Sau hai năm ệt mài nghiên cứu, lủi thủi trong căn bếp nhỏ với những mẻ nước chấm đầu tiên còn thiếu sót, đến khoảnh khắc được xướng tên tại cuộc thi “Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn” năm 2025. Hành trình của Khang không chỉ là sự sáng tạo, mà còn chứa đựng cả tình yêu đậm sâu dành cho quê hương.
Hành trình biến lá chúc thành món nước chấm độc đáo
PV: Chào Minh Khang! Điều gì khiến Khang chú ý đến lá chúc – một nguyên liệu quen thuộc ở An Giang để rồi quyết định biến nó thành sản phẩm nước chấm độc đáo?
Minh Khang: Em chú ý đến lá chúc vì nó mọc ở đất vùng quê em rất tốt và sinh ra tinh dầu nhiều. Thứ hai là vì ở trong quê em có món gà đốt Ô Thum, khi đi An Giang mọi người sẽ ăn kèm với lá chúc. Nhưng mà nó chưa được quảng bá rộng rãi nên em nảy sinh ý tưởng làm một món từ lá chúc có nước chấm trong đó. Khi đó, mọi người không cần đến An Giang mà vẫn ăn được với lá chúc.
PV: Trước khi bắt tay nghiên cứu, bạn nhìn thấy “khoảng trống thị trường” nào ở sản phẩm từ lá chúc?
Minh Khang: Ở quê em, mọi người làm các sản phẩm từ cây chúc cũng nhiều, như làm đũa, làm nhang. Nhưng mà về thực phẩm từ lá này thì em thấy chưa ai làm nên em quyết định làm.
PV: Trải qua 2 năm ệt mài nghiên cứu, điều gì làm bạn nhớ nhất?
Minh Khang: Điều mà làm em nhớ nhất chắc là những ngày đầu, em làm trong căn bếp nhỏ, xay bằng máy nhỏ, chưa bằng máy lớn. Em phải điều chỉnh công thức từ chai nhỏ nhất, xay đi xay lại và bỏ một số thành phẩm chưa đạt chất lượng. Lúc đầu em xay bằng máy xinh sinh tố, nó chưa đạt về vị, về mỹ quan của sản phẩm.
Rồi sau đó khi điều chỉnh xong em mới cho những người xung quanh ăn thử. Em thấy họ chấp nhận sản phẩm này và có tín hiệu tốt nên em quyết định mua máy lớn để phát triển thị trường luôn.
PV: Bạn đã làm gì để giữ được hương vị đặc trưng của lá chúc mà vẫn đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh và tính ổn định của sản phẩm?
Minh Khang: Sản phẩm của em là em mua lá chúc về rửa sạch rồi trữ đông, em cân đo theo định lượng chuẩn, mỗi mẻ như nhau hết.
PV: Khang muốn lan tỏa câu chuyện An Giang và văn hóa ẩm thực bản địa như thế nào thông qua sản phẩm nước chấm lá chúc?
Minh Khang: Em muốn sản phẩm của em khi mà phát triển mạnh thì mọi người sẽ nhớ đến An Giang. Thông thường người ta hay nhớ đến An Giang về mắm nhưng mà sản phẩm từ lá chúc này cũng là đặc trưng của vùng An Giang em nữa. Và em cũng chia sẻ với các bạn trẻ muốn khởi nghiệp từ nông nghiệp-ẩm thực là hãy dám nghĩ dám làm, có thất bại thì mình làm lại chứ không phải màu hồng hết được.
PV: Cảm ơn Khang rất nhiều! Chúc cho những dự định và kế hoạch sắp tới của Minh Khang sẽ thành công rực rỡ hơn nữa.
Hành trình đưa lá chúc An Giang đi xa hơn
Lá chúc vốn quen thuộc với người dân ền Tây, đặc biệt ở An Giang – nơi cây chúc mọc nhiều và trở thành một phần của ẩm thực địa phương. Thế nhưng, suốt bao năm, loại lá này thường chỉ được bán tươi ngoài chợ hoặc phơi khô để làm gia vị. Nhìn thấy khoảng trống thị trường từ đó, Khang chợt nghĩ: Nếu mình không thử, thì lá chúc mãi chỉ là thứ gia vị quê nhà.
Tư duy của người trẻ cùng tình yêu dành cho mảnh đất biên giới đã thúc đẩy anh tạo ra sản phẩm nước chấm mang bản sắc An Giang – thứ mà anh tin có thể khiến người ta nhớ đến vùng đất này bằng hương vị chứ không chỉ qua địa danh. Từ một loại lá bình dị, lá chúc giờ đây trở thành nguyên liệu của một dòng sản phẩm mang tính thương mại. Nhưng với Khang, giá trị lớn nhất không nằm ở con số bán ra, mà ở cách anh và người dân quê nhà cùng nhau nâng tầm một thứ vốn rất thân thuộc.
