Văn bản này là sự kiện được mong chờ với hàng triệu người đang làm việc trong khu vực tư nhân. Không những vậy, đó còn là cơ hội để nền kinh tế thực sự cất cánh theo đúng định hướng, mục tiêu mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra.
Bất động sản, thương mại điện tử là hai trong số những ngành nghề mong chờ hiệu ứng của Nghị quyết 68 nhất.
Tại Hà Nội, dự án nhà ở xã hội NHS Trung Văn được phê duyệt chủ trương đầu tư từ năm 2013. Năm 2023, dự án mới được cấp giấy phép xây dựng. Tròn một thập kỷ, khu đất rộng gần 3.000m2 vuông bị bỏ không, hoang phí, trở thành nơi đổ trộm phế thải, hút chích…
Những chủ đầu tư dự án nay mới thu hồi được số tiền họ bỏ ra từ năm 2013 đến nay (chưa tính trượt giá). Chưa kể những khó khăn khác liên quan giấy tờ, thủ tục cho đến khi dự án được phép triển khai.
Theo bà Nguyễn Hoa Hồng Nhung - Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư Xây dựng NHS, vướng mắc lớn nhất trong việc phát triển dự án chủ yếu do thủ tục rườm rà, mất quá nhiều thời gian. Trong khi, doanh nghiệp lại không được hưởng lãi suất ưu đãi từ phía ngân hàng dẫn đến chi phí ngoài tăng cao, lợi nhuận bị không chế khiến cho nhiều chủ đầu tư không mặn mà với việc phát triển nhà ở xã hội.
“Những cái khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp: đầu tiên là chủ trương, quyết định giao đất. Cái thứ hai liên quan đến chính sách của nhà nước về vốn, về giải phóng mặt bằng, nguồn cung nguyên vật liệu, thời gian xem xét, thẩm định dự án. Lãi suất hiện tại theo biên độ thả nổi tiếp cận thì dễ, lãi cao quá nên rất khó cho doanh nghiệp vì ví dụ như giá nguyên vật liệu lúc xin ở thời điểm đầu tiên khác với về sau khi giá nhiều loại nguyên vật liệu tăng cao”.
Theo ông Nguyễn Quốc Anh – Phó Tổng Giám đốc Badongsan.com.vn, việc chủ đầu tư không mặn mà với loại hình sản phẩm giá rẻ do biên độ lợi nhuận thấp dẫn đến mục tiêu 1 triệu căn hộ bình dân mới hoàn thành được hơn 10%. Trong đó, nguyên nhân chủ yếu do những vướng mắc về mặt thủ tục.
“Hiện có 40% trong đề án 1 triệu căn hộ chưa triển khai, 40% còn vướng mắc về thủ tục, 11% đang xây dựng còn 6% đã hoàn thành. Một trong những nguyên nhân căn bản liên quan đến vấn đề thủ tục…”
Nghị quyết 68 được kỳ vọng sẽ giải quyết được những rào cản mà NHS và nhiều doanh nghiệp bất động sản khác gặp phải. Đó là ễn tiền thuê đất có thời hạn, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, thời gian thẩm định, thời gian giải phóng mặt bằng…
Còn tại lĩnh vực thương mại điện tử, câu chuyện của sàn thương mại vatgia.com.vn là một ví dụ. Thời điểm năm 2006, website này xếp ở top đầu những kênh giao thương qua mạng nhờ hoạt động cho thuê các gian hàng ảo – một cách làm sơ khai của các sàn thương mại điện tử bây giờ. Tuy nhiên, từ sau năm 2012, khi các sàn thương mại điện tử Lazada, Zalora, Shopee thâm nhập thị trường Việt Nam, lượng truy cập vatgia.com.vn ngày càng ít.
Theo ông Nguyễn Ngọc Điệp, CEO VNP Group, nhà sáng lập sàn thương mại điện tử Vatgia, vấn đề chủ yếu của các sàn thương mại điện tử Việt Nam là rất khó, gần như không thể tiếp cận nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng.
“Không có ngân hàng nào cho vay vì chúng tôi không có tài sản thế chấp, những đoạn mã code, máy chủ không được coi là tài sản bảo đảm cho những khoản vay”.
Tại tiết 2.2 Tiểu mục 2 Mục 3 Nghị quyết 68 năm 2025 quy định về việc bảo đảm và bảo vệ hữu hiệu quyền sở hữu nêu rõ: cần rà soát, hoàn thiện và thực thi hiệu quả quy định pháp luật về bảo vệ quyền sở hữu tài sản, bao gồm quyền sở hữu trí tuệ và tài sản vô hình. Vấn đề tài sản đảm bảo cho khoản vay của các doanh nghiệp thương mại điện tử cũng không phải ngoại lệ. Những đoạn code, hệ thống máy chủ hay những loại tài sản vô hình khác được chấp nhận, bài toán nguồn vốn cũng được giải quyết giúp cho doanh nghiệp công nghệ trong nước, như trường hợp Vatgia, tồn tại trước sự cạnh tranh gay gắt của các đối thủ.
