Luật giao dịch điện tử (sửa đổi) tác động tích cực tới kinh tế số (Bài 1)

Luật Giao dịch điện tử năm 2005 loại trừ không áp dụng giao dịch điện tử đối với một số hoạt động cụ thể trong các lĩnh vực tư pháp, đất đai, xây dựng, tài chính.

Theo Bộ trưởng TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng, việc sửa đổi Luật nhằm khắc phục những vướng mắc của Luật Giao dịch điện tử năm 2005, dự thảo sửa đổi đã bỏ loại trừ của Luật Giao dịch điện tử năm 2005 để mở rộng phạm vi áp dụng giao dịch điện tử tới tất cả hoạt động của đời sống xã hội:

"Việc mở rộng dựa trên cơ sở hiện nay công nghệ số đã sẵn sàng, phổ biến, an toàn tin cậy trong giao dịch điện tử; sửa đổi, bổ sung quy định về giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử; sửa đổi quy định về giao dịch điện tử trong cơ quan nhà nước và về dữ liệu và dữ liệu số; sửa đổi quy định về an toàn, an ninh, bảo vệ, bảo mật trong giao dịch điện tử."

Đồng tình với sự cần thiết ban hành dự án Luật với những lý do nêu trong Tờ trình của Chính phủ. Tuy nhiên, các đại biểu Quốc hội lưu ý về sự phát triển của các phương thức kinh doanh, tiêu dùng mới; yêu cầu bảo đảm quyền con người, quyền lợi người tiêu dùng; đáng chú ý là số vụ việc vi phạm quyền lợi người tiêu dùng tăng nhanh, nhưng giải quyết tranh chấp chưa thật sự hiệu quả.

ĐBQH Nguyễn Thị Ngọc Xuân, đoàn Bình Dương đề nghị: "Trong bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đặc biệt đối với hình thức giao dịch điện tử cần phải đầu tư thêm. Trong giao dịch TMĐT rất nhiều hàng hóa nước ngoài vào VN và người tiêu dùng VN cũng sử dụng những sản phẩm đó.

Mong làm rõ, cụ thể hơn, đồng thời cơ chế để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, nghiên cứu cần có đường dây nóng, cơ chế chủ trì, phối hợp xử lý và thời gian xử lý cũng như chế tài rõ hơn."

Chỉ rõ tình trạng mua bán trên không gian mạng phát triển tự do, nhiều lỗ hổng, nảy sinh các hành vi vi phạm mà bản thân cơ quan quản lý cũng khó xử lý, đặc biệt là bán hàng đa cấp, ĐBQH Nguyễn Thị Thanh, đoàn Ninh Bình phân tích:

"Đây là một loại hình bán hàng mới, nhưng mức độ vi phạm và quyền lợi người tiêu dùng bị ảnh hưởng, thậm chí bị chiếm đoạt, bị lừa đảo thông qua bán hàng đa cấp. \Chúng tôi thấy cũng cần phải chặt chẽ hơn hoặc bán hàng không tại điểm giao dịch thường xuyên, câu chuyện của sản phẩm không đúng như quảng cáo là rất phổ biến, là giữa hình ảnh quảng cáo và sản phẩm mà mình nhận được nó không tương xứng với nhau”.

Còn về trách nhiệm bảo vệ thông tin của người tiêu dùng, các đại biểu đề nghị cần quy định rõ trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh ủy quyền hoặc thuê bên thứ ba thực hiện việc thu thập, lưu trữ, sử dụng thông tin của người tiêu dùng thì phải được sự đồng ý của người tiêu dùng.

Quan tâm đến các chính sách về giao dịch có tính chất đặc thù trong quá trình chuyển đổi số; khuyến khích thúc đẩy tiêu dùng bền vững; chú ý tới vấn đề đạo đức kinh doanh và văn hóa tiêu dùng, ĐBQH Nguyễn Thanh Phương, đoàn Cần Thơ đề nghị: “Người cung cấp dịch vụ phải tự cảm thấy mình có trách nhiệm là mình phải đền bù đối với những dịch vụ cung cấp mà không đạt như cam kết của mình.

