Làm cách nào để tham gia giao thông an toàn bằng xe máy?

Nghe nội dung chương trình tại đây:

Ảnh minh họa

Theo thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, hàng năm, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến người đi xe mô tô, xe gắn máy chiếm tỷ lệ tới 70% tổng số vụ tai nạn giao thông của cả nước. Trong khi đó, số liệu của Ban An toàn giao thông thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, số vụ tai nạn giao thông trên địa bàn thành phố cũng xảy ra nhiều nhất đối với người lưu thông bằng xe máy, lên tới gần 80% tổng số vụ. Rất nhiều nguyên nhân được các cơ quan chức năng, các chuyên gia phân tích đưa ra, trong đó chủ yếu nhất là do ý thức chưa cao của một bộ phận người tham gia giao thông bằng phương tiện này.

Nỗi đau do tai nạn giao thông gây ra luôn bất ngờ và tàn nhẫn. Theo báo cáo của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, 70% số vụ tai nạn giao thông đường bộ có liên quan đến người điều khiển phương tiện mô tô, xe máy mà phần nhiều là do lỗi chủ quan của con người gây nên. Trong những trường hợp này, từ “giá như” thường được đưa ra một cách muộn màng và đau xót. Giá người điều khiển phương tiện không đi ẩu đến thế, không vô trách nhiệm trước tính mạng của chính mình và người khác đến thế, thì những hậu quả gây ra đã không đau lòng và tang tóc đến vậy. Tuy vậy, vẫn chỉ là chữ “nếu”, bởi thực tế, bên cạnh các nguyên nhân khách quan, ý thức của người lưu thông bằng mô tô, xe máy ở nước ta vẫn còn nhiều điều đáng bàn và là nguyên nhân chính gây ra tai nạn giao thông.

Điển hình như vụ tai nạn vô cùng nghiêm trọng khiến hai người tử vong và một người bị thương nặng đã xảy ra trên Quốc lộ 12A, đoạn qua xã Quảng Phong, thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình. Theo cơ quan điều tra, khi lưu thông bằng phương tiện xe máy, những người này đã vô tư kẹp ba, không đội mũ bảo hiểm và chạy với tốc độ cao trên đường. Do không làm chủ được tay lái nên khi di chuyển đến đoạn qua xã Quảng Phong, tỉnh Quảng Bình, họ đã lao vào đuôi một chiếc xe tải chở cát đang đỗ bên đường. Cú tông quá mạnh khiến cả người bị văng ra xa, hậu quả là 2 người tử vong và một người nguy kịch. Đau xót hơn ở chỗ, cả ba người bị nạn đều là những thanh niên tuổi đời rất trẻ và còn cả một tương lai rộng mở phía trước. Tuy nhiên, chỉ vì sự tham gia giao thông một cách thiếu ý thức, họ đã tự tước đoạt đi cuộc sống của chính mình, gây đau khổ cho người thân và ảnh hưởng đến xã hội.

Tương tự, một vụ tai nạn nghiêm trọng khác cũng vừa xảy ra tại thành phố Hồ Chí Minh do lỗi chủ quan của người điều khiển phương tiện xe máy. Theo đó, vào thời điểm khoảng 4h sáng, một người điều khiển xe máy 30 tuổi khi tới giao lộ đã không tuân thủ tín hiệu đèn giao thông, cố tình cho xe máy vượt qua dù đèn đã chuyển sang đỏ. Hành động này khiến người điều khiển xe máy đâm trực diện vào một xe tải đang cắt ngang giao lộ, cả người và phương tiện bị cuốn vào gầm ô tô, khiến nạn nhân bị thương rất nặng.

Trên đây chỉ là 2 trong số hàng nghìn vụ tai nạn giao thông xảy ra có nguyên nhân xuất phát từ ý thức chưa cao của người điều khiển mô tô, xe máy. Trong khi đó, theo số liệu của Uỷ ban An toàn giao thông Quốc gia, xe máy hiện đang là phương tiện đi lại chủ yếu của người dân nước ta, chiếm hơn 85% tổng số phương tiện giao thông trên cả nước. Lý do bởi lẽ, trong điều kiện kinh tế xã hội còn thấp, cơ sở hạ tầng giao thông hạn chế, mức thu nhập bình quân chưa cao thì xe máy được xem là phương tiện đi lại cơ động và phù hợp với đại bộ phận người dân.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt ưu điểm, xe máy cũng được đánh giá là loại phương tiện có tỷ lệ gặp tai nạn giao thông cao nhất cả nước. Về phía người điều khiển loại phương tiện này, họ cũng chính là những người mắc các lỗi vi phạm về luật lệ an toàn giao thông nhiều nhất so với những người điều khiển các loại phương tiện khác như xe tải, xe buýt, ô tô cá nhân… Đây là một thực tế rất đáng buồn đang tồn tại hàng ngày, hàng giờ ở nước ta.

