Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   

Để người lao động thôi 'chân trong chân ngoài'

Phóng viên - 07/07/2021 | 6:14 (GTM + 7)

Việc làm thêm ngoài giờ khá phổ biến hiện nay trong nhiều lĩnh vực. Nhưng việc làm thêm đó ảnh hưởng thế nào đến hiệu quả công việc chính? Cần làm gì để hạn chế những hệ lụy từ việc người lao động làm thêm ngoài giờ hay kết hợp việc chính với việc làm thê

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Mới đây, một Tổng công ty đã ra văn bản cấm nhân viên làm thêm các công việc như shipper, bán hàng, taxi công nghệ... bởi lo ngại những công việc này có nguy cơ cao mắc COVID-19 và làm ảnh hưởng đến nhiều người khác trong đơn vị.

Hai vợ chồng đều là nhân viên văn phòng, có 2 con nhỏ nên khá chật vật với cuộc sống đô thị; vì thế ngoài công việc chính, chị Nguyễn Thu Huyền, ở Cầu Giấy, Hà Nội còn buôn bán thêm mặt hàng sữa hạt và các loại hạt dinh dưỡng.

Thu nhập từ công việc làm thêm khá ổn nhưng cũng khiến chị bận “tối mắt tối mũi”, đôi khi buộc phải “ăn bớt” thời gian tại nơi làm chính:

“Ở cơ quan trong thời gian làm, mình có thể tư vấn được cho khách, sử dụng các dịch vụ ship hàng qua app. Tất nhiên nó sẽ ảnh hưởng đến công việc chính của mình nhưng công việc của mình không cần chuyên môn nhiều, chỉ làm hành chính thôi”

Với không ít người như chị Huyền, việc làm thêm được coi là một giải pháp để cải thiện thu nhập cho gia đình. Trên nhiều diễn đàn hiện không khó để bắt gặp những nội dung trao đổi về việc làm thêm của những nhân viên văn phòng, từ các doanh nghiệp tới những cơ quan nhà nước. “Tiểu thương” online gần như ở cơ quan, tổ chức nào cũng có, phần lớn là các nữ.

Còn các nam nhân viên ngoài giờ thường nhận dạy thêm ngoại ngữ, chơi chứng khoán, dịch thuật, môi giới, buôn bán bất động sản, chạy grab, taxi…

TS Nguyễn Thị Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học lao động và xã hội, một chuyên gia lâu năm trong lĩnh vực lao động lý giải về thực trạng này:

“Vấn đề là lương thấp, thứ hai là sử dụng lao động không hợp lý nên họ thừa thời gian. Mình phải nắm bắt được hiện trạng như thế, nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của người lao động và có cảnh báo với người lao độnglà nếu làm quá thời gian thì hao mòn sức khỏe, ảnh hưởng tới năng suất lao động dẫn tới khả năng bị sa thải”.

"Chạy Grab" là một công việc làm thêm phổ biến hiện nay với nhiều người. Ảnh minh họa: VnExpress

Hệ lụy dễ thấy nhất là khi quá tập trung vào việc làm thêm thì người lao động sẽ xao nhãng công việc khiến hiệu quả yếu kém. Thậm chí, có những trường hợp bị xử lý pháp luật vì lạm dụng uy tín của công việc chính để phối hợp làm ăn với các đối tượng bên ngoài nhằm thu lợi bất chính.

Chuyện ví von "chân ngoài dài hơn chân trong" không phải chỉ để nói cho vui mà là phản ánh thực tế của một bộ phận người lao động hiện nay.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Tiến Dĩnh phân tích, trước thực trạng đã nhìn thấy được này, để xử lý được, phải siết chặt hơn nữa các quy định về trách nhiệm trong công việc được giao, đề cao vai trò của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện nghiêm các quy định đã có; rà soát đội ngũ, tinh giản những người làm việc không hiệu quả. 

“Các cơ quan cũng cần có giải pháp để nâng cao thu nhập cho người lao động. Dù khó nhưng thông qua các công việc chuyên môn như công trình, dự án để người lao động có thu nhập thêm và sự công bằng cho mọi người trong đơn vị. Có như vậy mọi người mới có thể yên tâm, tập trung cho công việc chính”. 

Các quy định của pháp luật hiện hành không cấm người lao động làm thêm để cải thiện cuộc sống nếu như không "ăn cắp" giờ cơ quan và không vi phạm các quy định của pháp luật.

Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Minh Phong cho rằng, để hạn chế hệ lụy từ việc người lao động làm thêm thì cần thực hiện tốt cơ chế khoán, cơ chế định danh chức danh nghề nghiệp, đặc biệt công tác này mang lại nhiều ý nghĩa trong bối cảnh dịch bệnh Covid 19:

"Trong bối cảnh công việc dư thừa nhiều thời gian do ảnh hưởng dịch bệnh thì người sử dụng lao động nên cân nhắc, bố trí một cách công khai, minh bạch và ổn định thời gian làm việc cho người lao động: như làm 1 ngày nghỉ 1 ngày thì nên công khai để người lao động bố trí công việc khác một cách phù hợp”.

Các quy định của pháp luật hiện hành không cấm người lao động làm thêm để cải thiện cuộc sống nếu như không "ăn cắp" giờ cơ quan và không vi phạm các quy định của pháp luật. Ảnh minh họa: Báo Tuổi trẻ

Trong cuộc sống năng động với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, một người có thể làm nhiều công việc khác nhau để tăng thêm nguồn thu nhập. Nhưng vấn đề là, quá trình thực hiện và bố trí thời gian như thế nào để không làm ảnh hưởng tới hiệu quả của công việc chính.

Dưới góc nhìn của VOV Giao thông, việc làm thêm là nhu cầu chính đáng của người lao động nhưng cần “Làm sao để được cả chì lẫn chài”.

Ở nước ta, có một chuyên gia nước ngoài đã gọi nhu cầu làm thêm là "tập quán phi chính thống", từ thời bao cấp tới hiện nay. Điều này là dễ hiểu trong bối cảnh công việc chính chưa tạo ra thu nhập tốt, chưa đáp ứng được nhu cầu cuộc sống và cũng chưa sử dụng hết sức lực và thời gian của người lao động.

Ngược lại, hiện nay các cơ hội việc làm rất đa dạng, dễ tiếp cận cộng với sự năng động của người lao động khiến điều kiện thực hiện việc làm thêm trở nên thuận lợi.

Điều này với cá nhân có ý nghĩa trong việc tạo thêm thu nhập, cải thiện đời sống. Ở góc độ xã hội cũng có ý nghĩa tích cực khi tận dụng được sức lao động, an sinh xã hội tốt hơn. 

Nhưng khía cạnh tác động trở lại của tình trạng người lao động “chân trong chân ngoài” mà nhiều khi chân ngoài dài hơn chân khiến hiệu quả công việc bị ảnh hưởng, năng suất lao động bị trì trệ.

Từ phía các cơ quan, doanh nghiệp khi tuyển dụng thì xây dựng vị trí việc làm không rõ ràng, việc mô tả công việc rất sơ sài, trong quá trình quản lý lại lỏng lẻo nên thiếu đi cơ sở để xử lý người lao động không hoàn thành công việc chính. 

Để cải thiện tình trạng này, phụ thuộc rất lớn vào quyết định của từng người lao động, điều quan trọng là mỗi người cần cân nhắc, bố trí thời gian công việc phù hợp để công việc làm thêm chỉ là sự tận dụng khoảng thời gian trống hoặc năng lực dôi dư chứ hoàn toàn không ảnh hưởng tới hiệu quả của công việc chính như đã giao kết với chủ sử dụng lao động. 

Để cải thiện tình trạng "chân trong chân ngoài", cần có sự thay đổi cả từ người lao động và cơ quan, doanh nghiệp

Có thể tham khảo các doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài thì khi mô tả vị trí việc làm được xây dựng rất tỉ mỉ, chặt chẽ, có khi dài tới vài chục trang cho một vị trí.

Việc trả lương cũng không “cào bằng” mà theo năng lực, có thể cùng một vị trí việc làm nhưng mức lương khác nhau vì năng lực, hiệu quả là khác nhau.

Sự sàng lọc nhân sự dựa trên các thang điểm được chấm từ cao xuống thấp, cho nên khó xảy ra chuyện có người "sáng cắp ô đi tối cắp ô về" mà vẫn hưởng lương.

Vì thế, nhà quản lý, người sử dụng lao động cần có công cụ đánh giá chất lượng, năng suất của người lao động một cách cụ thể, rõ ràng, minh bạch để những người có ý định làm thêm công việc khác thấy rõ điều kiện để cân nhắc trước khi quyết định.

Cơ quan quản lý Nhà nước cũng cần có những rà soát, bổ sung các quy định của pháp luật của Luật Lao động để người lao động dù làm thêm nhưng vẫn đảm bảo chất lượng của công việc chính.

