Khủng hoảng rác: Đã đến lúc cần giải pháp quyết liệt!

>>> Rác thải ‘bủa vây’ nhiều tuyến phố Hà Nội

Đây là những gì đang diễn ra tại Hà Nội mấy ngày nay!!!

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Như Kênh VOV Giao thông đã đưa tin, “khủng hoảng rác” đang diễn ra tại Hà Nội mấy ngày nay, khi người dân khu vực Bãi rác Nam Sơn, huyện Sóc Sơn ngăn không cho xe chở rác vào bãi, khiến rác thải bị ùn ứ khắp nơi, từ nội đô đến ngoại thành.

Trong khi các biện pháp tháo gỡ của Thành phố vẫn chưa thể giúp hạ nhiệt tình hình thì rất nhiều người dân tỏ ra bức xúc và lo ngại…

Đã 3-4 ngày nay, rác thải sinh hoạt trên phố Hoàng Văn Thái không hề được thu gom. Tại ngõ 71, 93 và 183, rác thải sinh hoạt được chất thành những đống rất lớn. Mặc dù ngành về sinh môi trường đã che chắn một cách sơ sài cũng như rắc vôi bột xung quanh những đống rác.

Tuy vậy, mùi rác thải để lâu ngày bốc lên nồng nặc khiến người dân rất khó chịu. Và tình trạng tương tự cũng diễn ra trên phố Vương Thừa Vũ, Tô Vĩnh Diện... khiến người rất rất bức xúc:

“Bẩn thỉu, hôi thối không chịu được, nên đứng đây bịt khẩu trang suốt, bẩn không thể chịu được nên cứ đứng đây tí lại phải chạy vào chạy ra. Không biết từ bây giờ đến tối hay ngày mai người ta có cho đi không, không biết được”.

“Rác thu gom ở đây không chở đi mùi nó rất sợ, các cửa hàng quanh đây bị ảnh hưởng rất lớn. Mùi rất độc hại mà khách hàng thấy thế người ta cũng không đến nữa, giảm đi rất nhiều. Còn cuộc sống thì nó mùi ô uế, trẻ con rất độc hại vì mùi này bốc lên rất thối”.

“3 ngày hôm nay rồi, rác không được chuyển đi. Nếu cứ để tình trạng này mãi thì có thể ảnh hưởng đến ô nhiễm môi trường, không khí sẽ nguy kịch lắm. Bây giờ cứ bốc mùi suốt ngày suốt đêm như thế này thì những người ở gần khu tập kết rác thải như thế này rất khó chịu”.

Trong khi người dân nội thành sắp chịu không nổi vì rác ứ đọng thì tại đường vào bãi rác Nam Sơn, theo ghi nhận của phóng viên VOVGT, tình hình vẫn chưa hết nóng. Sáng nay (14/1), khoảng 20 người dân vẫn tụ tập ngăn cản xe chở rác ra vào.

Người dân tụ tập ngăn cản xe chở rác ra vào bãi Nam Sơn

Theo phản ánh của người dân, trước đây UBND TP. Hà Nội đã ban hành kế hoạch thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng theo ranh giới, chỉ giới quy hoạch vùng ảnh hưởng môi trường bán kính 500m Khu Liên hợp xử lý chất thải Sóc Sơn.

Mỗi khẩu trong vòng bán kính 500m từ bãi rác được hỗ trợ 30 nghìn đồng/tháng. Người dân cho rằng, mức hỗ trợ bèo bọt như thế, người dân không đủ tiền để họ mua khẩu trang, chứ chưa nói đến bù đắp thiệt hại:

“Một cái khẩu trang 5.000 thì một tháng chúng em phải dùng bao nhiêu cái khẩu trang, có đủ tiền mua khẩu trang không? Chỉ giặt trong vòng nửa tháng...

Bán kính bao xa thì được thế?