Khi phiên bản đầu tiên của nước chấm “Sệt” hoàn thiện, Minh Khang biết rằng thử thách tiếp theo sẽ nằm ở phản ứng của thị trường. Việc mang sản phẩm ra chợ địa phương vừa là phép thử, vừa là cách để xem người tiêu dùng hiểu và đón nhận như thế nào.
Nhớ lại những ngày đầu đi “chào hàng” sản phẩm ở khắp các cửa hàng, chị Nguyễn Thị Ngọc Nhung, vợ anh Trịnh Minh Khang trải lòng:
"Em có rất nhiều kỷ niệm, những ngày đầu thử nghiệm là hai vợ chồng bắt đầu xay bằng cái máy xay sinh tố rồi đưa người quen dùng thử từng chai nhỏ sau đó mới tham khảo ý kiến mọi người. Khi được chấp nhận hương vị thì tụi em bắt đầu tính xa hơn.
Nhớ lại khoảng thời gian này năm trước, hai vợ chồng đi xe máy tới từng cửa hàng nhỏ, vô chùa rồi những nơi bán đồ đặc sản để sale. Em đam mê nấu ăn lắm nên em có thể điều chỉnh được cái vị nước chấm, nên là em rất ủng hộ và là người đồng hành với chồng từ những bước đầu".
Không chỉ chú trọng việc điều chỉnh hương vị, cảm nhận của khách hàng mà dự án Sệt - nước chấm lá chúc của 9x An Giang còn được Phòng Kinh tế thị xã Tân Châu cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm năm 2024. Đây là nền tảng vững chắc để sản phẩm khẳng định chất lượng trên thị trường. Minh Khang cho biết, bản thân anh không sợ thất bại, không sợ khó khăn, mạnh dạn và quyết đoán, nhờ vậy sản phẩm nước chấm từ lá chúc của dự án Sệt đã từng bước chinh phục khách hàng.
Chị Trịnh Hồng Thanh, chủ quán ốc trên địa bàn tỉnh An Giang chia sẻ:
"Nước chấm chỗ anh Khang thì đậm đà, dậy mùi lá chúc. Em cũng có thử làm mà nó bị đắng, còn bên chỗ anh Khang làm thì thơm, không bị đắng, vừa ệng, không ngọt quá gắt cổ, ăn vào rất dễ chịu. Em bán ốc luộc, dùng nước chấm của anh Khang thì khách nói là chấm vào vẫn còn mùi ốc và mùi thơm của lá chúc rất khác biệt. Từ cái chỗ đó, nó cũng tạo nên điểm đặc biệt cho quán em so với những quán khác".
Không niềm vui nào bằng sự đón nhận nồng nhiệt từ khách hàng, đây là nguồn động viên rất lớn cho anh Trịnh Minh Khang vững tin hơn và đưa sản phẩm tiến xa hơn trên chặng đường sắp tới.
Khi cơ hội đến, chàng trai 9X quyết định mang dự án “Sệt – Nước chấm lá chúc” tham gia cuộc thi “Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn” năm 2025 do T.Ư Đoàn tổ chức. Sản phẩm độc đáo, câu chuyện gắn với sự kiên trì và bản sắc địa phương đã giúp nước chấm lá chúc lọt vào nhóm dự án nổi bật, rồi giành giải ba chung cuộc.
Giải thưởng không chỉ giúp “Sệt” được biết đến rộng rãi hơn, mà còn tạo ra cú hích, đưa sản phẩm bước ra khỏi vùng biên giới An Giang một cách nhanh chóng. Giờ đây, mỗi chai nước chấm “Sệt” không chỉ là thành quả của hàng trăm giờ thử nghiệm, mà còn là nỗ lực gìn giữ bản sắc quê hương:
"Dự định sắp tới của em cũng xoay quanh lá chúc, thêm vài loại nước chấm hoặc có thể em sẽ làm ra nước cốt lẩu lá chúc. Mọi người khi ăn nước chấm lá chúc đều chia sẻ là hương vị nó đặc trưng hơn lá chanh, nó không bị hăng. Khi em xay 100 % lá tươi, không dùng tinh dầu thì nó không bị đắng. Nếu mình làm từ lá chanh thì nó bị đắng".
Nhìn lại hành trình đã qua, với cách làm việc nghiêm túc, kiên trì và đầy trách nhiệm, Khang tin mình có thể đưa lá chúc An Giang đi xa hơn, không chỉ trong nước mà còn vươn đến những thị trường mới. Câu chuyện khởi nghiệp của Trịnh Minh Khang không ồn ào, không hào nhoáng, nhưng lại lặng lẽ tạo nên những giá trị bền bỉ. Từ căn bếp nhỏ luôn đỏ lửa, anh đã cho thấy rằng những nguyên liệu tưởng chừng bình dị nhất vẫn có thể trở thành đặc sản tinh túy nếu được chắt lọc bằng sự sáng tạo và tình yêu dành cho quê hương.