Trên thế giới, xu hướng lao động linh hoạt đang dần trở nên phổ biến, nghĩa là người lao động có thể chủ động giao kết với chủ sử dụng lao động về mặt thời gian, địa điểm, phương thức lao động sao cho linh hoạt và phù hợp nhất; có thể làm bán thời gian, làm trong một khung giờ nhất định để đáp ứng nhu cầu 2 bên.

Đây là xu hướng lao động phù hợp với xu thế phát triển và đảm bảo hiệu quả mà người lao động nước ta nên cập nhật.

Vẫn biết rằng, tăng thêm thu nhập, hướng tới một chất lượng sống tốt hơn là ước mong chính đáng của mỗi người, nhưng trước khi quyết định chọn công việc gì để làm thêm, làm thêm đến đâu, dành thời gian ra sao, mỗi người lao động cần cân nhắc những hay – dở, được – mất để có cách ứng xử phù hợp. Tránh tình trạng bị kỉ luật, khiển trách, thậm chí còn bị mất việc chỉ vì một công việc làm thêm mang tính thời vụ nào đó.
 

Tags:
Ý kiến của bạn
Hệ luỵ của không kiếm soát được cảm xúc, có thể là nỗi đau khôn cùng

Hệ luỵ của không kiếm soát được cảm xúc, có thể là nỗi đau khôn cùng

Một câu chuyện đang làm đau lòng cả cộng đồng: nam sinh bị nghi là do có xích mích với bạn mà bị người nhà bạn đánh tới chết não xảy ra tại Long Biên (Hà Nội). Kết luận cuối cùng vẫn phải chờ cơ quan công an, tuy nhiên, đây không phải chuyện nhỏ! Giải pháp nào để ngăn chặn sự việc tương tự?

Sống leo lắt trong ánh đèn dầu ở Thủ đô

Sống leo lắt trong ánh đèn dầu ở Thủ đô

Không trường học, không nhà văn hóa cũng không có tổ dân phố thậm chí không có điện lưới để dùng… Nếu chỉ nói đến đây, nhiều người sẽ liên tưởng ngay đến hình ảnh làng quê của hàng chục năm về trước.

Công an Hà Nội thông tin về vụ việc học sinh lớp 8 bị đánh chết não

Công an Hà Nội thông tin về vụ việc học sinh lớp 8 bị đánh chết não

Đại diện Công an TP. Hà Nội cho biết hiện cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Long Biên đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam đối với T.V.M (SN 2008, trú tại Long Biên, Hà Nội) để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích.

Vướng mặt bằng, nhà thầu cao tốc sốt ruột vì thiệt hại

Vướng mặt bằng, nhà thầu cao tốc sốt ruột vì thiệt hại

Hiện tại vẫn còn một số vướng mắc mặt bằng và mỏ vật liệu, nhưng các nhà thầu cao tốc Vân Phong – Nha Trang vẫn đang bố trí hàng nghìn nhân lực, hàng trăm máy móc thiết bị. Tuy nhiên, do mặt bằng "xôi đỗ", có nơi máy móc, nhân sự vẫn phải chờ mặt bằng và vật liệu, gây lãng phí nguồn lực.

Quản lý ô nhiễm không khí, 'loay hoay' đến bao giờ?

Quản lý ô nhiễm không khí, "loay hoay" đến bao giờ?

Những ngày đầu tháng 3, Hà Nội trở thành một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới với chỉ số AQI luôn ở mức nguy hại. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có tới 29/30 quận, huyện, thị xã có nồng độ bụi PM 2.5 trung bình năm vượt quy chuẩn quốc gia.

Cao tốc chờ trạm sạc, trạm sạc chờ quy chuẩn

Cao tốc chờ trạm sạc, trạm sạc chờ quy chuẩn

Tính đến cuối năm 2023, cả nước có khoảng hơn 22.000 ô tô điện và con số này gia tăng nhanh chóng theo từng năm. Cùng với đó, chiều dài cao tốc của cả nước hiện lên gần 1.900km và gần 1.700km đang thi công, dự kiến năm 2025, cả nước có 3.000km và 2030 có trên 5.000km cao tốc.

Vì sao đường Lương Định Của làm gần 10 năm vẫn chưa xong?

Vì sao đường Lương Định Của làm gần 10 năm vẫn chưa xong?

Dự án nâng cấp đường Lương Định Của (thuộc địa bàn TP. Thủ Đức, TP.HCM) dài gần 2,5 km được khởi công từ năm 2015, dự kiến hoàn thành sau 2 năm. Tuy nhiên, đến nay đã gần 10 năm, dự án này vẫn đang còn dang dở gây ảnh hưởng đến đi lại và đời sống người dân.

// //