dân hiểu rõ về định hướng, chính sách".

Đối với việc giảm lãi suất, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, để ổn định tỷ giá mà giảm lãi suất sẽ tác động đến tỷ giá, vì vậy, thời gian qua Ngân hàng Nhà nước phải cân bằng, thực hiện mục tiêu giảm lãi suất để hỗ trợ cho doanh nghiệp của người dân, nhưng nếu giảm lãi suất quá nhiều sẽ tác động làm tăng tỷ giá, có thể tạo tâm lý không yên tâm của nhà đầu tư nước ngoài nếu tỷ giá không ổn định.