Mô hình sản xuất này đươc kỳ vọng sẽ mở ra hướng đi bền vững cho nông dân địa phương.
PV: Chào anh Phục. Trong quá trình tìm hướng đi cho nông nghiệp, anh đã từng thử nghiệm những loại cây trồng nào trước khi chọn gắn bó với cây mận hồng Sân Tiên?
Trước đây, tôi đã thử nghiệm trồng rất nhiều loại cây như sâm bố chính, mía, dừa... đủ cả. Nhưng cuối cùng, cây mận hồng Sân Tiên lại là lựa chọn mang đến thành công. Giống mận này là kết quả lai tạo may mắn từ gốc mận An Phước. Trong quá trình lai, tôi phát hiện được một cây cho trái đặc biệt ngon, liền chọn làm cây đầu dòng để nhân giống và trồng thử.
Khi đưa ra thị trường chào hàng, hầu như ai ăn thử cũng đều khen ngon. Từ phản hồi tích cực đó, tôi xem đó là tín hiệu tốt để tiếp tục phát triển. Đặc biệt, khi đem mẫu quả đi xét nghiệm, kết quả cho thấy người bị tiểu đường ăn mận này không bị tăng đường huyết. Nhờ vậy, tôi càng yên tâm mở rộng diện tích sản xuất
Từng ngày, thị trường càng đón nhận, tôi có thêm vốn lại mở rộng thêm diện tích. Đến nay, trang trại đã phát triển lên khoảng 40 héc-ta mận hồng Sân Tiên.
PV: Thời điểm anh khẳng định được sự thành công của mận hồng Sân Tiên là khi nào và vì sao loại trái này lại đặc biệt phù hợp với thổ nhưỡng ở Cù Lao Dung?
Năm 2021 thì tôi thành công, khẳng định được rằng trái mận hồng hoàn toàn phù hợp với thổ nhưỡng và điều kiện biến đổi khí hậu ở Cù Lao Dung. Đặc biệt, độ ngọt của mận nơi đây thì không nơi nào sánh bằng.
Để có được trái mận ngon như bây giờ, tôi phải thử nghiệm nhiều cách, tốn rất nhiều công sức. Tôi phải bỏ công sức, mày mò. Khi có được trái mận ngọt thanh, giòn thơm, tôi cảm thấy bao nhiêu công sức bỏ ra đều được đền đáp xứng đáng.
PV: Hiện tại, sản phẩm mận hồng Sân Tiên đã đạt chứng nhận OCOP mấy sao và sản lượng mỗi năm ra sao, thưa anh?
Hiện tại, sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP 3 sao, chuẩn bị 4 sao. Với diện tích 40ha, sản lượng 350-400 tấn. Bao tiêu hết, còn thí dụ 40ha mà trồng thêm 10ha là 50ha. Nếu 50ha sản lượng cả ngàn tấn.
PV: Anh có chia sẻ thêm điều gì với bà con nông dân để nâng cao giá trị sản phẩm trái cây của mình?
Bây giờ nông dân mình tuy vẫn là người làm nông, nhưng nếu xác định trồng được trái cây sạch, đạt chuẩn, thì đầu ra không lo vướng nữa. Hiện nay, người tiêu dùng trong nước và cả nước ngoài đều rất cần những sản phẩm sạch. Nhiều nơi, người ta sẵn sàng mua với giá từ 600 nghìn đến cả triệu đồng một ký, trong khi trái cây của mình bán vài trăm nghìn thôi là quá rẻ rồi.
Tôi nghĩ rằng, người nông dân mình nên cố gắng sản xuất theo tiêu chuẩn, làm cho ra những sản phẩm sạch, như trái nhãn hay xoài chẳng hạn, thì chắc chắn giá bán sẽ cao hơn.
PV: Cảm ơn anh Trần Văn Phục với những chia sẻ về rồi. Chúc sản phẩm của mình ngày càng vươn xa, đến được với nhiều người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Mở ra hướng đi bền vững cho nông dân địa phương
Khác với cách canh tác truyền thống, sau khi lai tạo thành công giống mận hồng Sân Tiên, anh Trần Văn Phục đã mạnh dạn chuyển hướng sang sản xuất hữu cơ. Bởi theo anh, làm nông nghiệp trong thời đại mới phải theo kịp xu thế, sản phẩm phải sạch, an toàn thì mới có chất lượng ổn định, đầu ra bền vững và giá bán cao. Toàn bộ quy trình trồng và chăm sóc mận được anh kiểm soát nghiêm ngặt.
Mỗi trái mận đều được bao trái hai lần, hoàn toàn cách ly với thuốc bảo vệ thực vật. Mỗi cây mận được trồng cách nhau 4m, vừa đảm bảo độ thông thoáng, vừa giúp cây phát triển đồng đều. Sau hơn một năm trồng và chăm sóc, vườn mận bắt đầu cho thu hoạch, năng suất đạt khoảng 20 tấn/ha.
Điểm khác biệt khiến giống mận này gây ấn tượng là khi chín có màu hồng đậm bắt mắt, 4 – 5 trái/kg, vị ngọt thanh, giòn và đặc biệt thích hợp cho vận chuyển đường xa. Chính nhờ tuân thủ chặt chẽ tiêu chuẩn VietGAP, mận hồng Sân Tiên đã nhanh chóng chinh phục được các chuỗi cửa hàng trái cây cao cấp với giá bán lên đến 230.000 đồng/kg.
