Nâng cao nhận thức về sức khỏe cho lái xe

Không ít vụ tai nạn đáng tiếc đã xảy ra bởi nguyên do sức khỏe lái xe không đảm bảo, tinh thần có nhiều xáo trộn làm giảm khả năng tập trung, quan sát và phản ứng chậm khi tham gia giao thông.

Để ngăn chặn TNGT thì việc hạn chế lái xe không đảm bảo sức khỏe có ý nghĩa rất quan trọng. Mặt khác, việc tài xế nâng cao ý thức và có trách nhiệm với sức khỏe của mình cũng là điều rất cần thiết để có những hành trình đảm bảo an toàn.

Không kiểm soát được cảm xúc tiêu cực hoặc quá phấn khích đều rất nguy hiểm đối với người lái xe. Ảnh minh họa

Sức khỏe của người lái xe là rất quan trọng, nhất là các tài xế xe tải và xe khách, bởi vì sau họ là tính mạng, tài sản của rất nhiều người ngồi trên xe, hay các phương tiện khác lưu thông trên đường.

Dư luận thời gian qua cũng đã phản ánh rất nhiều thông tin liên quan đến sức khỏe của các lái xe như: lái xe buồn ngủ gây tại nạn giao thông; lái xe sử dụng chất ma túy, chất kích thích gây ảo giác không làm chủ được tốc độ khi điều khiển phương tiện giao thông nên xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông thương tâm.

Bên cạnh đó, nhiều chủ xe chỉ vì lợi nhuận trước mắt đã không bố trí đủ lái xe chạy thay ca trên các tuyến đường dài nên nhiều tài xế phải cố thức để lái xe dẫn đến tình trạng ngủ gật, mất tay lái và gây tai nạn giao thông.

Trong khi đó, Luật giao thông đường bộ quy định, người tham gia giao thông đều phải bảo đảm tiêu chuẩn sức khỏe, nhằm bảo đảm an toàn giao thông, phòng ngừa các tai nạn và tử vong cho bản thân người lái xe cũng như người tham gia giao thông.

Ông Nguyễn Trọng Thái, Chánh Văn phòng Ủy Ban An toàn giao thông Quốc gia nhấn mạnh yêu cầu người lái xe phải đảm bảo sức khỏe khi điều khiển phương tiện.

"Chúng tôi muốn nhắc nhở, cảnh báo người lái xe phải đảm bảo sức khỏe khi tham gia giao thông, tránh trường hợp buồn ngủ khi điều khiển phương tiện. Mặt khác chúng tôi cũng yêu cầu các địa phương, các doanh nghiệp vận tải có trách nhiệm kiểm tra, giám sát, bố trí đội ngũ lái xe đảm bảo các tiêu chuẩn sức khỏe, đặc biệt là đội ngũ xe khách".

Bên cạnh các quy định hiện hành về việc tài xế phải thực hiện khám sức khỏe định kỳ, theo các chuyên gia, việc đảm bảo điều kiện sức khỏe tâm thần của tài xế cũng hết sức quan trọng để ngăn chặn các hành vi dẫn đến mất kiểm soát gây ra tai nạn, gây nguy hiểm cho chính bản thân người lái xe và cả những người tham gia giao thông khác.

Theo các nghiên cứu về atgt, tâm trạng hoặc cảm xúc tiêu cực sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến việc mất cân bằng tâm lý, dễ dẫn đến những hiện tượng như thiếu tập trung, phân tán chú ý, ảo giác, quan sát kém, xử lý thiếu linh hoạt khi tham gia giao thông.

Mà cảm xúc tiêu cực thường xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày mà đôi khi con người không thể vượt qua được. Đối với những người khi lái xe, nếu không kiểm soát được cảm xúc tiêu cực hoặc quá phấn khích đều rất nguy hiểm và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Tiến sĩ Ngô Thị Ngọc Anh - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giới, gia đình và phát triển cộng đồng chia sẻ về vấn đề này:

"Việc điều khiển và điều chỉnh cảm xúc là vấn đề rất quan trọng và cần phải lưu ý đối với mỗi người khi tham gia giao thông nhất là khi điều khiển xe ô tô. Để cân bằng cảm xúc, phòng tránh được những hậu quả có thể xảy ra, mỗi người khi lái xe cần chú ý cởi bỏ những áp lực khi cầm vô lăng: Khi tham gia giao thông, thông thường những áp lực từ phía gia đình thường làm cho những người điều khiển xe hay mất tập trung, lúng túng. Vì vậy, trước khi lên xe thì tốt nhất phải tạm thời gác bỏ những khó khăn tâm lý như nóng giận, chán nản hoặc quá lo lắng về một vấn đề nào đó".

Còn trong quá trình lái xe nếu phát sinh tình huống gây ức chế, dẫn đến cảm xúc tiêu cực thì trong những trường hợp này, mỗi lái xe phải hết sức bình tĩnh, hãy tự trấn an bản thân, tìm kiếm giải pháp tối ưu như nhờ sự trợ giúp của người quen hoặc gửi xe lại…

Trong trường hợp tự mình phải lái hết đoạn đường còn lại thì cần phải chủ động, đừng quá bận tâm với những gì đang xảy ra, kiên trì đảm bảo tốc độ, thậm chí phải đi tốc độ chậm lại hơn so với bình thường.

