Việt Nam đối mặt với các thách thức về biến đổi khí hậu trong tương lai

Tại Hội nghị COP 26, Việt Nam cam kết ứng phó với biến đổi khí hậu, phục hồi tự nhiên phải trở thành ưu tiên cao nhất trong mọi quyết sách phát triển; bên cạnh đó, Việt Nam là một nước có lợi thế về năng lượng tái tạo, sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ để đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. 

TS.Nguyễn Ngọc Huy, Cố vấn cấp cao về biến đổi khí hậu tại Oxfam đã có 20 năm nghiên cứu về lĩnh vực này cho biết, cùng với các cam kết đó, Việt Nam cũng có những cam kết song hành với với 100 quốc gia khác.

“Cam kết trong việc giảm 30% mức phát thải về metan từ năm 2020 đến năm 2030, hoặc đổi mới công nghệ và khuyến khích xúc tiến các mối quan hệ hợp tác, liên tục nâng cao các chính sách minh bạch, nhất quán; tập trung vào ngành gạo và ngành hàng không để cam kết mạnh mẽ và các sáng kiến giảm thiểu rác thải”, TS.Nguyễn Ngọc Huy nói.

TS Huy thông tin thêm, lúa gạo chiếm 50% phát thải khí nhà kính trong ngành nông nghiệp, chiếm 15% trong tổng phát thải của Việt Nam. Việt Nam đối mặt với các thách thức về biến đổi khí hậu trong tương lai gần đó là sự gia tăng về nhiệt độ, biến động lớn về lượng mưa, thay đổi về mùa, tăng số lượng thiên tai cực đoan, mất đất do nước biển dâng, mất sinh kế vùng ven biển và vùng khô hạn, gia tăng chi phí phục hồi và tái thiết, khó kêu gọi đầu tư dài hạn vào vùng có nguy cơ cao:

“Việt Nam của chúng ta được xếp vào top 10 các quốc gia bị tác động mạnh mẽ nhất bởi biến đổi khí hậu.

Chúng ta phải làm một lúc hai nhiệm vụ, một nhiệm vụ vừa phải giảm phát thải khí nhà kính, vừa thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai. Mỗi năm, chúng ta bị thiệt hại về thiên tai rất lớn. Năm 2017, chúng ta bị thiệt hại lên đến 68.000 tỷ đồng bởi thiên tai.

Bởi thế nó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến  vừa là khả năng phát triển kinh tế, và cam kết giảm phát thải khí nhà kính, trong khi đó nguồn lực trong nước chưa đáp ứng được công nghệ và quy trình sản xuất tiên tiên tiến..”

Trong báo cáo của IPCC vào năm 2017, Đồng bằng sông Cửu Long là một trong những đồng bằng lớn đáng lưu ý về sự gia tăng rủi ro do khí hậu biến đổi đến cộng đồng dân cư.

PGS.TS Lê Anh Tuấn, Cố vấn Khoa học của Viện nghiên cứu Biến đổi khí hậu, Đại học Cần Thơ lý giải:"Do yếu tố khí hậu và phi khí hậu, ba yếu tố xuất hiện một cách đồng thời, thứ nhất là do biến đổi khí hậu ở quy mô toàn cầu, tác động lên mọi lĩnh vực, sản xuất và sinh hoạt, đời sống; thứ hai là yếu tố ngoại vi như sự phát triển hàng loạt các đập thuỷ điện và các công trình lấy nước ở thượng nguồn sông Mekong, thứ ba là do những tác động hay đó chính là sự phát triển không bền vững và suy thoái tài nguyên.

Những yếu tố đó làm cho ĐBSCL mong manh, dễ vỡ nếu chúng ta không có những giải pháp thích ứng kịp thời và có những sự thay đổi lớn để đối phó với những hiểm hoạ xảy ra hiện nay và trong tương lai."

Theo Ts Tuấn, vấn đề biến đổi khí hậu tại vùng dễ bị tổn thương như ĐBSCL cần có sự hợp tác giữa các bên để cùng nhau giải quyết; ví dụ như việc phát hiện ra mô hình thích ứng, thay đổi bố trí không gian để tránh lãng phí đất đai; mạnh dạn phá bỏ những dự án tiêu tốn cát; tạo sinh kế cho người dân và có những bước “lùi” trước thiên nhiên.