Ở nhà quá lâu và nỗi sợ phải đến công sở

Bên cạnh những hậu quả bệnh tật nặng nề do COVID-19 đem lại thì còn một tác động mang tính xã hội cũng để lại những hậu quả không kém, đó là sự ảnh hưởng về mặt tinh thần, thói quen sinh hoạt, công việc, các mối quan hệ xã hội…

Anh Nguyễn Hoàng Vinh – giám đốc một công ty truyền thông nước ngoài có trụ sở tại Việt Nam, hiện đang sinh sống tại TP.HCM nhưng trụ sở công ty lại đóng ở Hà Nội. Do vậy anh thường xuyên phải đi lại giữa 2 thành phố với mật độ khá dày đặc.

Công việc của anh luôn phải tiếp xúc với nhiều khách hàng, đối tác trong và ngoài nước, nên khi TP.HCM thực hiện giãn cách xã hội đã ảnh hưởng rất nhiều tới công việc của anh. Trong gần 4 tháng qua phải ở nhà làm việc qua máy tính, từ chỉ đạo công việc tới liên lạc với đối tác.

Anh Vinh cho biết: Nói thật là giai đoạn đầu khi mới làm việc ở nhà hồi đầu tháng 2/2020 xem như đã chuẩn bị tinh thần để bất cứ lúc nào cũng có thể phải làm việc ở nhà lâu dài. TP.HCM tính đến thời điểm hiện tại cũng đã khoảng 4 tháng giãn cách rồi. Nên việc làm việc ở nhà cũng đã thành thói quen, cũng đã đi vào hệ thống theo cách làm mới, do vậy cũng không thấy có nhiều khó khăn trở ngại.

Ban đầu, thực sự là những trải nghiệm khó khăn đối với anh, mặc dù bình thường công việc vẫn luôn đòi hỏi phải làm việc online, nhưng làm online ở nhà lại là một trạng thái khác hoàn toàn. Phải mất một thời gian anh Vinh mới quen với kiểu làm việc mới này.

Thế rồi, qua lần giãn cách thứ hai, thứ ba… anh phải thích nghi và quen với trạng thái làm việc ở nhà. Khi không phải làm việc, anh tranh thủ tập thể thao với các con để duy trì sức khoẻ, giúp vợ chăm sóc vườn cây. Và rồi anh cũng cảm thấy làm việc ở nhà cũng không quá tệ, thậm chí có nhiều thời gian nghỉ ngơi, chăm sóc bản thân, điều mà trước kia anh không thể thực hiện được vì quá bận rộ

'Ngoài ra mỗi ngày việc không phải di chuyển đi làm đi về cũng tiết kiệm được thời gian, có thời gian dành thêm cho công việc và gia đình… Sau 4 tháng ở trong nhà công việc cũng không gặp vấn đề gì, mua sắm cũng phải thích nghi dần với việc là mua online. Nên hầu như bây giờ nhu cầu ra ngoài cũng không có nữa…', anh Vinh cho biết.

Khi tình hình đã bớt căng thẳng, nhiều nơi trên địa bàn thành phố cơ bản khống chế được dịch bệnh, anh và đồng nghiệp được thông báo chuẩn bị tinh thần quay trở lại công sở làm việc, về một khía cạnh nào đó trong suy nghĩ, không chỉ có anh Vinh mà rất nhiều người khác cũng đều có tâm trạng chưa sẵn sàng.

Theo chuyên gia tâm lý – Thạc sỹ Vũ Thu Hà thì đó hiện tượng tâm lý hết sức bình thường: Tôi nghĩ đây là một dấu hiệu tâm lý bình thường, bởi vì để hình thành một thói quen chúng ta phải mất 2-3 tuần, hoặc 2-3 tháng hoặc lâu hơn nữa. Đây là một hiện tượng tâm lý bình thường, nhưng chúng ta phải có thái độ tích cực để xây dựng lại những hoạt động của chúng ta, đặc biệt trong giao tiếp, tương tác nhóm trong công việc.

Khi thời gian giãn cách xã hội kéo dài có thể định hình tính cách của một cá nhân nào đó. Nhiều người sẽ ngại đến cơ quan để làm việc, không có thói quen tương tác trực tiếp, trao đổi trực tiếp trong công việc. Chúng ta đã quen tương tác với màn hình máy tính, quen với cách làm việc ở nhà thì việc vận động, đi lại, mang tính chất di chuyển sẽ trở nên khó khăn, làm cho chúng ta thích những hoạt động ở nhà hơn là những vận động về mặt cơ thể thì nó cũng ảnh hưởng tới sức khoẻ…

Chuyên gia tâm lý Vũ Thu Hà đưa ra lời khuyên: Khi chúng ta gặp khó khăn trong việc quay trở lại công việc, tôi nghĩ có thể gặp trở ngại về tâm lý thì nên tìm đến chuyên gia tâm lý để giúp chúng ta vượt qua khoảnh khắc này. Còn nếu chúng ta cứ duy trì mãi điều này thì tôi nghĩ nó không hề tốt trong mối quan hệ của các cá nhân trong cộng đồng.

Việc ở nhà quá lâu cũng sẽ mang tới những tác động nhất định tới trạng thái tinh thần, thể chất của nhiều người. Với nhiều người, khi đã quen với việc làm ở nhà, thật khó khăn khi phải quay lại với công việc tại công sở.