Phóng viên đã phỏng vấn nhiều ý kiến của chuyên gia, người tham gia giao thông về vấn đề này, các ý kiến cũng đồng tình đánh giá:

Theo báo cáo về tình hình và kết quả công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông của Phòng CSGT, Công an thành phố Hà Nội, số lượng vi phạm luật lệ an toàn giao thông của người điều khiển phương tiện mô tô, xe máy chiếm tỷ lệ hơn 60% tổng số vi phạm trên toàn thành phố. Những lỗi vi phạm chủ yếu của người điều khiển phương tiện là không đội mũ bảo hiểm, đi sai phần đường, không chấp hành hiệu lệnh đèn tín hiệu giao thông, đi vào đường cấm – đường ngược chiều; chạy quá tốc độ cho phép, dừng đỗ sai quy định, chở hàng cồng kềnh, sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông. Tình hình trên cho thấy, ý thức chấp hành luật pháp cũng như hành xử có văn hoá khi tham gia giao thông của nhiều người dân nước ta, đặc biệt là những người lưu thông bằng phương tiện mô tô, xe máy còn nhiều hạn chế.

Thực trạng tại HN là như vậy, trong khi đó, tình hình tương tự cũng diễn ra tại TP HCM khi qua các năm, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến phương tiện mô tô, xe máy chiếm tới gần 80% tổng số vụ tai nạn. Trong đó, các vụ tai nạn liên quan đến xe máy phần lớn là do va chạm giữa ô tô với xe máy và giữa các phương tiện xe máy với nhau. Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó Trưởng ban chuyên trách Ban An toàn giao thông thành phố Hồ Chí Minh cho rằng, nguyên nhân chủ yếu nhất vẫn là do ý thức của người tham gia giao thông chưa tốt, chiếm tới 70 đến 80% tổng số vụ; còn lại là các nguyên nhân khách quan như: do các phương tiện không đảm bảo về mặt kỹ thuật; hay do cơ sở hạ tầng và việc tổ chức giao thông không đảm bảo gây nên. Riêng đối với người điều khiển phương tiện mô tô, xe máy, họ có rất nhiều lỗi vi phạm dẫn tới tai nạn giao thông, trong đó phổ biến nhất là lưu thông không đúng phần đường không làm chủ tốc độ, không chú ý quan sát, đổi hướng, tránh vượt không đúng quy định, sử dụng rượu bia khi điều khiển phương tiện…

Phóng viên đã có cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Phương Nam, cán bộ phụ trách chương trình an toàn giao thông của Tổ chức Y tế thế giới WHO tại Việt Nam về vấn đề đặt ra để quản lý, giảm thiểu TNGT liên quan tới xe máy.

Ngay sau đây là nội dung chi tiết:

Như vậy, có thể thấy, mặc dù có rất nhiều ưu điểm và là một phương tiện đi lại vô cùng quan trọng đối với người dân Việt Nam, tuy nhiên, xe máy cũng được xem là loại phương tiện có nguy cơ gặp và gây tai nạn giao thông cao nhất cả nước. Điều này phần lớn là do ý thức chấp hành luật lệ an toàn giao thông và thực hiện văn hóa khi tham gia giao thông của người điều khiển những phương tiện này còn chưa cao. Vì vậy, việc tuyên truyền, nâng cao ý thức cho người dân là vô cùng cần thiết.

Ông Nguyễn Ngọc Tường, Phó Trưởng ban chuyên trách Ban An toàn giao thông thành phố Hồ Chí Minh cũng cho rằng, việc tuân thủ nghiêm chỉnh luật giao thông, tham gia giao thông một cách có ý thức chính là cách mỗi chúng ta bảo vệ an toàn cho chính mình và mọi người xung quanh. Ông Tường nhấn mạnh:

Có thể nói, để thay đổi hành vi ứng xử của con người trong các hoạt động xã hội nói chung, trong đời sống giao thông nói riêng và đòi hỏi phải mất rất nhiều thời gian, công sức. Đây là cả một quá trình nỗ lực và cần sự vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, các tổ chức, đoàn thể và bản thân mỗi người tham gia giao thông. Dù biết là vô cùng khó khăn nhưng chúng ta không thể không làm bởi lẽ, đây là giải pháp hiệu quả và an toàn nhất để thay đổi bộ mặt giao thông của nước nhà.

Vì vậy, ngay từ bây giờ, mỗi người dân chúng ta, đặc biệt là những người tham gia giao thông bằng mô tô, xe máy hãy cùng nêu cao ý thức tự giác, tham gia giao thông một cách có văn hóa, có như vậy, chúng ta mới giảm thiểu được tai nạn giao thông, đem lại cuộc sống an toàn, bình yên cho mình và cho mọi người.