Đề xuất này dựa trên cơ sở nào? Có nên coi nâng mức phạt là biện pháp chính để ngăn ngừa vi phạm? Phóng viên VOVGT đối thoại với TS Nguyễn Hữu Đức, chuyên gia cao cấp của Tổ chức hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) về nội dung này:
PV: Ông đánh giá như thế nào về đề xuất của Ban soạn thảo tăng đáng kể mức phạt các hành vi vi phạm giao thông?
TS Nguyễn Hữu Đức: Về nguyên tắc, mức phạt phải thay đổi tùy theo tình hình thực tế. Trong dự thảo nghị định này có những mức tăng lên đáng kể đối với những hành vi, như vi phạm tải trọng chẳng hạn.
Đúng là vi phạm tải trọng là một trong những cái chúng ta chưa thành công trong việc giải quyết vi phạm này, nên việc tăng lên là đúng. Nhưng phải nói thêm rằng việc tăng mức phạt chỉ là một phần để gải quyết vi phạm thôi, vì nó còn phụ thuộc lực lượng thực thi công vụ.
Có thể mức phạt không tăng, nhưng lực lượng thực thi công vụ làm nghiêm, thật chặt thì vẫn có thể xử lý được. Ngay vấn đề tải trọng, trước đây mức phạt cũng nhẹ thôi, nhưng chúng ta làm cực kỳ quyết liệt thì nó cũng giảm xuống.
Cho nên mức phạt tăng lên cũng là điều cần thiết, nhưng quan trọng nhất là việc thực thi.
PV: Bộ GTVT lý giải rằng, việc tăng mức phạt để phù hợp với quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính, và đây là các vi phạm nguy hiểm. Ông nghĩ sao?
TS Nguyễn Hữu Đức: Ý kiến đó cũng có phần hợp lý. Chúng ta cần xét lại kỹ trong dự thảo, mỗi điều khoản tăng lên thì đều phải đưa ra các dữ liệu rõ ràng chứ không thể cảm tính được.
Nhưng trong các tài liệu đưa ra của Bộ GTVT, kể cả báo cáo đánh giá tác động cũng không nêu rõ cơ sở nào để tăng; mặc dù dữ liệu ấy rất có sẵn trong cơ sở dữ liệu của Bộ Công an. Nếu không đưa ra cơ sở dữ liệu ấy thì khó mà khẳng định được.
PV: Vâng, xin cảm ơn ông.