Tôi nghĩ nếu chúng ta làm được cái này thì dần dần văn hóa cung cấp dịch vụ cho người mua hàng sẽ tốt hơn, như vậy là trong giao dịch của chúng ta càng ngày càng thuận lợi hơn. Chúng ta phải tập dần đến một lúc nào đó thì trong xã hội mình ứng xử có văn hóa và có trách nhiệm.

Việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng giao dịch trên không gian mạng là vấn đề quan trọng. Bên cạnh đó, với phạm vi điều chỉnh rộng lớn của dự án Luật, nhiều đại biểu và chuyên gia cho rằng cần đánh giá kĩ tác động để khi Luật ban hành có điều kiện thi hành ngay.

Thông tin tài chính, kinh tế và thị trường chứng khoán

# Tại tờ trình về Dự án Luật giá (sửa đổi) gửi đến Quốc hội, Chính phủ đề xuất giữ quỹ bình ổn xăng dầu. 

# Còn theo bộ Công Thương, để giải quyết tình trạng thiếu xăng-dầu, cần sự phối hợp của NHNN để tháo gỡ khó khăn cho các DN đầu mối về tiếp cận nguồn vốn bảo lãnh tín dụng.

# Do chưa gỡ được “thẻ vàng”, từ đầu năm, xuất khẩu hải sản sang EU ngày càng mờ nhạt, chỉ chiếm tỉ trọng khoảng 8% tổng giá trị xuất khẩu. 

# Còn với đà tăng trưởng XK các nhóm hàng chủ lực, từ đầu năm, XK cả nước thu về hơn 312 tỷ USD, cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 9,4 tỷ USD. 

# Năm nay, kinh tế internet của VN dự kiến tăng trưởng 28%; còn quy mô thị trường TMĐT của VN trong năm 2025 được Google dự báo lên tới 57 tỷ USD. 

# Ở lĩnh vực BĐS, theo Hiệp hội BĐS TPHCM, để "làm giàu" nguồn cung nhà ở trong bối cảnh hiện nay, việc quan trọng là khơi thông nguồn vốn, tập trung sửa đổi Luật Đất đai 2013. 

# Đồng USD tăng giá so với VNĐ đang khiến giá sản phẩm công nghệ từ các hãng tới tay đại lý tăng, đồng thời chi phí nhập về cũng lớn hơn, đặc biệt là dòng iPhone 14 mới ra mắt gần đây. 

# Và khảo sát ba tháng trước Tết Âm lịch, giá vé máy bay các chặng từ Nam ra Bắc và miền trung dịp Tết Quý Mão đều tăng mạnh, có chặng tăng gấp đôi năm ngoái. 

# Dù trong mùa Đông này, kho khí đốt của châu Âu đã đầy khoảng 90%, nhưng các chuyên gia lo ngại khủng hoảng năng lượng tại EU vào mùa đông 2023 sẽ còn khắc nghiệt hơn. 

# Còn trong tháng 10, cả sản xuất và xuất khẩu dầu của Nga đều đi xuống và có thể còn giảm mạnh hơn do lệnh cấm của EU. 

# Trong quý III, gần 400 tấn vàng được các ngân hàng trung ương các nước mua vào, khiến nhu cầu vàng trên thế giới tăng mạnh. 

# Còn Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) thông báo sẽ tiếp tục tăng lãi suất để chống lạm phát, ngay cả khi nguy cơ suy thoái tại Khu vực đồng tiền chung Eurozone gia tăng. 

# Chỉ số VNIndex đóng cửa giảm 10,56 điểm về còn 1.023,19 điểm. Nhóm vốn hóa lớn và trung bình giảm mạnh, tương ứng 1,24% trên chỉ số VN30 và 1,03% trên chỉ số VNMidcap. Riêng chỉ số VNSmallcap giảm nhẹ hơn 0,22%.

Động lực tăng ở nhóm Ngân hàng không còn mạnh như các phiên trước, hôm nay còn VPB tăng 1,74% và VIB tăng 2,73% là nổi bật nhất. Đà tăng ở nhóm Chứng khoán cũng hạ nhiệt khi nhiều cổ phiếu trong nhóm giảm trở lại.

Theo SSI Reseach, thanh khoản sụt trở lại qua kênh khớp lệnh, đạt 8,7 nghìn tỷ đồng trên HOSE. Khối ngoại duy trì bán ròng, GT bán ròng trên HOSE ghi nhận -249 tỷ đồng.