Đề xuất khung lợi nhuận dự án PPP kết cấu hạ tầng đường bộ

Sự cần thiết ban hành thông tư

Tại Việt Nam, mô hình đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) bắt đầu được thực hiện từ năm 1997 khi Chính phủ ban hành Nghị định 77-CP về quy chế đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT áp dụng cho đầu tư trong nước. Từ đó đến nay, cả nước đã có 336 dự án PPP được ký kết hợp đồng, huy động được hơn 1.609 nghìn tỷ đồng vào đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng quốc gia. 

Hiện nay, hầu hết các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư của Bộ GTVT đều tập trung ở lĩnh vực đường bộ. Đối với 67 dự án PPP do Bộ GTVT quản lý, tỷ suất lợi nhuận chủ yếu được xác định thông qua đàm phán giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư. 

Nhằm từng bước hoàn thiện khung pháp lý về PPP, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 63/2018/NĐ-CP ngày 04/5/2018 quy định về lĩnh vực, điều kiện, trình tự, thủ tục thực hiện đầu tư theo hình thức đối tác công tư, trong đó quy định các Bộ quản lý chuyên ngành chủ trì ban hành khung lợi nhuận cho các dự án PPP thuộc phạm vi quản lý của ngành.

Trong những năm qua, Bộ GTVT đã và đang rất tích cực chuẩn bị thực hiện dự án PPP của cả năm lĩnh vực, nhưng tới nay hầu hết mới chỉ triển khai ở các dự án đường bộ. 

Mặt khác, tháng 6/2020, Quốc hội đã thông qua Luật số 64/2020/QH14 quy định về đầu tư theo phương thức đối tác công tư và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2021, thời gian tới, Chính phủ sẽ ban hành các văn bản dưới luật để hướng dẫn thi hành. Tuy nhiên, trước yêu cầu gấp rút triển khai thực hiện đầu tư các dự án PPP, Bộ GTVT xây dựng thông tư Khung lợi nhuận theo quy định của Nghị định 63. 

Để đáp ứng yêu cầu chuẩn bị đầu tư các đoạn tuyến thuộc dự án đường bộ cấp thiết, khung lợi nhuận của nhà đầu tư dự án PPP lĩnh vực kết cấu hạ tầng đường bộ được ưu tiên xây dựng. Khung lợi nhuận cho các chuyên ngành khác sẽ được nghiên cứu xây dựng và ban hành trong thời gian tới.

Mức lợi nhuận dự án BOT không vượt quá 15,2%

Căn cứ vào kết quả tính toán lợi nhuận kỳ vọng của nhà đầu tư theo mô hình của quốc tế (mô hình CAPM) và kiểm chứng bằng phương pháp chi phí vốn bình quân với dữ liệu hiện có tại thời điểm tháng 5/2020, đề xuất mức lợi nhuận tối đa cho dự án đầu tư kết cấu hạ tầng đường bộ theo hình thức đối tác công tư bằng 15,2%. 

Đối với các dự án chỉ định nhà đầu tư, do đã được ưu tiên không đấu thầu cạnh tranh nên tỷ suất lợi nhuận cần được xem xét một cách hợp lý, song phải đảm bảo mức chi phí vốn của nhà đầu tư. Do đó, đề xuất tỷ suất lợi nhuận nhà đầu tư bằng với mức lãi suất vốn vay dự án. 

Mức lãi suất vốn vay đối với dự án chỉ định nhà đầu tư được tham khảo Khoản 2, Khoản 3 điều 14 thông tư 88 không vượt quá bình quân lãi suất trung bình lãi suất cho vay trung hạn, dài hạn của 3 ngân hàng thương mại lớn gồm Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam, Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam (Vietinbank). Bình quân lãi suất cho vay của 3 ngân hàng tại thời điểm tháng 5/2020 là 10,6%.

Khi thị trường có nhiều biến động, có thể xem xét, cập nhật dữ liệu về mức lãi suất vốn vay và tính toán điều chỉnh lợi nhuận kỳ vọng của nhà đầu tư.