Vậy đâu là nguyên nhân và giải pháp đẩy nhanh tiến độ, PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Lâm, Phó Cục trưởng Cục Đường Bộ Việt Nam.
PV: Thưa ông, vì sao đến thời điểm này nhiều trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc Nam vẫn chưa thể hoàn thành các hạng mục dịch vụ công theo mốc 31/12/2025 mà Chính phủ đã yêu cầu?
Ông Ngô Lâm: Cho đến thời điểm hiện nay, nhiều trạm có tiến độ còn chậm, thậm chí có một số trạm có nguy cơ khó có thể hoàn thành được ở mốc 31/12/2025. Có một số nguyên nhân chính như sau:
Thứ nhất là công tác giải phóng mặt bằng. Các trạm dừng nghỉ đều có quy mô từ 3 cho đến 5 ha mỗi bên. Trong giai đoạn thực hiện, phải bổ sung các thủ tục nhiều lần do pháp luật về đất đai có thay đổi, nhất là Luật Đất đai năm 2024, điều này đã ảnh hưởng và kéo dài thời gian giải phóng mặt bằng.
Hiện tại, vẫn còn 4 trạm chưa bàn giao đủ mặt bằng là các trạm thuộc dự án Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Dây. Chúng tôi đang tích cực phối hợp với các địa phương, chỉ đạo nhà đầu tư bám sát cơ sở để hoàn tất các thủ tục, phấn đấu bàn giao mặt bằng trong thời gian sớm nhất.
Thứ hai, một số quy định về cấp phép môi trường cũng có sự thay đổi về thủ tục, dẫn tới kéo dài thời gian. Cục đã chỉ đạo các nhà đầu tư phối hợp với địa phương và về cơ bản đã hoàn tất được việc này.
Thứ ba, giai đoạn thi công xây dựng triển khai đồng loạt từ tháng 8 đến nay, từ Bắc ền Trung cho đến duyên hải Nam Trung Bộ, đã gặp phải rất nhiều khó khăn bất lợi do diễn biến của thời tiết thiên tai bão lũ, ảnh hưởng rất lớn đến việc tổ chức thi công. Một số trạm bị ngập phải dừng thi công. Chúng tôi đang chỉ đạo các nhà thầu khôi phục lại tiến độ, quyết tâm thi công 3 ca 4 kíp để bù lại tiến độ đã bị chậm.
PV: Vâng, thưa ông, trong thời gian vừa qua, một số nhà đầu tư còn lúng túng trong việc lựa chọn tư vấn thiết kế, thẩm tra hồ sơ và tổ chức thi công. Vậy Cục Đường Bộ Việt Nam sẽ có những giải pháp gì để chấn chỉnh tình trạng này?
Có một đặc điểm là các nhà đầu tư trạm dừng nghỉ, nhất là liên danh Petrolimex hay nhà đầu tư Phương Trang, thường không phải là các nhà đầu tư đã từng thực hiện nhiều các dự án đầu tư xây dựng công trình tương tự. Do đó, trong thời gian đầu, các nhà đầu tư đã có nhiều lúng túng trong việc tổ chức thực hiện công tác lập dự án và lập thiết kế thi công xây dựng.
Trước khó khăn này, Cục Đường bộ Việt Nam đã thường xuyên tổ chức các cuộc họp, ban hành các văn bản nhắc nhở. Đồng thời, chúng tôi cử các cán bộ có chuyên môn để hỗ trợ các nhà đầu tư trong công tác lập dự án đầu tư cũng như lập các thiết kế của các trạm. Cho đến thời điểm hiện nay, về cơ bản các tồn tại này đã được Cục Đường bộ Việt Nam chỉ đạo giải quyết, và các nhà thầu, nhà đầu tư đang cố gắng triển khai công tác thi công xây dựng công trình.
PV: Thưa ông, vậy với các trạm mà có nguy cơ chậm tiến độ, Cục sẽ xử lý ra sao?
Ông Ngô Lâm: Nếu các nhà đầu tư không thực hiện đúng cam kết, chúng tôi sẽ có những hình thức xử lý. Thứ nhất, chúng tôi căn cứ vào quy định của hợp đồng để có các hình thức xử lý liên quan đến việc kéo dài thời gian đưa vào khai thác sử dụng.
Thứ hai, chúng tôi sẽ làm việc với các nhà đầu tư để tính toán áp dụng các hình thức xử phạt về mặt kinh tế theo quy định của hợp đồng.
PV: Hiện có một số các trạm vẫn chưa thể khởi công do chưa đủ mặt bằng. Cục Đường bộ Việt Nam đang phối hợp với các địa phương theo cơ chế nào để đẩy nhanh bàn giao mặt bằng cho các nhà đầu tư?
Ông Ngô Lâm: Đối với hai trạm chưa khởi công do vướng mặt bằng là Cam Lộ - La Sơn và Vĩnh Hảo - Phan Thiết ở km 144, Cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu các Ban quản lý dự án thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao, phối hợp với các địa phương để xử lý dứt điểm các tồn tại, vướng mắc.
Đồng thời, Cục cũng cử cán bộ phối hợp cùng với Ban quản lý dự án và nhà đầu tư, thường xuyên trao đổi, làm việc với các cơ quan của địa phương. Cục Đường bộ Việt Nam cũng đã tham mưu cho Bộ Xây dựng có các văn bản gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh để đôn đốc, chỉ đạo. Chúng tôi cũng đã báo cáo Ban chỉ đạo các công trình trọng điểm quốc gia để chỉ đạo trong các kỳ họp định kỳ.
Để giải quyết nhu cầu trước mắt đối với hai trạm này, Cục Đường bộ Việt Nam đã đôn đốc các nhà đầu tư các trạm lân cận đẩy nhanh tiến độ thi công để hoàn thành các công trình thiết yếu, nhằm hỗ trợ giảm cự ly không có trạm trên tuyến cao tốc Bắc Nam.
PV: Vâng, xin cảm ơn ông.