Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Cầu đường tại Mỹ thường được chia ra làm 2 loại: Có phí và không phí. Đường không thu phí sẽ bị hạn chế tốc độ, thời gian đi lại dài hơn đường thu phí. Đường thu phí tại Mỹ lại được chia ra làm 2 loại: của chính phủ và của tư nhân.
Thông thường đường tư nhân sẽ có mức phí cao hơn đường của chính phủ.
Cầu đường ở Mỹ có 2 loại: Thu phí và không thu phí. Ảnh minh họa
Sở dĩ có nhiều lựa chọn, là để những người có thu nhập thấp bớt được một khoản chi phí. Những ai muốn tiết kiệm thời gian thì phải chấp nhận trả phí để được đi trên những con đường chất lượng và tốc độ cao hơn.
Một vài người dân cho biết:
“Thời gian là thứ duy nhất không thể lấy lại, do đó tôi sẽ không ngần ngại bỏ một chút tiền để đi con đường ngắn hơn”
“Nếu tôi có thể bị muộn làm, tôi sẵn sàng trả tiền đi đường thu phí để tiết kiệm thời gian”
Tuy nhiên, không phải ai cũng chấp hành việc nộp phí. Việc trốn phí cầu đường gây thiệt hại hàng trăm triệu USD mỗi năm cho chính phủ và các nhà đầu tư. Vào năm 2016, riêng bang Pennsylvania đã thất thu tới 37 triệu đô la, tương đương 770 tỷ đồng do trốn phí cầu đường.
Và để ngăn chặn việc này, các trạm thu phí đều được lắp đặt camera. Tài xế không trả phí, camera sẽ tự động ghi hình và chuyển về trạm kiểm soát. Hình ảnh, biển số xe sẽ được trích xuất và vé phạt sẽ được gửi tới tận nhà.
Tùy từng nơi mà mức phạt sẽ khác nhau. Như tại hạt Orange, bang California, mức phạt là 57 đô la Mỹ (tương đương 1,3 triệu đồng) kèm theo tiền phí qua trạm.
Một nữ sĩ quan tại bang Florida, Mỹ cho biết:
“Chúng tôi đã chứng kiến trường hợp người bám đằng sau ô tô để che biển số; những tay lái mô tô tìm cách đi vòng qua trạm thu phí để tránh camera; tài xế xe tải dùng đủ mọi vật che chắn để camera không chụp được biển số xe…”
Để răn đe, một tài xế xe tải đã bị truy tố hồi năm 2016 vì dùng dây câu để lật biển số xe, khi qua điểm thu phí từ New Jersey vào TP New York trên cầu George Washington. Cảnh sát phát hiện một dây câu được mắc từ buồng lái tới bản lề ở mặt trước biển số xe. Khi qua khu vực thu phí, người lái xe này đã kéo dây câu để lật biển số, che mắt camera. Thậm chí, có người còn lắp công tắc điều khiển, để mỗi khi qua trạm thu phí tự động Hầm Holland ở TP Jersey thì nhấn công tắc "kéo" biển số vào trong; và người này cũng đã bị truy tố.
Trốn phí cầu đường đã khiến nhiều bang tại Mỹ thất thu tới hàng chục triệu USD
Tháng 4/2016, cảnh sát bang New Jersey bắt giữ 1 người đàn ông trốn phí cầu đường tới hơn 200 lần bằng cách tháo biển số xe trước khi qua trạm, tổng số tiền trốn phí lên tới hơn 12 nghìn đô la Mỹ, tức hơn 260 triệu đồng.
Không chỉ riêng cá nhân, chủ một công ty xe tải New Jersey cũng bị bắt giữ với cáo buộc nợ phí cầu đường lên tới 1 triệu USD. Công ty của ông này có khoảng 100 xe tải đi qua các điểm thu phí tự động và chậm trễ trả phí hơn 100 lần/ngày.
Do vậy, cảnh sát phải kiểm tra để đảm bảo biển số xe không bị che lấp và dễ nhìn. Ngoài ra, Thị trưởng New York Andrew Cuomo cho phép đình chỉ giấy phép lái xe những người nợ từ 3 hóa đơn phí cầu đường trở lên. Trước đó, chỉ được phép đình chỉ giấy phép lái xe nếu nợ từ 5 hóa đơn trở lên.
Không chỉ vậy, các cơ quan chức năng có thể kiện, sử dụng các dịch vụ thu nợ, không cho phép người vi phạm làm lại bằng lái xe hay đăng ký xe chừng nào chưa đóng đủ phí. Những người vi phạm còn có khả năng bị tịch thu phương tiện, đối mặt cáo buộc trộm cắp.
Còn tại Việt Nam, việc trốn phí cầu đường dẫn đến việc phương tiện dồn vào những đường tránh, khiến mật độ giao thông tại các con đường này luôn ở mức cao, dễ gây ùn tắc và tai nạn. Như mới đây, người dân xã Tân Chi, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh phản ánh việc nhiều xe quá khổ, quá tải để tránh trạm thu phí BOT trên quốc lộ 38 đã đi vào đường dân sinh của xã, gây mất an toàn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn.
Xe tải đi vào đường dân sinh để tránh trạm thu phí BOT quốc lộ 38. Ảnh: Hải Bằng
Một người dân phản ánh:
“Mỗi một phút phải có tầm hơn chục xe tải chạy qua đây. Từ 2 tháng có 3 vụ tai nạn. Có vụ có người bị mất một cánh tay. Vụ gần nhất là vừa mới cách đây 4-5 ngày.”
Tại Việt Nam, việc trốn nộp phí được quy định xử lý tại điều 24, NĐ 49/2016 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn nhưng rất chung chung, không cụ thể.
Điều này gây ra nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng khi phải xử lý các trường hợp trốn phí cầu đường. Trong tương lai, chúng ta cần có những quy định cụ thể, mức xử phạt chi tiết với những hành vi trốn phí để tình trạng này không trở thành "thói quen" của cánh tài xế.