Rét ngọt

“Rét ngọt” - ngay từ tên gọi như đã cho con người cảm nhận được dư vị ngọt ngào trọn vẹn trong cái rét. Trong cả mùa đông miền Bắc, những ngày có rét ngọt không nhiều và đó hẳn là những ngày mà bộ hành nào cũng không muốn bỏ lỡ.

Rét ngọt đủ sức kéo tung những chiếc chăn cuộn tròn để đẩy con người hòa mình vào phố, tận hưởng trọn vẹn cái rét len lỏi, thấm sâu trong từng nhịp bước, song hành với sự ngọt ngào, ấm áp lan tỏa trong không gian.

"Giời vẫn quang đãng như thế này, nhưng thời tiết cứ xuống sâu sâu, nó thấu vào người thì ngày xưa các cụ gọi thế là rét ngọt, trông thì bình thường nhưng nó cứ sâu sâu, ảnh hưởng đến sức khỏe mình này. Rét đấy chỉ có thanh niên thích, mặc quần áo ấm đi chơi, còn các bà già là sợ lắm…"

"Ngày xưa tháng 11 là tháng hanh, có câu như thế này: “Bà khen con bà tốt, đến tháng 11 bà biết con bà”, sau tháng 11 rét khô mới là sang rét ngọt, là cái rét nhưng nó không khô và cũng buốt chứ không phải không, cũng là rét đậm".

Được coi như một đặc sản của ền Bắc, rét ngọt thường xuất hiện vào giữa mùa đông, khi những đợt không khí lạnh mạnh xâm nhập sâu xuống nước ta, khi toàn bộ ền Bắc sẽ nằm trọn trong khối không khí lạnh và khô. Đó cũng là khi con người đã hoàn toàn quen thuộc với cái lạnh của mùa đông và đón nhận nó một cách trọn vẹn.

Rét ngọt thường xuất hiện vào giữa mùa đông, khi những đợt không khí lạnh mạnh xâm nhập sâu xuống nước ta, khi toàn bộ ền Bắc sẽ nằm trọn trong khối không khí lạnh và khô (Ảnh nh họa: Hanoimoi)

Điều thú vị nằm ở chỗ, thuật ngữ “rét ngọt” lại chỉ là một cách gọi dân dã mà theo Tiến sĩ Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn TW, cách gọi này mang đến sự dễ chịu đúng như bản chất của hình thái thời tiết này:

"Thuật ngữ rét ngọt là tên gọi theo dân gian thôi, về bản chất khoa học của hiện tượng này thì cũng có là kiểu thời tiết khô, nhiệt độ thấp, ban đêm rất rét, ban ngày trời có thể có nắng, có thể gọi là rét khô. Rét ngọt là rét tương đối dễ chịu, còn cái rét buốt, rét ẩm thì nó rất là buốt, kèm theo gió, đêm cũng rét mà ngày cũng rét thì nó sẽ khó chịu hơn là rét ngọt chỉ rét nhiều về ban đêm và sáng sớm".

Rét ngọt là cái rét cứ nhẹ nhàng thấm sâu, len lỏi vào trong mọi không gian và giác quan của con người. Rõ ràng là lạnh lắm, rét lắm, nhưng không hiểu sao, cái rét ngọt ấy lại không đẩy con người chỉ muốn ngủ vùi trong chăn ấm, mà lại như có sức hút, kéo con người ra ngoài phố, muốn được gần nhau hơn, để sưởi ấm cho nhau trong tiếng chuyện trò, cười nói vang lên rộn ràng:

"Rét ngọt có thể muốn nói là tạo ra sự gần gũi,ấm áp, thân mật, khi rét như thế mọi người  phải quây quần lại với nhau, có tình cảm ấm áp ngọt ngào".

"Rét chỉ thích tùm lum nước chè thôi, tuyệt vời, tâm lý ai cũng thích ngồi tụ tập, nước chè, café kẹo lạc, cắn hạt bí, hạt dưa thế là vui, thích ra ngoài thế này, tụ họp cho nó vui, chị em gặp nhau cho đầu óc nó thoáng đi, ngồi trong nhà mà rét trùm chăn là không giá trị gì".

"Việt Nam mình cái thời tiết có rét hay kèm theo mưa và gió thì nó gây ra rét đậm, hại cho sức khỏe, còn thời tiết như bây giờ rét khô, không mưa,thì nó lại có cảm giác thích đi ra ngoài, có không khí đầm ấm ở các quán có thể tụ họp được, là thời điểm mọi người chia sẻ tình cảm, công việc, với không khí ưu ái gần gũi với nhau hơn".

Cái rét thấm sâu lại càng khiến con người hảo ngọt hơn

Dường như cái rét thấm sâu này lại càng khiến con người hảo ngọt hơn. Bộ hành thật chậm để nhìn thật rõ những bạn trẻ đứng gần nhau, hít hà, xuýt xoa cắn cây kem bốc khói mát lạnh trong ệng, và thấy rõ vị ngọt ngào thật lạnh mà cũng thật ngon:

"Em rất thích ăn kem mùa đông, trời rất lạnh nhưng có 1 cái kem rất lạnh trong ệng thì cảm giác rất fresh".

"Em bay từ Nhật về đây để ăn kem, em đang ăn hẳn 2 cây đây, rất là thích".

"Không phải ăn kem mà do đang đi với ai, em thấy ngon vì đang ăn cùng bạn".

"Rất là ngon, cảm giác trời lạnh thế này ăn kem rất khác so với mùa hè".

Rét ngọt dù chỉ là cách gọi tên dân dã, nhưng mang lại nhiều cảm xúc, cảm nhận đầy đủ cho một hương vị đặc biệt của mùa đông Hà Nội. Với đất trời, rét ngọt là khoảnh khắc, là sự chuyển mình nhẹ nhàng đầy lưu luyến, thay cho lời tạm biệt mùa đông để đón chờ những cơn gió xuân, mưa xuân đang tới…