Thẩm định ATGT trên cao tốc: Còn 4/13 dự án chưa được thẩm định

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Hiện vẫn còn ít nhất 4 tuyến cao tốc chưa từng được thẩm định ATGT

Tháng 11/2015, Bộ GTVT đã phê duyệt Đề án Tăng cường công tác thẩm định ATGT trên hệ thống Quốc lộ và đường bộ cao tốc. Theo Đề án này, đến hết năm 2016, tất cả các tuyến cao tốc đang khai thác phải được thực hiện thẩm định ATGT ít nhất 1 lần, tính từ khi bắt đầu thực hiện dự án. Tuy nhiên, dù đã được đưa vào khai thác nhiều năm, nhưng hiện cả nước vẫn còn 4/13 dự án cao tốc chưa một lần được thẩm định ATGT.

Điển hình như tuyến Pháp Vân – Cầu Giẽ, dù được đưa vào khai thác và thu phí từ năm 2015, song theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, đến nay, tuyến đường này vẫn tồn tại một số bất cập như: một số biển báo chưa đúng quy chuẩn, còn hiện tượng ùn tắc tại trạm thu phí đầu vào, làn dừng khẩn cấp có bề rộng hẹp, hệ thống đường gom chưa hoàn thiện…

Còn tuyến Đà Lạt- Liên Khương còn tình trạng mất ATGT nghiêm trọng như xe máy và xe thô sơ vẫn đi vào đường cao tốc, người đi bộ sang đường và hiện tượng phương tiện giao thông quay đầu ngay trên tuyến tại những vị trí dải phân cách bị phá; gia súc, động vật vẫn đi vào cao tốc…

Theo quy định tại Nghị định số 11 do Chính phủ ban hành năm 2010, đối với công trình đường bộ đang khai thác, Bộ GTVT là đơn vị quyết định và tổ chức thực hiện thẩm định an toàn giao thông đối với quốc lộ, đường cao tốc. Do vậy, để xảy ra tình trạng mộ số cao tốc đã đưa vào khai thác từ lâu những vẫn chưa một lần thực hiện thẩm định ATGT, trách nhiệm trước hết thuộc về Bộ GTVT và chủ đầu tư dự án.

Về điều này, PGS.TS Vũ Hoài Nam, Trưởng bộ môn Đường ô tô và Đường đô thị, Đại học Xây dựng Hà Nội cho biết: "Hiện nay, việc quản lý công tác thẩm tra an toàn giao thông trước khi đưa vào khai thác là Bộ GTVT quản lý. Những con đường trước khi đưa vào khai thác bắt buộc phải làm công tác thẩm định rồi mới được cho phép khai thác. Đấy là việc cơ quan chủ quản không làm thôi".

Cũng theo TS Vũ Hoài Nam, việc thẩm tra, thẩm định ATGT có hiệu quả rất lớn trong việc ngăn ngừa TNGT. Với những dự án được thẩm định ATGT chắc chắn sẽ giảm TNGT: "Việc này phải được thực hiện xuyên suốt từ lúc thiết kế, xây dựng, khai thác… Thực tế tôi thấy những con đường đã được thẩm tra đều có số lượng vụ TNGT giảm đi rất nhiều. Điều này cũng đã được chứng minh ở cả nước ngoài".

Cao tốc Liên Khương – Đà Lạt

Thừa nhận điều này, ông Nguyễn Văn Thạch, Vụ trưởng Vụ ATGT, Bộ GTVT cũng cho rằng, đối với các dự án đã được thẩm định ATGT, có rất ít những phản ánh của người tham gia giao thông về các bất cập về tổ chức giao thông, TNGT. Nhưng những dự án chưa được thẩm tra ATGT, khi đưa vào khai thác thì có rất nhiều ý kiến.

Ông Thạch dẫn chứng: "Ví dụ như đường cao tốc Nhật Tân - Nội Bài, vì chưa thẩm tra ATGT cho nên đến lúc đi vào khai thác thì nảy sinh rất nhiều vấn đề như biển báo, vạch sơn, tổ chức giao thông, thậm chí là dải phân cách… Người dân ý kiến rất nhiều".

Trong khi đó, ông Lê Văn Đạt, Giám đốc trung tâm ATGT, Viện Chiến lược phát triển GTVT, Bộ GTVT cũng cho rằng, không cứ trên cao tốc mà trên hệ thống đường bộ, công tác thẩm định ATGT được ví như tiêm vắc xin “ngừa” TNGT, tức là ngăn ngừa trước khi tai nạn xảy ra. Dù tại Việt Nam hiện chưa có thống kế cụ thể về tác dụng của công tác thẩm định ATGT, song điều này đã được chứng minh ở các nước phát triển.

Ông Đạt nói: "Chỉ số B/C, có những nước trên 200%, có những nước thì trên 80% hoặc gấp mấy lần. B/C là lợi ích đem lại gấp 200 lần chi phí bỏ ra hoặc 81 lần. Thực tế mới có số liệu của Anh, Đức, Mỹ là chủ yếu".

Cũng theo ông Đạt, việc thẩm định ATGT đối với hệ thống đường bộ có tác dụng vượt trội so với việc xử lý điểm đen TNGT, bởi xử lý điểm đen được thực hiện khi tai nạn đã xảy ra. Còn thẩm định ATGT là giải pháp phòng ngừa TNGT tốt nhất từ khi dự án mới hình thành đến khi đưa vào khai thác.

Bên cạnh nguyên nhân từ việc thiếu giám sát đốc thúc các đơn vị chủ dự án tiến hành thẩm định ATGT của Bộ GTVT, việc thẩm định ATGT tại các tuyến cao tốc bị chậm trễ một phần còn bắt nguồn từ việc thiếu quy định cụ thể về công tác này cũng như chế tài xử lý các chủ dự án không thực hiện thẩm định ATGT. Những nội dung này sẽ được chúng tôi tiếp tục đề cập trong chuyên mục Tiêu điểm tiếp theo.