Anh Trần Văn Phục chia sẻ thêm: "Mận Sân Tiên của mình đặc biệt lắm, được các chuỗi trái cây cao cấp ở Hà Nội đặt mua hết, bao tiêu toàn bộ vườn luôn. Sản lượng bao nhiêu họ cũng lấy, nhưng với điều kiện là phải sản xuất theo chuẩn sạch. Trước khi thu hoạch, tôi đều đưa mẫu trái vào phòng thí nghiệm xét nghiệm, đảm bảo không có dư lượng thuốc hay chất độc hại nào mới được đưa ra thị trường.
Nhờ vậy mà thương hiệu, uy tín của mình ngày càng được khẳng định. Người tiêu dùng có tiền họ cũng yên tâm mua, ăn trái mận của mình mà không lo về vấn đề sức khỏe".
Theo anh Phục, bên cạnh việc duy trì chất lượng trái mận tươi, anh còn chú trọng đầu tư hệ thống bảo quản sau thu hoạch, dây chuyền phân loại và đóng gói hiện đại. Trước khi đưa ra thị trường, mỗi lô mận đều được kiểm nghiệm định kỳ, bảo đảm tính nh bạch và an toàn cho người tiêu dùng.
Đến nay, thương hiệu mận hồng Sân Tiên đã được bảo hộ sở hữu trí tuệ, tạo nền tảng vững chắc cho việc mở rộng thị trường. Không dừng lại ở sản phẩm trái cây tươi, anh Phục còn phát triển thêm các dòng sản phẩm chế biến sâu như mận sấy dẻo, nước ép, rượu mận…. Đây không chỉ là bước đi chiến lược để đa dạng hóa kênh tiêu thụ, mà còn góp phần đưa mận hồng Sân Tiên trở thành sản phẩm đặc trưng của vùng đất Cù Lao Dung
"Công ty mình là 40ha đó, nhưng mà 40ha đó chỉ là mô hình điểm thôi. Sau này bà con trồng, mình là người thu mua, tiêu thụ vì mình có kênh phân phối, thị trường, kho bảo quản có kinh nghiệm, mình sẽ quy hoạch vùng đó cho bà con trồng theo tiêu chuẩn".
"Em thấy mô hình này thứ nhất là hiệu quả kinh tế cũng cao, với thêm nữa là anh Phục ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước, anh ý bao trái từ đầu. Nói chung là sử dụng nhiều cái để cho trái đạt chất lượng cao nhất đến với người tiêu dùng. Anh cũng đang hướng theo hướng hữu cơ. Em thấy mô hình này hay", anh Minh Hoàng, một nhân viên chia sẻ.
Theo anh Phục, sắp tới đây, ngoài phát triển diện tích mận, anh còn đẩy mạnh việc xây dựng mô hình nông nghiệp công nghệ cao gắn với du lịch cộng đồng. Hướng đi này vừa gia tăng giá trị sản phẩm, vừa tạo sinh kế bền vững cho địa phương:
"Sắp tới, sản phẩm từ mận hồng Sân Tiên của mình sẽ đa dạng hơn. Đầu tiên là rượu mận – dự kiến tháng 11 này sẽ chính thức ra thị trường, hiện đang làm thủ tục xin cấp phép của Sở Khoa học và Công nghệ cùng An toàn vệ sinh thực phẩm. Thứ hai là sản phẩm mận sấy dẻo, thứ ba là trà bông mận và thứ tư là nước ép mận.
Tuy nhiên, hướng phát triển chính của vườn mận sau này lại là du lịch. Du lịch mới là sản phẩm lâu dài, không chỉ dựa vào việc thu hoạch trái cây. Ở vùng đất này có rừng, có bãi bồi, có mặt nước ngọt — mình tận dụng để làm hồ chứa nước, dựng bungalow nghỉ dưỡng, nuôi cá… Nói chung, một tấc đất cũng không để phí. Hồ nước vừa giúp chống biến đổi khí hậu, vừa tạo thêm sinh kế, khai thác được hết tiềm năng của quê hương mình".
Từ câu chuyện khởi nghiệp với mận hồng Sân Tiên của anh Phục có thể thấy, để nông sản địa phương vươn xa, ngoài nỗ lực của nông dân thì rất cần sự đồng hành của các tổ chức, ngành chức năng.
Anh Nguyễn Minh Hòn, Cán bộ Hội Nông dân TP. Cần Thơ chia sẻ:
"Nếu những mô hình như vầy thì nói chung Hội nông dân cũng phối hợp với các ngành chức năng hỗ trợ như mã nguồn gốc, xuất xứ. Phối hợp với các ngành chức năng về tiêu chuẩn, ví dụ như tiêu chuẩn OCOP, VietGAP để đem ra thị trường bán được giá trị cao hơn".
Từ những nỗ lực bền bỉ, anh Trần Văn Phục đã thành công trong việc lai tạo và chăm sóc để khẳng định uy tín thương hiệu mận hồng Sân Tiên trên thị trường. Hành trình ấy cho thấy, khi làm nông nghiệp với tư duy và sự tử tế thì mỗi “trái ngọt” không chỉ mang lại giá trị kinh tế, mà còn góp phần xây dựng thương hiệu nông sản Việt ngày càng vững vàng ở cả thị trường trong nước lẫn quốc tế.