Từ phía các doanh nghiệp kinh doanh vận tải là những người sử dụng lao động lái xe phải có trách nhiệm tổ chức khám sức khỏe định kỳ cho người lái xe ô tô thuộc quyền quản lý theo đúng quy định của pháp luật về lao động.

Bởi nếu người sử dụng lao động lái xe ô tô có hành vi không khám sức khỏe định kỳ cho lái xe thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm quy định về vận tải đường bộ. Bên cạnh đó, khi thấy tài xế của mình có vấn đề về tâm lý thì tốt nhất không nên để họ cầm lái vì có thể gây ra những hậu quả không lường trước được.

Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam nêu các biện pháp để tăng cường nâng cao nhận thức về sức khỏe cho các doanh nghiệp và người lái xe:

"Người không đủ tiêu chuẩn sức khỏe về thần kinh tham gia giao thông sẽ không kiểm soát được bản thân là một trong những nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông, gây thương tích, hay chết người. Chúng tôi sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tuyên truyền tới từng doanh nghiệp thành viên để vận động họ đảm bảo họ thực hiện đầy đủ, trung thực các quy định hiện nay. Qua đó đảm bảo tình trạng sức khỏe cho mỗi người lái xe".

Trong trường hợp phát sinh tình huống, lái xe cần hết sức bình tĩnh, trấn an bản thân và tìm giải pháp tối ưu. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cũng cho rằng, để nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc đảm bảo sức khỏe của người lái xe thì cần phải triển khai thêm những buổi hướng dẫn và chia sẻ những thông tin về chăm sóc sức khỏe dành riêng cho các bác tài, trong đó chú trọng đến đặc thù của nghề lái xe, đặc biệt là vận tải hành khách đường bộ.

Điều này giúp người lái xe được trang bị những kiến thức chăm sóc sức khỏe bản thân khi phải ngồi sau tay lái trong thời gian dài, giúp mỗi tài xế luôn có sức khỏe tốt, tinh thần minh mẫn để vững tay lái trên các lộ trình của mình.

Có thể nói, lái xe đảm bảo an toàn không chỉ cần sự hiểu biết, kinh nghiệm mà còn phụ thuộc vào yếu tố sức khỏe, tâm lý của chính bản thân mỗi bác tài. Đặc biệt, kỹ năng điều chỉnh và điều khiển cảm xúc có vai trò rất lớn mà người lái xe phải cần chú ý mọi nơi mọi lúc.

Đây cũng là điều hết sức cần thiết nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong điều kiện hiện nay, khi nhiều TNGT liên quan đến xe khách, mà trong đó một phần nguyên nhân gây ra tai nạn là lái xe không đảm bảo sức khỏe khi điều khiển phương tiện.

Khi người lái xe cảm thấy việc cầm lái tạo ra những căng thẳng quá mức đối với mình, hoặc bạn phải điều khiển phương tiện khi tâm trạng bất ổn thì bạn cần chú ý đến những đánh giá, góp ý của gia đình, bạn bè và những người khác về năng lực của mình trước khi quyết định khởi hành.

Vì thế, việc chăm sóc và kiểm tra sức khỏe của lái xe từ phía gia đình có ý nghĩa quan trong nhằm giảm thiểu các tai nạn đáng tiếc do người lái xe có vấn đề về sức khỏe tâm thần. chúng tôi đã ghi nhận một số ý kiến đóng góp về nội dung này:

"Khi có vấn đề như ăn, ngủ, ứng xử, tiếp xúc, cảm thấy trong người không thoải mái thì đấy là liên quan đến sức khỏe tâm thần. Khi đó tôi nghĩ người lái xe cần đi khám, tư vấn sớm. Còn đối với cơ quan, bạn bè, gia đình cũng không nên phần biệt, kỳ thị rằng đi khám sức khỏe tâm thần là ghê gớm. Không nên nặng nề chuyện đó và cần động viên người có triệu chứng đi khám.

Mỗi khi cầm lái thì mỗi tài xế sau vô lăng phải thực sự vui vẻ, tạo cho tinh thần thoải mái, một khi đầu óc tỉnh táo, tâm trạng tích cực thì họ sẽ làm chủ được mọi tình huống. Bên cạnh đó, người thân cũng thường xuyên động viên, chia sẻ với tài xế trước và trong quá trình lái xe, nhất là vợ chồng để họ cảm thấy thực sự yên tâm".

Như vậy, lái xe đảm bảo an toàn không chỉ cần sự hiểu biết, kinh nghiệm mà còn phụ thuộc vào điều kiện sức khỏe của chính bản thân mỗi người tài xế. Hy vọng các lái xe biết "lắng nghe" cơ thể và luôn cầm vô lăng khi sức khỏe ổn định để giữa an toàn cho mình và nhiều người khác.

Mặt khác, các chủ doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải cũng nên theo dõi sát sao tình trạng của lái xe để nhắc nhở lái xe kiểm tra sức khỏe khi có dấu hiệu khác thường, qua đó gó phần đảm bảo ATGT, phòng tránh những tai nạn đáng tiếc.