Làm việc ở nhà, đôi khi không phải dậy sớm, không phải quan tâm đến việc mặc trang phục lịch sự, không phải chen chúc tham gia giao thông, đứng trong đám đông tắc đường cả tiếng đồng hồ mới tới được cơ quan. Và thậm chí còn tiết kiệm được nhiều chi phí hơn so với việc phải đi làm bình thường…

Chuyên gia tâm lý Vũ Thu Hà chia sẻ: Vì vậy nếu chúng ta không thay đổi thói quen làm việc ở nhà để tiếp cận lại môi trường hết giãn cách để quay trở lại công việc thì rất khó để chúng ta có công việc hiệu quả hay tạo ra những thành tựu trong công việc… thì đó là một hạn chế. Tóm lại chúng ta phải thay đổi thói quen đó và trở lại với cuộc sống bình thường trước đây, chúng ta đi làm, có hoạt động tương tác giao tiếp xã hội, công việc… tương tác, hoạt động nhóm là điều rất quan trọng...

Làm việc online ở nhà hay trực tiếp tại công ty đều có những thuận lợi và khó khăn nhất định, với những diễn biến phức tạp của dịch bệnh trong thời gian qua, mỗi người cần phải tự thích nghi để đạt được hiệu quả cao nhất trong công việc của mình.

Như chia sẻ của anh Nguyễn Hoàng Vinh: 'Dù biết việc làm online 100% cũng sẽ đánh mất đi những quan hệ gắn kết đồng nghiệp, cũng như những yêu cầu bắt buộc phải lên công ty sẽ hiệu quả hơn. Nhưng khả năng trong tương lai ít nhiều gì trong công việc, trong giao tiếp cũng phải được định nghĩa lại, cũng phải làm khác đi để sống chung an toàn với dịch bệnh như thế này…'

Vì vậy, ngay từ bây giờ, để chuẩn bị cho cuộc sống ở trạng thái “bình thường mới”, mỗi người trong chúng ta cần phải lên danh sách những điều cần làm để quay trở lại với công việc. Từ việc luyện lại những thói quen giao tiếp xã hội, niềm vui trong công việc ở nhiệm sở, đến việc gặp gỡ, tiếp xúc với bạn bè, đối tác, đồng nghiệp.

Tất cả mọi thứ hãy thực hiện chậm và kiên nhẫn để chúng ta có thể tự thích nghi được dần dần việc quay trở lại…

Có một thực tế đó là, khi chúng ta hoạt động trong một môi trường quen thuộc, có tính lặp đi lặp lại, ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác, sẽ tạo ra một sức ỳ nhất định. Và không muốn có bất kỳ sự thay đổi đột ngột nào.

Những mong muốn đột phá, sáng tạo, thay đổi công việc dần trở nên phai mờ. Nhiều người sẽ cảm thấy ngại khi phải chuyển trạng thái làm việc khác với môi trường đang có.

Thế nên, việc chuyển công việc từ công sở về nhà, với hầu hết mọi người đều là thử thách thực sự, và rất khó vượt qua. Nhưng với diễn biến dịch bệnh quá phức tạp, việc hạn chế ra đường, hạn chế tiếp xúc xã hội, tụ tập động người… thì làm việc ở nhà là điều cần thiết, giúp cho việc phòng chống dịch bệnh được hiệu quả.

Ai cũng phải tuân thủ theo quy định này. Nhưng, đến khi phải ở nhà quá lâu, khi được phép ra đường, đến công sở làm việc, nhiều người lại tỏ ra ngần ngại, sợ phải đến công sở.

Sau bao nhiêu năm tháng đầu tắt mặt tối, ra khỏi nhà từ sáng sớm và trở về vào lúc phố đã lên đèn, thì quãng thời gian làm việc ở nhà lại khiến nhiều người cảm thấy thoải mải. Công việc vẫn tương đối đảm bảo, lại được làm việc trong môi trường yên tĩnh; Bên cạnh đó, họ có nhiều thời gian hơn cho gia đình, con cái, nhiều thời gian hơn cho việc chăm sóc bản thân…

Một người bạn của tôi đến thời điểm này đã phải ở nhà gần 5 tháng, không có một ngày bước chân ra ngoài đầu ngõ. Tất cả các cuộc họp từ lãnh đạo công ty tới họp với nhân viên đều qua điện thoại hoặc máy tính, công việc cũng giải quyết online… Sau gần nửa năm trời, mọi thứ đã trở thành quen thuộc với anh. Sài Gòn đã phần nào khống chế được dịch bệnh.

Khu vực nhà anh ở cũng đã trở thành “vùng xanh”, thế nhưng, như anh bảo tôi, để cho an toàn, thì cả nhà vẫn không ra đường. Anh quyết định chờ cho đến khi dịch bệnh được đẩy lùi hoàn toàn mới quay trở lại cuộc sống bình thường trước đây.

Anh tâm sự, có lẽ sau đợt dịch này công ty anh sẽ vẫn sử dụng giải pháp làm việc online, vì ngoài những hạn chế nhất định, việc giải quyết công việc, họp hành online cũng có nhiều điều lợi. Như giảm chi phí phát sinh, hạn chế việc đi lại tốn kém, tất cả mọi người dù ở đâu cũng đều có thể tham gia họp, tham gia ý kiến vào công việc chung… mà không nhất thiết phải có mặt tại công ty.

Trên thực tế có rất nhiều công ty đã áp dụng làm việc online từ trước khi có dịch bệnh và vẫn đem lại hiệu quả cho công việc. Tất nhiên, có những công việc đặc thù không thể làm việc qua mạng, nhưng rõ ràng, dịch bệnh cũng là cơ hội để chúng ta bố trí, sắp xếp lại công việc, lựa chọn hình thức hoạt động sao cho hiệu quả, ngay cả về sau này, khi dịch bệnh đã được đẩy lùi…