17h, tại phố Tô Hiệu (Cầu Giấy, Hà Nội), người và xe đông như mắc cửi. Bên cạnh dòng phương tiện đang lao vun vút, bà Nguyễn Thị Thập một tay bế đứa cháu nhỏ, một tay cầm túi đồ ăn đi nem nép dưới dòng lòng đường. Hỏi ra mới biết, đoạn vỉa hè phố Tô Hiệu cũng chẳng còn chỗ cho người đi bộ như bà, mà thay vào đó đã bị hàng loạt hàng quán chiếm dụng để “làm của riêng”.
“Người ta thường xuyên để xe trên vỉa hè như thế này vào buổi tối khi người ta bán hàng, nhưng thực chất như thế là không an toàn nên có chỗ để xe rộng rãi hơn, người dân đi lại cũng dễ mà còn đảm bảo được tài sản của tất cả mọi người. Người ta để xe tràn lan trên vỉa hè như thế này đi cũng rất khó khăn, nhiều khi đi xuống đường có ô tô là rất nguy hiểm.
Những người ở đây cần có ý thức như thế nào để cho người đi bộ có lối đi, chứ cứ phải đi xuống dưới đường này đây, có xe đỗ thì đi xuống đường, hết xe lại đi lên vỉa hè. Tôi mong làm sao để vỉa hè này rộng rãi để người dân đi lại thuận tiện, tránh xảy ra tai nạn, chứ nhỡ bị tai nạn lại không hay, tốt nhất là phải giải phóng vỉa hè lấy lối đi lại”, bà Nguyễn Thị Thập cho biết.
Cách đó không xa, phố Nghĩa Tân cũng trong tình trạng tương tự. Vỉa hè nhỏ, nhiều hàng quán, nhiều thời điểm trong ngày khiến con phố này gần như bị nghẽn lại.
Cùng với lòng đường tấp nập người, phần vỉa hè cũng đông đúc không kém bởi các phương tiện thi nhau dừng đỗ.
Chỗ này ô tô đỗ ngang vỉa hè, chỗ kia xe máy đỗ thành 2 hàng, chỗ khác thì bị các hàng quán chiếm dụng để kê bàn ghế cho khách hay bày biện hàng hóa. Đâu đâu cũng tấp nập… chỉ người đi bộ là khổ.
Anh Tô Hoài Nam, người dân tại quận Cầu Giấy chia sẻ: “Theo mình thấy, tình hình đỗ xe trên vỉa hè đang tràn lan khắp khu vực Cầu Giấy này, cũng bởi vì ở quanh đây có quá nhiều cửa hàng bán đồ ăn mà người ta cũng không có quá nhiều mặt bằng để cho khách đỗ xe, nên không còn cách nào khác phải sử dụng vỉa hè đi bộ để đỗ xe. Đối với những khu vực vỉa hè hẹp quá mình bắt buộc phải đi xuống phía dưới lòng đường để thoải mái nhất có thể, nếu đi lách vào sợ rằng va quệt vào của người ta và ảnh hưởng cả tới mình.
Đi xuống dưới lòng đường sẽ có những trường hợp họ lái xe không để ý có người đi bộ đang đi ở dưới đường, mặt dù đi sát vào vỉa hè nhưng cũng có thể gây tai nạn cho nhau và gây cản trở an toàn giao thông đối với những người tham gia giao thông khác đằng sau. Theo mình thì cơ quan chức năng cần thắt chặt hơn trong việc quản lý, cũng không bắt buộc là bỏ hết khu vực đỗ xe mà cần có dựng thêm những rào chắn thuận tiện hơn cho cả người đi bộ”.
Không chỉ tuyến phố Tô Hiệu hay Nghĩa Tân, theo ghi nhận của PV, nhiều tuyến phố khác trên địa bàn quận Cầu Giấy cũng bị ngang nhiên chiếm dụng vỉa hè. Tại phố Nguyễn Quốc Trị, đoạn gần KĐT Nam Trung Yên (Trung Hòa, Cầu Giấy, HN). Một điểm trông giữ phương tiện được lập ra ngang nhiên “cắm cọc, căng dây” thu tiền gửi xe, chắn ngang vỉa hè.