Chuyên gia kinh tế - Tiến sĩ Nguyễn Minh Phong, nêu quan điểm: Việc các doanh nghiệp thương mại điện tử được tiếp cận nguồn vốn thông qua tài sản thế chấp vô hình giúp cho họ gia tăng khả năng cạnh tranh.
“Có thể nói, Nghị quyết 68 là mức đột phá cao nhất trên ý tưởng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền tài sản, trong đó có tài sản ảo đồng thời được phép dùng tài sản đó để thế chấp tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Khi khu vực tư nhân tiếp cận tốt nguồn tín dụng tạo điều kiện cho họ giảm bớt chi phí, gia tăng đầu tư…”
Trao đổi về nội dung này, TS. Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hiệp hội DN nhỏ và vừa TP Hà Nội, cho biết.
“Các công ty, startup công nghệ, phần mềm không có tài sản thế chấp hữu hình như đất đai, nhà cửa, nhà xưởng. Nếu như tinh thần của Nghị quyết 68 thì hệ thống máy chủ, dữ liệu, mã nguồn, sàn thương mại điện tử, kinh doanh số mà được định giá hoặc coi là tài sản đảm bảo thì rất tốt cho các doanh nghiệp này để có thể tiếp cận vốn rẻ hơn”…
Đổi mới tư duy, đổi mới nhận thức, coi kinh tế tư nhân như là thành phần chủ yếu của nền kinh tế, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp nói chung, trong đó có doanh nghiệp bất động sản, lĩnh vực thương mại điện tử phát triển – Đó là nội dung đột phá mà Nghị quyết 68 đã đề ra.
Trong một thời gian dài, những người làm trong lĩnh vực kinh tế tư nhân không được tiếp cận cơ hội một cách bình đẳng với doanh nghiệp nhà nước hay khu vực có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI). Nghị quyết 68 đã đưa họ trở lại một vai trò mà họ mong đợi từ lâu.
Đó cũng là góc nhìn của VOVGT qua bài bình luận “Kinh tế tư nhân được đặt đúng vai”.
Một trong những cái khó của kinh tế tư nhân, vốn ít nhà xưởng, tài sản thế chấp, là khả năng tiếp cận những cơ hội trong một nền kinh tế năng động như nước ta.
Những khoản cho vay lãi suất thấp, thời hạn ưu đãi dài, được bảo lãnh, thậm chí là được cấp vốn để kinh doanh thường được ưu ái cho doanh nghiệp nhà nước.
Nghị quyết 68 đã mở toang cánh cửa về vốn. Lần đầu tiên, có chủ trương khuyến khích ngân hàng cho vay dựa trên dòng tiền thay vì tài sản thế chấp. Lần đầu tiên các địa phương khi quy hoạch khu, cụm công nghiệp sẽ dành quỹ đất riêng cho doanh nghiệp tư nhân. Lần đầu tiên các chi phí đầu tư cho nghiên cứu và phát triển cũng như đổi mới sang tạo được khấu trừ thuế lên tới 200%.
Lần đầu các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được tham gia những lĩnh vực được coi là “vùng cấm” như công nghiệp quốc phòng, an ninh, tư pháp.
Ngay cả những câu chuyện nhạy cảm khiến giới doanh nhân “mất ăn mất ngủ” như hiện tượng hình sự hóa các quan hệ dân sự cũng được giải tỏa trong nội dung của Nghị quyết 68. Đó là chính sách tách bạch giữa trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm pháp nhân trong các sai phạm kinh tế, là chủ trương ưu tiên áp dụng các biện pháp hành chính, dân sự, kinh tế trước khi xem xét giải pháp hình sự với các sai phạm. Điều này giảm rủi ro pháp lý, tạo môi trường kinh doanh an toàn, an tâm hơn, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Không chỉ là các chính sách mang tính cách mạng, Nghị quyết 68 đặt ra mục tiêu rất cụ thể: Đến năm 2030,Việt Nam có 2 triệu doanh nghiệp, năm 2045 là 3 triệu doanh nghiệp. Kinh tế tư nhân thực sự được coi là “trụ cột” trong nền kinh tế quốc dân.
Đây là mục tiêu khả dĩ. Vì với 960.000 doanh nghiệp và 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, tiềm năng các hộ cá thể chuyển lên thành lập doanh nghiệp là rất cao, nếu họ nhận thấy những cơ hội rõ ràng do cải cách thể chế tạo ra.
Những chuyển động chính sách, từ Nghị quyết đến các Nghị định, văn bản hướng dẫn đã được sớm soạn thảo, trình và ban hành để đưa Nghị quyết 68 vào thực tiễn.
Đây không chỉ là bước ngoặt lịch sử với kinh tế tư nhân mà còn là bước ngoặt về tư duy của những nhà làm chính sách, khi đưa kinh tế tư nhân trở lại vai trò xứng đáng.
Chắc chắn, nhiều năm sau, các thế hệ tương lai sẽ đề cập Nghị quyết 68 như một trong những chính sách bứt phá, mang tính hành động của Đảng và nhà nước, cụ thể hóa quyết tâm đưa đất nước vào kỷ nguyên thịnh vượng.