Từ 0 đến 500m. Đây chị thử đứng cạnh đống rác xong em trả cho chị một ngày 50 nghìn luôn chứ không phải một tháng 50 nghìn.

Tóm lại đêm dân đi ngủ cũng đeo khẩu trang?

Chị tưởng tượng ăn cơm trong màn nó như thế nào? Ruồi như đỗ đen”.

Chỉ sau vài ngày không được thu gom, lượng rác thải sinh hoạt bị ùn ứ lại đến mức khổng lồ

Trả lời phóng viên, ông Nguyễn Quang Hòa, Chủ tịch UBND xã cho hay, ngay khi sự việc xảy ra Phó Chủ tịch UBND Thành phố, huyện và chính quyền địa phương đã trao đổi với người dân, thuyết phục họ cho xe chở rác vào bãi. Mặc dù chính quyền Thành phố, UBND các quận, UBND xã Nam Sơn đã đối thoại với người dân, song vẫn chưa tháo gỡ được tình hình:

“Đã vận động tuyên truyền, thuyết phục bà con nhân dân đến thời điểm này đã tháo dỡ lều bạt và đang tiếp tục thuyết phục bà con về để vận chuyển rác vào. Và xã đang đề nghị Thành phố chỉ đạo quyết liệt từ nay đến hết Quý I sẽ hoàn thành các phương án thống kê và quý 2 trả tiền cho bà con nhân dân”.

Thống kê của các đơn vị thu gom rác cho thấy, bình quân, mỗi ngày, mỗi người phát sinh khoảng 0,8kg rác thải sinh hoạt, toàn thành phố phát sinh khoảng 4.000-5.000 tấn rác. Do vậy, chỉ vài ngày không được thu gom, lượng rác thải sinh hoạt bị ùn lại sẽ đến mức khổng lồ.

Không có chỗ đổ, các đơn vị thu góm rác phải dừng thu gom. Chỉ có một số đơn vị như Tổng công ty TNHH Một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội có thể vận chuyển tạm thời đến các điểm trung chuyển của công ty tại Cầu Diễn, Lâm Du, song cũng không thể chứa hết nếu tình trạng này kéo dài.

Đây không phải lần đầu tiên người dân sinh sống quanh bãi rác Nam Sơn ngăn cản xe rác vào đổ. Từ thực tế này ông Lê Như Tiến, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và hi đồng của Quốc hội cho rằng, đã đến lúc UBND TP. Hà Nội cần có giải căn cơ, bài bản và ở quy mô lớn. Bởi nếu chỉ chôn lấp thì sau một thời gian ngắn sẽ chẳng có chỗ mà chôn:

“Hà Nội cần phải có giải pháp căn cơ là nhập nhiều nhà máy xử lý rác thải, thậm chí quận huyện nào cũng phải có thfi lúc đó chúng ta mới xử lý được chứ nếu như cứ chôn lấp như thế này mãi thì sau một thời gian nữa thì hết nơi để chôn lấp”.

Trước đó, trao đổi với VOVGT về vấn đề xử lý rác hiện nay, TS Doãn Hà Thắng, chuyên gia Plasma cho biết, các công nghệ nước ngoài đều yêu cầu rác đầu vào phải được phân loại, trong khi đó rác của Việt Nam, đặc biệt là rác thải sinh hoạt ở đô thị- ngoại trừ TP. HCM mới bắt đầu tiến hành phân loại được một thời gian ngắn, còn lại Hà Nội và các địa phương khác vẫn hoàn toàn là ác hỗn hợp, nên công nghệ dù hiện đại đến mấy cũng “bó tay”:

“Với rác thải của Việt Nam nó đặc biệt như vậy dẫn tới tình trạng là đưa một công nghệ đưa từ nước ngoài về tôi khẳng định là không thể nào mà chạy được rác thải Việt Nam, nhất là yêu cầu phải tiết kiệm. Cuối cùng quay trở lại là gì, chỉ có tự chúng ta phát triển công nghệ thì mới giải quyết được vấn đề của chính chúng ta”.

