Dưới sắc cờ đỏ rực và muôn vàn sắc màu đặc trưng khác của làng lụa Vạn Phúc, bộ hành vẫn có thể tìm đến một góc nhỏ yên tĩnh, trong con ngõ 36 phố Cầu Am.
Nơi ấy có Nhà lưu niệm Bác Hồ, một góc nhỏ mà không nhiều người biết tới. Đó là một không gian làng trong phố, nơi có một góc lưu giữ những ký ức, kỷ niệm về Bác Hồ mà mỗi dấu chân bộ hành tìm đến đều không thể quên...
Từ trung tâm Thủ đô Hà Nội đi theo Quốc lộ 6 khoảng 12km qua cầu Hà Đông rẽ phải theo Quốc lộ 70 cũ đi qua cầu Am, rẽ phải qua cầu Cong (còn có tên gọi là cầu “Cách Tiên”) là đến Nhà lưu niệm Bác Hồ.
Còn một lối đi nữa, là những khách bộ hành có thể đến cổng làng Vạn Phúc, đi thăm phố lụa, rồi bộ hành qua một đoạn của phố Cầu Am, đến ngõ số 36 yên tĩnh, vắng vẻ, và tìm đúng ngôi nhà số 6 để cùng thăm lại nơi lưu dấu những ký ức, kỷ niệm về Bác trong những ngày tháng trọng đại của dân tộc vừa diễn ra.
Trong không gian gắn kết của quần thể làng lụa Vạn Phúc, cấu trúc của những làng nghề trong phố, của di tích trong ngõ, trong làng, qua nhiều thăng trầm thời gian vẫn còn được giữ gìn, tạo ra một chỉnh thể khác biệt nhưng thống nhất: Đường phố ngoài kia thì náo nhiệt, không gian di sản, di tích lui vào phía trong thì yên ả, cổ kính. Sự độc đáo đó đã níu giữ những bước chân bộ hành của nhiều khách phương xa đến thăm nơi đây.
Anh Nguyễn Hữu Thụ, từ Hưng Yên chia sẻ: “Tôi là khách ở tỉnh khác đến thăm Hà Nội, thăm làng lụa Vạn Phúc. Trước đây qua báo đài tôi chỉ biết đến làng lụa thôi, rất bất ngờ khi đến đây tôi được biết ngay cạnh làng lụa có khu nhà lưu niệm Bác Hồ.
Đoàn chúng tôi đi bộ một vài bước chân từ cổng làng lụa là tới nhà lưu niệm. Phải nói là tôi rất bất ngờ, không gian nơi này rất yên tĩnh, trái ngược với sự ồn ào, náo nhiệt bên phố lụa. Thăm nhà lưu niệm Bác Hồ trong không khí hân hoan của cả nước, chúng tôi thấy vô cùng ý nghĩa”.
Ngôi nhà này vốn của gia đình cụ Nguyễn Văn Dương. Năm 1941, cụ Dương khởi công xây dựng ngôi nhà gác và hoàn thành năm 1942. Tại đây, ngày 18 và 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng mở rộng, quyết định phát động cuộc kháng chiến trên phạm vi cả nước, đề ra đường lối cơ bản của cuộc kháng chiến và thông qua “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” do Người soạn thảo.
Qua năm tháng, ngôi nhà đã được cải tạo, gìn giữ, lưu lại những dấu tích của Bác. Căn phòng nơi Bác viết “Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến” vẫn còn được bảo vệ tốt, các di vật như còn ấm hơi Người. Ngôi nhà là niềm tự hào của những người con làng lụa Vạn Phúc nói riêng và của Nhân dân Thủ đô nói chung.
Mọi người đều trân quý, tự hào khi đây là một góc lưu giữ ký ức, kỷ niệm về Bác như lời ông Đỗ Văn Thường, Tổ trưởng Tổ dân phố Đoàn Kết, phường Hà Đông, Hà Nội: “Chúng tôi là những người dân của Vạn Phúc, rất tự hào, vinh dự có nhà lưu niệm Bác Hồ. Đây là một thành trì cách mạng trong lòng địch. Người dân Vạn Phúc rất coi trọng, rất quý trọng và rất vinh dự có Nhà lưu niệm Bác Hồ.
Nhà lưu niệm là một địa chỉ không thể thiếu được khi bất cứ ngày lễ, ngày kỷ niệm, lễ hội của địa phương, tổ dân phố đều đến thắp hương, dâng hương Bác Hồ. Đấy là điều đã thành thường lệ, không bao giờ quên công ơn của Bác Hồ, có Bác Hồ mới có chúng ta ngày hôm nay”.
Khi những bước chân bộ hành đến với con ngõ số 36 phố Cầu Am, cảm giác yên bình từ trong tâm hồn sẽ lan tỏa. Trong những ngày cả nước hướng về mùa thu tháng 9, nhớ lại thời khắc Bác Hồ cùng cả dân tộc đối mặt với bao thử thách, khó khăn của một chính quyền non trẻ, cho đến khi đất nước bước vào cuộc kháng chiến chống Pháp, những ký ức còn lưu lại về Bác là tài sản quý giá trong lòng mỗi người.
Vì vậy, nhiều dòng lưu bút nhớ Bác cũng được ghi lại tại đây với thật nhiều cảm xúc thành kính gửi đến Người.
Khoảng không gian yên tĩnh nơi Bác đã từng ở lại ở làng Vạn Phúc, cũng chính là không gian kết nối của quá khứ và hiện tại, của lịch sử và tương lai.
Rời ngôi nhà, bước ra phố xá ngoài kia, những bước chân bộ hành dường như chậm lại, để được ở lâu hơn với những ký ức, kỷ niệm về Bác, để được nhớ Bác trong những ngày mùa thu nhiều ký ức của lịch sử hào hùng. Và để vững vàng bước tiếp theo những lời dạy của Người.