Việt Nam được gì sau 6 năm gia nhập CPTPP?

Sau 6 năm gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), hàng hóa Việt Nam đã được tiếp cận với một số thị trường mới. Tuy nhiên, để tối ưu hóa tiềm năng của hiệp định này còn rất nhiều việc phải làm.

Chia sẻ về thực tế sau gần 6 năm xuất khẩu vào các thị trường này khi có CPTPP, bà Lê Hằng, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP) cho biết: "Thị phần của thủy sản Việt Nam trên các thị trường này nó tăng đã cho thấy thế mạnh cạnh tranh của sản phẩm thủy sản Việt Nam đã được hỗ trợ rất nhiều từ hiệp định CPTPP.

Ví dụ như là tại Canada, thị phần của Việt Nam đã tăng từ 7- 8% giai đoạn trước lên tới 10%, trong đó riêng mặt hàng tôm là thị phần của tôm Việt Nam đã tăng từ 18% lên 25%, và tôm Việt Nam đứng số 1 tại Canada. Hoặc là tại Australia, mặt hàng tôm của Việt Nam cũng chiếm thị phần áp đảo là 70%, thị phần này đã tăng gấp đôi so với giai đoạn trước khi Việt Nam tham gia vào CPTPP (trước đó chúng ta chỉ có 32% thôi)…"

CPTPP có nhu cầu tiêu thụ lớn đối với thuỷ sản - Ảnh Vneconomy

Cũng dưới góc độ doanh nghiệp bà Nguyễn Thị Hương - Giám đốc Công ty TNHH Hạt điều Vàng (TP HCM) cho biết thêm: "Chúng tôi cũng đã nhắm tới 1 số thị trường trong khối CPTPP. Và hiện nay chúng tôi đã xxuất khẩu hạt điều vào Úc, Nhật Bản, Brunay, Anh quốc… và những sản phẩm chúng tôi được cho là có sự khác biệt, vẫn giữ nguyên được vị tự nhiên của hạt điều. Ví dụ như sản phẩm điều rang muối của chúng tôi thì không có tinh thể muối kháng ở bên trong và bên ngoài sản phẩm…"

Có thể thấy, doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng hiệu quả ưu đãi từ CPTPP tại các thị trường khu vực châu Mỹ như Canada, Mexico và Peru - những nước lần đầu tiên có quan hệ hiệp định thương mại với nước ta từ CPTPP.

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, sau hơn 5 năm thực thi CPTPP,  kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hoá đã tăng hơn 56% tại các thị trường này. Bà Võ Thị Hồng Anh - Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu - châu Mỹ, Bộ Công Thương cho biết:

"Kể từ khi Hiệp định đi vào hiệu lực cho tới nay thì một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam - ví dụ như là điện thoại, hàng điện tử, thủy sản, đồ gỗ… đã dần dần khẳng định được chỗ đứng tại thị trường các nước CPTPP này. Tôi ví dụ như là mặt hàng tôm của Việt Nam, hiện tại Việt Nam đang là nhà cung cấp khoảng 35% tôm cho thị trường Canada, hay là mặt hàng cá tra thì hiện tại Mexico cũng đang là một trong ba thị trường xuất khẩu lớn nhất về mặt hàng cá tra của Việt Nam..."

Ảnh nh họa Hanoimoi

Còn theo ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên - Bộ Công Thương, dư địa để hàng Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào các thị trường CPTPP, nhất là khu vực châu Mỹ như Canada, Mexico và Peru vô cùng lớn. Có những mặt hàng hiện nay nước ta chỉ chiếm khoảng 3 - 5% thị phần tại các thị trường. Nhiều mặt hàng xuất sang CPTPP được cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) ưu đãi cũng chỉ chiếm khoảng 5% tổng kim ngạch xuất khẩu sang khối này.

Việc CPTPP có hiệu lực từ cuối năm 2024 với Vương Quốc Anh mở ra thị trường xuất khẩu lớn cho hàng Việt tại thị trường này cũng như các thị trường mà Anh đã có FTA: "Việc Vương quốc Anh gia nhập CPTPP thứ nhất là tạo thêm thị trường cho Việt Nam vì trong quá trình đàm phán CPTPP thì chúng tôi cũng đã đạt được thỏa thuận với Anh theo hướng Vương Quốc Anh mở thêm cam kết, mở thêm tiếp cận thị trường cho Việt Nam ngoài các FTA song phương đã có, đặc biệt là ngành thủy sản đã có được thuận lợi rất lớn khi cam kết về việc VQ Anh gia nhập CPTPP chính thức có hiệu lực.

Và tôi nghĩ đây chính là một trong những điểm sáng của hiệp định CPTPP. Và hiện nay thì cũng có thêm 6 nền kinh tế nữa cũng đang xin gia nhập đó là Trung Quốc Đài Loan, Costa Rica, Ecuador, Uruguay và cả Ucraina. Thì với việc mà có nhiều nền kinh tế, trong đó nền kinh tế lớn như Trung Quốc Đài Loan thể hiện sự quan tâm cho thấy vai trò của CPTPP ngày càng lớn mạnh, và chắc chắn sẽ tạo ra thêm những động lực mới cho các doanh nghiệp, cho các nhà đầu tư quan tâm hơn đến các thành viên CPTPP, đặc biệt là Việt Nam"

Có thể thấy, CPTPP đem lại cơ hội xuất khẩu hàng hoá bởi thị trường được mở rộng. Nhưng CPTPP là Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, tiêu chuẩn cao, đòi hỏi nỗ lực không ngừng của doanh nghiệp Việt trong việc đáp ứng các yêu cầu của thị trường.