Do đó cơ quan quản lý cần sớm có chế tài giám sát việc thực hiện quy định về tiêu chuẩn khí thải cũng như có lộ trình cụ thể, bắt buộc áp dụng quy chuẩn mức phát thải tại Việt Nam.
Đây là nội dung được đưa ra tại Hội thảo giảm thiểu ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông sử dụng động cơ diesel: Thực trạng, giải pháp tại các thành phố lớn ở Việt Nam do Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam (Petrovietnam), Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo) phối hợp với UBND Hà Nội tổ chức vào ngày 27/10.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Xuân Huyên cho biết, trong những năm gần đây, vấn đề ô nhiễm không khí, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã trở thành thách thức nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững.
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, nguồn phát thải từ các phương tiện giao thông chiếm tỷ lệ lớn trong tổng lượng ô nhiễm đô thị. Nổi bật là sản phẩm dung dịch xử lý khí thải động cơ diesel DEF - Phú Mỹ Xanh do PVFCCo - Phú Mỹ nghiên cứu, sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế, góp phần thúc đẩy chuyển đổi xanh trong lĩnh vực vận tải.
Sản phẩm này vốn được xem là chất xúc tác sử dụng cho bộ xử lý khí thải chọn lọc (SCR) của động cơ xe, một công nghệ xử lý khí thải - đã được tập đoàn đưa ra thị trường từ tháng 6-2025, nhưng để tiêu thụ phổ biến là thách thức. Mặc dù sản phẩm này đang được sử dụng rộng rãi ở các quốc gia có tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc…
Theo Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), trong 3 tháng cuối năm 2024, Hà Nội có 47 ngày chất lượng không khí ở mức rất xấu, có thời điểm chỉ số AQI lên tới 246. Trong đó, nguồn ô nhiễm từ khí thải phương tiện giao thông chiếm khoảng 15%, bụi hoạt động giao thông 23%.
Những con số này không chỉ phản ánh thực trạng ô nhiễm tại Hà Nội mà còn tiêu biểu cho tình hình ở nhiều đô thị lớn, cho thấy tính cấp bách của việc phân tích và tìm giải pháp giảm thiểu khí thải từ phương tiện giao thông.
Hiện các quy định mức phát thải đối với phương tiện ô tô tham gia giao thông tại Việt Nam vẫn còn lỏng lẻo so với nhiều nước trong khu vực và thế giới. Vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Môi trường mới đây đã ban hành Thông tư số 06/2025/TT-BNNMT kèm theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 85:2025/BNNMT về khí thải đối với ô tô tham gia giao thông đường bộ.
Theo đó, Thông tư này đưa ra 5 mức phát thải, tăng thêm 1 mức phát thải so với quy định trước đây. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ lộ trình áp dụng QCVN, nếu được thông qua phương tiện giao thông tuỳ thuộc vào thời gian sản xuất sẽ phải áp dụng tiêu chuẩn cao nhất ở mức 5 mức 6 và sẽ nghiêm ngặt hơn.
Đại diện Hiệp hội Xăng Dầu Việt Nam cho biết đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề xuất lộ trình thực hiện tiêu chuẩn diesel tiêu chuẩn Euro V. Tuy nhiên trên thực tế, diesel V mới chỉ được phân phối ở 2.400 cửa hàng tại các khu trung tâm, ít được phân phối tại các vùng sau vùng xa. Thêm vào đó, chênh lệch giá giữa diesel V và diesel II lên tới hơn 400 đồng/lít nên việc tiêu thụ sản phẩm đạt chuẩn Euro V cũng khó khăn.
Vì vậy, Hiệp hội Xăng Dầu Việt Nam đề nghị tăng cường truyền thông với sự tham gia của các nhà khoa học để chủ phương tiện giao thông động cơ diesel bắt buộc phải sử dụng dung dịch DEF khử NOx để giẳm khí thải. Bên cạnh đó, cơ quan quản lý như cơ quan đăng kiểm phải vào cuộc tích cực trong kiểm soát khí thải phương tiện, nhất là xe động cơ diesel, đại diện Hiệp hội Xăng Dầu Việt Nam kiến nghị.