Xe ô tô thì đỗ dưới lòng đường, bãi xe máy thì trên vỉa hè, khiến mỗi lần đi qua đoạn đường này, nhiều người đi bộ lại phải “gãi đầu, gãi tai” vì không biết đi lối nào. Điều đáng nói, bãi trông giữ xe này xuất vé cho khách hàng mang tên Công ty TNHH đầu tư thương mại và phát triển Tân Thành, trên vé gửi xe cũng không ghi rõ ngày giờ gửi, giá niêm yết theo quy định.
Anh Đặng Minh Vũ, người dân phường Trung Hòa cho biết: “Hiện nay mình thấy rất nhiều khu vực người ta thu phí một cách trái phép, dù đó không phải là vỉa hè của họ. Nếu đó là hoạt động được nhà nước cấp phép, có giấy tờ cụ thể, rõ ràng thì rất ổn, còn ngược lại thì không. Có quá nhiều xe cộ để trên vỉa hè thì chắc chắn là mỗi người dân như mình phải đi xuống bên dưới lòng đường, mình không thể nào đi tiếp ở trên vỉa hè được, mình phải đi sát xuống lòng đường gần vỉa hè.
Việc mình phải luồn lách qua các hàng xe chất đống trên vỉa hè thì thực sự rất khó khăn, thậm chí khi đi bộ mình lấn xuống lòng đường có thể ảnh hưởng đến người tham gia giao thông, chắc chắn có thể gây tai nạn. Hy vọng là quản lý đô thị, cơ quan nhà nước sẽ có những quy hoạch, đề án để chính quyền địa phương có khu vực trông giữ xe cho người dân, mà không để tình trạng trông xe trên vỉa hè nhiều như hiện nay”.
Còn tại khu vực đường Cầu Giấy giao Trần Đăng Ninh, mặc dù khu vực vỉa hè được thiết kế rộng để dành cho người đi bộ, thế nhưng cũng không thoát khỏi cảnh bị “chiếm làm của riêng” bởi các công ty, doanh nghiệp. Ghi nhận trong những ngày qua, đoạn vỉa hè này luôn có hàng loạt ô tô của showroom Toyota Thăng Long dừng đỗ.
Cùng với đó, vỉa hè cũng trở thành nơi đỗ xe ô tô cho khách của nhà hàng Nhà Hàng Dong Son Drum khiến nhiều người dân bức xúc và đặt sự hoài nghi về sự vào cuộc của các cơ quan chức năng trong việc đòi lại vỉa hè cho người dân.
Chị Đỗ Thị Quỳnh, sống tại phố Trần Đăng Ninh chia sẻ: “Mình cảm thấy rất bức xúc nhiều lúc mình cũng hỏi là cơ quan chức năng đang ở đâu mà để vỉa hè đầy xe cộ ra như thế. Có nhiều lúc mình di chuyển 100m thì chỉ có 1 đoạn là không có xe còn đâu là chắn hết lối đi. Mình nhớ là trong năm ngoái có một số đợt dẹp vỉa hè, trả lại vỉa hè cho người đi bộ, thế nhưng được 1 thời gian đâu lại vào đấy. Đi trên vỉa hè để tránh xe nhưng bây giờ trên vỉa hè lại đầy cả xe ra, nhiều lúc không may chạm vào những cái xe đấy rất là bẩn, bô xe máy thì rất nóng, ảnh hưởng đến người đi bộ rất nhiều.”
TP. Hà Nội từng một trong những địa phương ra quân rất rầm rộ trong chiến dịch quyế đòi lại vỉa hè cho người đi bộ. Năm 2023, Hà Nội cũng ban hành kế hoạch 01, quyết tâm đòi lại lòng đường, vỉa hè. Thế nhưng đến nay, trên nhiều tuyến phố nội thành, vỉa hè đâu chẳng thấy, mà thay vào đó là các bãi gửi xe, hàng quán, cửa hàng…