Khoảng trống nhận thức lớn dù quy định đã được ban hành
Hội thảo nhận được sự hỗ trợ từ Đối tác Toàn cầu về An toàn Giao thông Đường bộ (GRSP) và Tổ chức Vận động Chính sách Y tế Toàn cầu (GHAI), với nguồn tài trợ từ Sáng kiến An toàn Giao thông Đường bộ Toàn cầu của Quỹ Từ thiện Bloomberg (BIGRS).
Tháng 6 năm 2024, Quốc hội đã thông qua Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ - một dấu mốc quan trọng khi lần đầu tiên quy định bắt buộc sử dụng CRS cho trẻ em dưới 10 tuổi và cao dưới 135 cm khi di chuyển bằng ô tô.
Mỗi năm tại Việt Nam, khoảng 2.000 trẻ em và thanh thiếu niên tử vong do va chạm giao thông, tương đương khoảng 5 người thiệt mạng mỗi ngày. Va chạm giao thông là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên tại Việt Nam.
Thiết bị an toàn trên xe ô tô cho trẻ em đã được chứng nh có thể làm giảm 50% - 80% nguy cơ chấn thương và 47% - 70% nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là một phần quan trọng trong cam kết của Chính phủ nhằm giảm chấn thương và tử vong ở trẻ em khi tham gia giao thông.
Mặc dù quy định này là bước tiến lớn về an toàn giao thông cho trẻ em, nhưng nhận thức của cộng đồng và tỷ lệ sử dụng CRS vẫn rất thấp. Nhiều bậc phụ huynh chưa biết về CRS cũng như những yêu cầu pháp lý sắp có hiệu lực.
Hội thảo nhằm thu hẹp khoảng cách này bằng cách lên kế hoạch tăng cường hiểu biết về quy định mới, giải đáp những lo ngại của phụ huynh và củng cố sự phối hợp liên ngành để hỗ trợ triển khai hiệu quả trên toàn quốc. Hội thảo cũng là diễn đàn để các cơ quan Chính phủ, chuyên gia, doanh nghiệp và báo chí phối hợp nâng cao nhận thức cộng đồng.
Tăng cường phối hợp liên ngành để quy định đi vào cuộc sống
Các chủ đề chính được thảo luận tại hội thảo bao gồm: Lợi ích bảo vệ mạng sống của CRS và bằng chứng quốc tế về hiệu quả của chúng; Tổng quan chi tiết về quy định CRS mới và chiến lược thực thi quốc gia; Tiêu chuẩn CRS, các loại thiết bị và hướng dẫn sử dụng đúng cách; và Ý kiến từ nhà sản xuất và nhà nhập khẩu trong nước về sự sẵn sàng của thị trường, bao gồm khả năng cung ứng, giá cả và kênh phân phối.
Sự kiện quy tụ các cơ quan Chính phủ như Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, Cục Đăng kiểm Việt Nam, Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng, các cơ quan nghiên cứu, tổ chức xã hội, khu vực tư nhân và đối tác quốc tế để phối hợp triển khai và nâng cao nhận thức cộng đồng trước khi quy định mới có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2026.
Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam, cho biết:
“Quy định này thể hiện sự cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc bảo vệ trẻ em khi tham gia giao thông đường bộ. Thiết bị an toàn trên ô tô cho trẻ em đã được chứng nh là cứu sống tính mạng. WHO sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đối tác quốc gia để tăng cường nhận thức cộng đồng và hỗ trợ triển khai nhằm đảm bảo các biện pháp này thực sự mang lại lợi ích an toàn cho những người tham gia giao thông nhỏ tuổi và dễ bị tổn thương nhất.”
Ông Greig Craft, Chủ tịch Quỹ AIP, chia sẻ:
“Quy định mới này đánh dấu bước tiến lớn về an toàn giao thông cho trẻ em tại Việt Nam, nhưng các gia đình không những cần phải hiểu vì sao nhưng thiết bị an toàn trên xe ô tô cho trẻ em là cần thiết mà còn phải biết cách sử dụng chúng đúng đắn. Nhiều phụ huynh vẫn tin rằng ôm trẻ trên tay là đủ an toàn, và quan niệm này cần được thay đổi.
Bằng cách hợp tác với WHO Việt Nam, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia và các đối tác, khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn đang được thu hẹp – đảm bảo sản phẩm CRS sẵn có, giá cả hợp lý và được phụ huynh tin tưởng trên toàn quốc”.
Ông Lê Kim Thành, Phó Chủ tịch chuyên trách, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, nhấn mạnh: “An toàn cho trẻ em trên mọi chuyến đi không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là trách nhiệm đạo đức của mỗi người trưởng thành. Mỗi thiết bị an toàn, mỗi hành động của chúng ta hôm nay có thể trở thành yếu tố quyết định bảo vệ tính mạng của một đứa trẻ vào ngày mai.
Tôi tin rằng, với sự tham gia đồng bộ của các bộ, ngành, địa phương, sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế và tinh thần hợp tác chặt chẽ của người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội, các quy định về thiết bị an toàn trên xe ô tô cho trẻ em sẽ sớm đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả thiết thực.”