Điều này cho thấy những gì từ cơ cấu nguồn vốn nước ngoài hay còn gọi là FDI vào Việt Nam trong nửa đầu năm nay? Tác động ra sao đến mục tiêu tăng trưởng 2 con số của Việt Nam vào năm 2026?
Sức hút của nền kinh tế Việt Nam tăng vọt
Xét về cơ cấu nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo dẫn đầu về số dự án mới, chiếm 38%, số lượng dự án điều chỉnh vốn chiếm 56,5%.
Điều này chứng tỏ nhiều điều về nền kinh tế Việt Nam tại thời điểm chuyển giao vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Thứ nhất, sự tăng trưởng vốn đầu tư vào các ngành chế biến, đặc biệt là chế tạo, thể hiện vai trò quan trọng của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu, khi mà xu hướng dịch chuyển các nhà máy về Việt Nam từ một số trung tâm gia công trước đây ngày càng rõ ràng.
Thứ hai, chính sách ữu đãi về thuế cũng như thủ tục pháp lý dần dần được đơn giản hóa so với trước đây thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Một điểm nữa, chính sách tiền tệ nới lỏng giúp cho lợi nhuận tăng lên, ngoại tệ trở nên giá trị hơn tiền Đồng cũng là một lý do. Bởi vì lúc này, nhà đầu tư nước ngoài thu về nhiều lợi nhuận hơn cũng với số tiền mang sang Việt Nam. Trong khi đó, lãi suất trong nước tiếp tục duy trì ở mức thấp giúp cho nhà đầu tư tiếp cận được nguồn tiền rẻ.
Những yếu tố này cộng hưởng lại giúp cho sức hút của nền kinh tế tăng lên rất nhiều so với giai đoạn trước đó. Mặc dù những tác động từ tình hình địa chính trị thế giới vẫn còn nhiều lo ngại, như chính sách thuế của Mỹ.
Theo ông Đỗ Thành Trung – Thứ trưởng Bộ Tài chính, với những điều kiện hiện tại, số vốn FDI vào Việt Nam hoàn toàn có thể đạt mức 40 tỷ USD trong năm nay: “Chính sách thuế của Mỹ thì không chỉ áp dụng cho Việt Nam mà tất cả các quốc gia khi có hàng hóa giao dịch thương mại với Mỹ thì chắc chắn đây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý, đến môi trường kinh doanh, đầu tư kinh doanh cũng như triển vọng đầu tư kinh doanh.
Cái nữa là môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam cũng bị ảnh hưởng nhưng mặc dù có khó khăn như thế nhưng Bộ Tài chính thực hiện rất nhiều giải pháp, trong đó có thành lập một tổ công tác để làm việc trực tiếp với các nhà đầu tư lớn để xúc tiến, cụ thể hóa các dự án đầu tư nước ngoài lớn. Mục tiêu vẫn là năm 2025 số vốn đăng ký đạt 39, 40 tỷ USD, vố thực hiện duy trì 27 đến 28 tỷ USD”…
Chủ động trong đầu tư vào lĩnh vực mũi nhọn
Đơn cử như số lượng dự án chế biến chế tạo, số dự án bất động sản mới đăng ký, chuyên môn khoa học công nghệ. Dấu hiệu của sự dịch chuyển nhân tố trong chuỗi cung ứng toàn cầu, mà Việt Nam là một phần, rất rõ ràng. Trong đó, ngoài vai trò thụ hưởng, Việt Nam còn thể hiện sự chủ động trong việc lựa chọn nhà đầu tư vào những lĩnh vực mũi nhọn, hàm lượng chất xám cao.
Ông Nguyễn Anh Tuấn- Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính cho rằng: “Kinh tế nước ngoài phải gắn kết với cả khu vực kinh tế trong nước và trong đó khu vực kinh tế trong nước nằm ở vị trí trung tâm. Đó chính là cái mà chúng ta cần để mà có thể làm mới hơn, nâng cao hơn nữa hiệu quả của Nghị quyết 50 trong việc thu hút đầu tư nước ngoài.
Có nghĩa rằng, chúng ta thu hút đầu tư nước ngoài không chỉ có chọn lọc, có chất lượng mà chúng ta thông qua thu hút đầu tư nước ngoài để mà góp phần thúc đẩy kinh tế trong nước, đặc biệt là kinh tế tư nhân để mà phát triển. Đây chính là động lực để giúp cho phát triển bền vững của đất nước trong giai đoạn tới, mà thể hiện thông qua việc tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030"...
Ba lĩnh vực thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài trực tiếp nhiều nhất, bao gồm chế biến chế tạo, bất động sản, hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ một lần nữa cho thấy việc triển khai Nghị quyết 50 của Bộ Chính trị ngày càng áp dụng hiệu quả vào thực tế.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng từng bước chuyển từ giai đoạn chấp thuận đầu tư ồ ạt sang giai đoạn chọn lọc những dự án hiệu quả. Không chấp nhận đánh đổi môi trường lấy sự phát triển thiếu bền vững trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài.
PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh – Nguyên Trưởng Khoa Tài chính Quốc tế - Học viện Tài chính, chia sẻ: “Chúng ta phải thu hút có chọn lọc cái dự án, doanh nghiệp FDI theo đường hướng đó là lấy chất lượng, hiệu quả lấy công nghệ của các dự án làm đầu. Trên cái cơ sở đó để chúng ta đổi mới cơ cấu sản xuất, đồng thời tạo ra các doanh nghiệp đầu đàn, tạo nên những dây chuyền sản xuất. Đây là điều rất quan trọng khi mà chúng ta có thời gian tương đối dài thu hút một cách ồ ạt”…
Sự gia tăng cả về chất lẫn lượng các dự án đầu tư nước ngoài vào những ngành chế biến, chế tạo, hoạt động chuyên môn khoa học công nghệ đánh dấu bước ngoặt lớn trong lĩnh vực đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
Rõ ràng, việc chúng ta tham gia một cách có định hướng, có chọn lọc vào chuỗi sản xuất toàn cầu không chỉ góp phần vào sự phát triển chung của nền kinh tế trong năm 2025 này mà còn tạo tiền đề cho những năm tiếp theo, qua đó hoàn thành mục tiêu tăng trưởng hai con số vào năm 2026.