Sấu vàng cuối vụ

Vào thời điểm mùa đẹp nhất trong năm sắp tới, nhiều người Hà Nội muốn chào đón và cảm nhận mùa thu bằng mọi giác quan khi dậy sớm đi dạo, đọc báo, ngồi trà đá vỉa hè hoặc tới quán cà phê quen thuộc.

Khi đi dạo dọc các tuyến phố Phan Đình Phùng, Bà Triệu, bờ hồ Hoàn Kiếm, Hàng Bài, không khó để bắt gặp sấu chín vào mùa được bày bán ngay ven đường. Những mẹt sấu vàng ươm, ánh lên trong màu nắng trở thành hình ảnh khó quên với bất kỳ bộ hành nào ngang phố.

"Ngày xưa bố mẹ mua cho hoặc mình chạy ra phố nhặt sấu, nhặt bàng. Hồi bé ăn nhiều, bây giờ ra chợ không có sấu chín ăn như ngày xưa đi qua đây thấy bạn ấy bán nên mình mua về ăn. Bây giờ cái này hiếm lắm cái này ra chợ không có".

Dù đã ngang qua con phố Hàng Bài không biết bao lần, đã thấy người ta bày bán sấu xanh từ đầu vụ nhưng tận tới khi có sấu mùa thu rám nắng, chín vàng, anh Chiến mới dừng lại ven đường mua ngay và phải là thức quả hái từ những cây sấu ngon nhất cho người sành ăn.

"Cây sấu ở Phan Đình Phùng, Hai Bà Trưng, Lý Thường Kiệt, hàng sấu ở đấy là ngon nhất. Anh ngồi đây từ 5h, bán được hai mấy cân rồi đấy. Khi lớn lên nhiều người nhớ về thời trèo me, trèo sấu, nhớ bát canh chua mẹ nấu. Có người còn mua gửi ra nước ngoài".

Dù vừa qua cơn mưa, sạp sấu nhỏ nơi phố Hàng Bài đã bán được hơn 20 cân chỉ trong vài tiếng đồng hồ

Với 14 năm kinh nghiệm bán sấu đúng vụ, người đàn ông này đã quen thuộc với từng cây sấu cả trăm năm tuổi trên phố, quen từng cái mấu, từng chạc cây và nhận ra sự đổi thay qua năm tháng của chúng dù chỉ là rất nhỏ.

Anh cũng quen thuộc với các vị khách như đã thành lệ, thích mua sấu chín mùa thu. Người ta yêu vị sấu chín không chỉ vì vị ngon của nó, mà có lẽ còn đó là hương vị đặc trưng của phố phường Hà Nội:

"Sấu ở ngay ven đường nó tươi như vừa mới hái. Mỗi lần đi qua thấy sấu to tròn, căng mọng, còn nguyên cả lá mà không có ở chợ thì rất muốn mua bởi cảm thấy hương vị rất thích".

"Em chỉ ăn trong mùa thôi. Em rất thích vị chua, ngọt, giòn của nó".

Nhiều người ngang phố thấy sấu từ đầu vụ nhưng phải đợi tới khi có sấu chín mới dừng chân lại

Những quả sấu chín vàng mang màu của nắng, của mưa được nạo vỏ, thêm ớt thêm đường theo bí quyết riêng tạo ra món bình dân như bao món ngon đường phố khác ở Hà Nội. Từ Bắc chí Nam, từ Đông sang Tây, chẳng có nơi nào khiến ta thấy được vẻ đẹp của những quả sấu chín vàng giống như vùng đất này. 

Dù người sống ở Hà Nội bao năm, người ở xa vượt bao chặng đường đến Hà Nội mưu sinh, người xa xứ tận nửa vòng trái đất, cứ nhác thấy rổ sấu bày bán đâu đó trên phố, là lại thấy tuổi thơ và khoảng trời kỷ niệm. Vị sấu ngon không chỉ là chua ngọt dịu dàng, mà đó còn là vị của ký ức ngày xưa.

Sấu chín đã được nạo sẵn vỏ

Cạnh những sạp sấu chín, là những chiếc xe buộc sẵn công cụ hái quả, mà với người có kinh nghiệm công việc tưởng chừng nguy hiểm lặp đi lặp lại hàng ngày đã quen, kiếm thêm thu nhập kha khá. Những gốc sấu hàng trăm năm tuổi vừa che nắng che mưa cho người, vừa nuôi sống bao gia đình trong một mùa vắt từ hè sang thu.

Một chiều đi bộ trên những con phố rợp bóng cây, thấy những mẹt sấu rám vàng, nếm thứ quả chua chua ngọt ngọt thơm lừng nơi đầu lưỡi, thấy thời gian chờ đợi từ mùa trước cũng đáng giá. Cũng chỉ một mùa thu chín vàng thôi, rồi sau đó cây sấu sẽ yên ả, dưỡng sức mình, chờ một vụ mùa đơm hoa, kết trái mới. Bỗng muốn nhắn với người phương xa rằng: Về đi thôi, mùa sấu chín lại đến rồi.