Địa chỉ đỏ qua năm tháng

Ngôi nhà vẫn hiện hữu trên phố, quen thuộc với cánh cửa màu nâu, ghi dấu dòng chảy thời gian từ ký ức tới hiện tại. Đó là một địa chỉ đỏ qua năm tháng mà chuyến bộ hành qua phố hôm nay không thể bỏ qua.

Thời tiết ở Hà Nội đã dịu hơn sau những ngày nắng, nóng đỉnh điểm. Vô tình chạm mắt vào tờ lịch mới hay, trời đã vừa lập thu, đã tới mùa thu tháng 8 với trời cao và trăng sáng.

Tháng 8 của 80 năm trước cũng là những ngày thu đặc biệt, đi vào tên gọi trong lịch sử: Cách mạng tháng 8, và một đất nước độc lập đã được khai sinh trong chính những ngày thu tháng 8 như thế.

Không khí phố phường Hà Nội trong những ngày cả nước chuẩn bị kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 và Quốc khánh mùng 2/9 cũng đã thật khác. Những ngôi nhà là địa chỉ đỏ của Cách mạng Việt Nam đang đón nhiều người từ các nơi tới thăm.

Dù đi theo đoàn hay cá nhân, bước qua những cánh cửa màu nâu của căn nhà số 5D, nhiều người sẽ thấy sự kết nối của không gian giữa mới và cũ, với nhiều cảm xúc tự hào, trân trọng khi nghĩ về những thời khắc lịch sử hào hùng của dân tộc.

Ông Nguyễn Khắc Hưng, một người con của Bắc Giang cũ, hiện nay là tỉnh Bắc Ninh, đến thăm di tích ngôi nhà số 5D Hàm Long để thêm một lần nữa khám phá chiều sâu giá trị lịch sử của con người và đất nước mình:

“Chúng tôi ở Bắc Ninh, có lòng hiếu kính với bậc tiền bối và cũng do sự mong muốn khám phá. Di tích lịch sử của đất nước từ thời cổ xưa phong kiến cho đến bây giờ, bản thân cá nhân tôi đi rất nhiều, tìm về lịch sử đất nước mình, có thể là 70, 80 hay 90 tuổi chăng nữa cũng chưa hiểu hết được”.

Từ phố Huế hay phố Phan Chu Trinh, quý vị đều có thể bộ hành rẽ vào phố Hàm Long. Chính tại số nhà 5D Hàm Long, Chi bộ Cộng sản đầu tiên trong cả nước đã được thành lập vào tháng 3/1929. Đây là một sự kiện mang nhiều ý nghĩa với lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, với cách mạng Việt Nam nói riêng và đất nước, dân tộc Việt Nam nói chung.

Đến ngày 17/6/1929, Đông Dương Cộng sản Đảng chính thức ra đời tại số nhà 312 phố Khâm Thiên. Ban Chấp hành Trung ương lâm thời gồm các đồng chí trong chi bộ 5D Hàm Long. Chi bộ 5D Hàm Long đã trở thành nòng cốt của Đông Dương Cộng sản Đảng, là hạt nhân để tiến tới hợp nhất 3 tổ chức Đảng để thành lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày 3/2/1930.

Từ những hạt mầm đầu tiên ấy, cách mạng Việt Nam đã có một mùa bội thu của thắng lợi, khởi sinh một Nhà nước độc lập đầu tiên vào 02/9/1945.

Các hiện vật, đồ đạc bày biện trong nhà còn lại gần như nguyên vẹn, từ chiếc giường đơn sơ cũ kỹ đến bàn trà ngay ngắn với khay cốc chén xếp gọn. Ở nơi này, nhiều tài liệu quan trọng về cách mạng được trưng bày. Thời gian đã làm ngả màu những trang giấy, làm cũ đi những hiện vật, nhưng tinh thần của những người khai đường mở lối như vẫn còn thấm đẫm.

Trong dòng người đến thăm di tích 5D phố Hàm Long những ngày này có nhiều gương mặt trẻ. Qua nhiều vội vã của cuộc sống, những ngày này, họ dành thời gian để được tìm hiểu về trang sử hào hùng mà các thế hệ ông, cha đã viết lên, để thấy thêm yêu từng góc nhỏ yên bình trên đất nước mình như tâm sự của bạn Hoàng Đức Thịnh, ở phường Cầu Giấy, TP Hà Nội:

“Thực ra thì tôi cũng vất vả mưu sinh hàng ngày, nhưng mà ra đường, thấy cờ hoa tôi thấy rất hứng thú. Khi ra Hàm Long tôi cũng thấy khá tò mò. Thấy nhiều người thăm thú thì tôi cũng về tìm hiểu. Những dịp như này tôi thấy rất phấn khởi, rất vui”.

Từ trong căn nhà 5D nhìn ra, phố ngoài kia là những vệt nắng, dòng người vẫn vội vã qua lại, thời gian vẫn chảy trôi. Không chỉ Hà Nội, trên khắp dải đất hình chữ S này, những “địa chỉ đỏ” cách mạng vẫn được gìn giữ, bảo tồn như những lời nhắc nhở về sự trân trọng quá khứ và thôi thúc bộ hành trong những ngày ngập tràn không khí kỷ niệm này.

Sau mỗi cánh cửa nhuốm màu thời gian, quá khứ hào hùng sẽ vọng về như lời thơ của nhà thơ Nguyễn Đình Thi.

Nước chúng ta

Nước của những người chưa bao giờ khuất

Đêm đêm rì rầm trong tiếng đất

Những buổi ngày xưa vọng nói về