Khủng hoảng rác thải Hà Nội: Mới chỉ bắt đầu!

Như các ý kiến đã đề cập, không thể tiếp tục xử lý rác thải bằng cách chôn lấp, khi mà các bãi đã quá tải và sức chịu đựng của người dân ở các khu vực bị ảnh hưởng do ô nhiễm từ bãi rác cũng đã tới hạn. Vậy Hà Nội cần làm gì để giải bài toán này, nếu không muốn các cuộc khủng hoảng rác sẽ còn tiếp tục lặp lại với mức độ thậm chí còn nghiêm trọng hơn? Nhà báo Phạm Trung Tuyến - Phó Giám đốc Kênh VOVGT bình luận.

Việc người dân ở 3 xã xung quanh bãi rác Nam Sơn ngăn cản xe rác khiến rác thải thug gom ở nội thành Hà Nội không có chỗ đổ chỉ là sự khởi đầu của cơn khủng hoảng rác thải của đô thị lớn thứ hai đất nước.

Hiện tại, Nam Sơn là bãi xử lý rác số 1 của thủ đô, mỗi ngày tiếp nhận trên 4000 tấn rác thải sinh hoạt. Tuy nhiên, khu vực xử lý rác này cũng tồn tại vấn đề khi bản thân nó cũng là một nguồn gây ô nhiễm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của hàng trăm hộ dân sống và canh tác ở khu vực lân cận. Điều đó cho thấy, bản thân việc tồn tại của bãi rác Nam Sơn cũng chưa tính được hết những tác động đối với môi trường xung quanh.

Hà Nội là một đại đô thị với gần 10 ngàn nhân khẩu, cả cơ hữu và vãng lai. Mỗi ngày thành phố thải ra 6500 tấn rác sinh hoạt, đó là tính riêng lượng rác thu gom được, và có tốc độ tăng 15% mỗi năm. Trong khi đó, bãi rác Nam Sơn, dù quy hoạch chỉ có 8 hố chôn lấp, nay đã tăng lên thành 13 hố mà vẫn luôn trong tình trạng quá tải.

Rác thải sinh hoạt ở Hà Nội đã thực sự đứng trước một cơn khủng hoảng bền vững, do không đủ năng lực xử lý, chứ không chỉ dừng lại ở một cuộc khủng hoảng mang tính thời điểm do sự ngăn cản của người dân.

Cuộc khủng hoảng ứ rác nội thành mấy ngày gần đây do sự cố Nam Sơn có thể sẽ sớm chấm dứt khi chính quyền đạt được thỏa thuận đền bù với người dân. Song, nếu không sớm có những giải pháp bền vững hơn, những cuộc khủng hoảng sẽ liên tục lặp lại và lan rộng.

Quỹ đất Hà Nội không còn để liên tục mở rộng các khu chôn lấp cũng như vùng đệm an toàn của nó. Do vậy, Hà Nội không thể chần chừ trong việc xây dựng các nhà máy xử lý rác hiện đại, có khả năng xử lý nhanh chóng và hiệu quả khối lượng rác sinh hoạt đang tăng dần mỗi ngày. Bên cạnh đó, cũng cần phải đặt ra những mục tiêu cụ thể về việc giảm rác thải sinh hoạt, đi kèm với các mục tiêu này là các giải pháp cụ thể, thậm chí là cực đoan.

Đầu tư hạ tầng phân loại rác tại nguồn. Cấm sử dụng túi nilon tại các chợ, siêu thị, cấm kinh doanh dịch vụ ăn uống, nhà hàng nếu không có phương án thu gom, phân loại rác… thậm chí áp đặt hạn ngạch rác sinh hoạt của các hộ gia đình. Đó là những việc cần làm, và có thể thực hiện được ngay. Nếu không làm bây giờ, khủng hoảng rác sẽ rất nhanh vượt quá tầm kiểm soát của thành phố!